De Tweede Kamer debatteerde donderdag voor het laatst over Bontenbals voorstel om het Reglement van Orde van de Tweede Kamer aan te passen. De CDA’er wilde paal en perk stellen aan het aantal moties dat Kamerleden jaarlijks kunnen indienen en trok daarvoor het paardenmiddel van een quotum uit de kast.

Dat een meerderheid niets voelt voor een quotum werd medio 2024 al duidelijk toen fracties schriftelijk mochten reageren op het plan. Als reactie daarop besloot Bontenbal meer opties voor te leggen. In de meest ruime variant krijgt elke fractie 150 moties met een verhoging van 100 moties per tien extra Kamerleden. Maar ook daar is de Kamer tegen. „Wij zijn tegen een quotum, in welke vorm of gradatie dan ook”, aldus NSC-Kamerlid Wytske Postma, die daarmee de mening van een ruime meerderheid vertolkte.

Ook vinden verschillende fracties dat Bontenbal het reduceren van het aantal moties te veel als doel op zich is gaan beschouwen. „Als het echt om kwaliteit van moties gaat, waarom kijkt u dan niet naar de inhoud van moties?” vroeg Esmah Lahlah (GL-PvdA) in het debat aan Bontenbal.

Verwaarlozen

SP-Kamerlid Michiel van Nispen benadrukte in het debat van donderdag nog maar eens dat hij het voorstel ongrondwettelijk vindt. „We vinden het onwenselijk om de Tweede Kamer parlementaire middelen uit handen te slaan”, aldus de SP’er. Een veel groter probleem is volgens Van Nispen dat er Tweede Kamerleden zijn die helemaal geen moties indienen. Concreet wees de SP’er in de richting van de PVV-fractie, waar verschillende Kamerleden, onder wie Vincent van den Born, sinds hun aantreden als Kamerlid eind 2023 nog geen enkele motie hebben ingediend. „Als je zo’n 10.000 euro per maand verdient, behoor je je taken niet te verwaarlozen”, meende Van Nispen. De SP’er wil dat het presidium gaat kijken of er iets gedaan kan worden aan Kamerleden die hun taken verwaarlozen en diende daartoe een motie in.

Minst spaarzaam

Het aantal ingediende moties is de afgelopen jaren steeds hoger komen te liggen. De absolute top werd bereikt in 2022 toen er meer dan 5000 moties werden ingediend. In het vergaderjaar 2010 kwam het aantal niet eens boven de 2000. De partijen SP, VVD, D66 en PVV gaan doorgaans het minst spaarzaam om met het indienen van moties.

De Tweede Kamer stemt volgende week over het voorstel van Bontenbal. Hoewel zijn quotum er niet komt, sprak de CDA’er toch de hoop uit dat er in het vervolg zorgvuldiger zal worden omgegaan met het parlementaire instrument. De toekomst moet uitwijzen of dat ook echt gebeurt.