Vrees voor wereldwijde handelsoorlog
De Amerikaanse president Donald Trump lijkt een wereldwijde handelsoorlog te ontketenen. Na Canada, Mexico en China kan ook de Europese Unie importheffingen verwachten.
Zaterdag legde Trump heffingen op voor producten uit de drie genoemde landen, die dinsdag ingaan. De EU komt „absoluut” aan de beurt en wel „zeer snel”, verzekerde Trump zondag. In reactie daarop gingen de aandelenmarkten in Azië en Europa maandag hard onderuit.
De Nikkei, de Japanse hoofdindex in Tokio, zakte 2,7 procent. De Kospi in Seoul verloor 2,5 procent. In Hongkong verloor de Hang Zeng-index 0,6 procent. De AEX, de hoofdindex in Amsterdam, noteerde in de ochtendhandel 1,1 procent in het rood.
Voor Canada en Mexico gaat het om een heffing van 25 procent. Op olie en gas uit Canada is de heffing wat lager, namelijk 10 procent. Deze maandag heeft Trump met beide landen nog gesprekken over de maatregelen. Op producten uit China komt een extra heffing van 10 procent, boven op de al langer bestaande importtarieven.
Migranten
Trump wil de landen dwingen om illegale migranten tegen te houden en de productie en de verspreiding van fentanyl en andere drugs te stoppen. In een verklaring spreekt de Amerikaanse regering van een „nationale noodsituatie”. Genoemde zaken hebben „ingrijpende gevolgen voor onze natie, brengen levens in gevaar en leggen een zware druk op de gezondheidszorg, openbare diensten en gemeenschappen”.
Canada gaat als reactie op de Amerikaanse maatregelen 25 procent heffen op ruim 100 miljard dollar (98 miljard euro) aan producten uit de VS. Ook Mexico heeft importtarieven aangekondigd. China zal „overeenkomstige tegenmaatregelen” nemen en een claim tegen de VS indienen bij de Wereldhandelsorganisatie WTO.
Europa
Voor de EU heeft de Amerikaanse president nog geen datum. De Europeanen profiteren van Amerika, vindt Trump. „Ze nemen noch onze auto's, noch onze agrarische producten, bijna niks, en wij nemen alles, miljoenen auto's, enorme hoeveelheden landbouwproducten”, verklaarde hij zondag tegen de pers. Volgens de president heeft Amerika een tekort van 300 miljard dollar op de handelsbalans met de EU.
Op de Europese beurzen gingen de autobouwers maandag omlaag. In Frankfurt verloren Volkswagen, BMW en Mercedes tot 6 procent. Renault en Stellantis, het bedrijf achter automerken als Opel, Fiat, Peugeot en Citroën, zakten ook tot 6 procent in Parijs.
BMW en Mercedes hebben fabrieken in de Verenigde Staten en zijn daardoor minder gevoelig voor de heffingen die Trump heeft aangekondigd. Volkswagen zal zwaar worden getroffen worden. Auto’s van het in de VS populaire VW-merk Audi worden in Mexico gemaakt. Heffingen voor auto’s uit de EU raken Porsche, eveneens van Volkswagen. Dit merk maakt al zijn sportwagens in Duitsland.
Inflatie
Een woordvoerder van de Europese Commissie zei zondag dat importheffingen het handelsverkeer verstoren en inflatie de hoogte in drijven. „Ze beschadigen alle betrokken partijen.” De EU „zal reageren op elke handelspartner die oneerlijke of willekeurige invoerrechten heft. De handelsbetrekkingen met en de investeringen in de VS zijn de grootste ter wereld en daarom staat er veel op het spel”, aldus de woordvoerder.
Van de Nederlandse export gaat zo’n 5 procent naar de VS. Het indirecte effect zal echter groter zijn, omdat Nederlandse bedrijven ook onderdelen leveren aan de Duitse industrie. Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, waarschuwde zondag in het tv-programma Buitenhof dat een handelsoorlog „alleen maar verliezers kent”. Hij voorziet dat de maatregelen de inflatie verder gaan opdrijven en dat de consument gaat betalen voor de importheffingen van Trump.
Amerikaanse consument
Ook Amerikaanse consumenten zullen geraakt worden, doordat producten, waaronder brandstof, duurder worden. Trump erkent dat. „Zal er enige pijn zijn? Ja, misschien en misschien ook niet", schreef de president op zijn berichtendienst Truth Social. „Maar we zullen Amerika weer groot maken, en het zal allemaal de prijs waard zijn die betaald moet worden.”
Japan is „ernstig bezorgd” over de mogelijke gevolgen voor de wereldhandel. Minister van Financiën Katsunobu Kato vreest verstoringen in de toeleveringsketens, variërend van energie en auto's tot de voedselvoorziening.
