Nieuws in beeld

Sfeerbeeld van de expositie ”Piet Hein. De dood van een zeeheld” in de Oude Kerk in Delft. De restauratie van het grafmonument van zeevaarder Piet Hein was dit jaar aanleiding voor een tentoonstelling. beeld ANP, Robin Utrecht

Sfeerbeeld van de expositie ”Piet Hein. De dood van een zeeheld” in de Oude Kerk in Delft. De restauratie van het grafmonument van zeevaarder Piet Hein was dit jaar aanleiding voor een tentoonstelling. beeld ANP, Robin Utrecht

Het was een vraag van de uitgever, Gebr. Koster, of hij een jeugdboek wilde schrijven over het leven van Piet Hein. Leen van Dijk (1964) uit Nunspeet zei ja, en nu ligt er een verhaal voor kinderen vanaf een jaar of tien. Precies in het jaar dat Piet Hein volop in de belangstelling staat vanwege de restauratie van zijn grafmonument in de Oude Kerk van Delft.

Schrijver Leen van Dijk is onderwijsman en momenteel directeur-bestuurder van de School met de Bijbel Ruitenbeek in het buitengebied van Lunteren. Ruim tien jaar geleden verscheen zijn eerste boek, ”Nooit weer!”, een verzameling verhalen over de Tweede Wereldoorlog die hij eerder op school had verteld. Hij schreef het onder de naam Carl Wessel, net als zijn nieuwe boek ”De onverschrokken admiraal”.

Waarom schrijft u onder pseudoniem?

„Dat heb ik voor de aardigheid gedaan. Een beetje in navolging van Piet Jongeling, die schreef onder de naam Piet Prins. Mijn moeder heet Wessel van haar meisjesnaam. De opa van mijn opa, die uit Duitsland kwam, heette Carl.”

Wat is ”De onverschrokken admiraal” voor soort boek?

„Ik heb geprobeerd er een spannend boek van te maken, zodat het niet alleen geschikt is voor kinderen die veel van geschiedenis houden. Natuurlijk is het wel een van mijn doelen om interesse voor de geschiedenis bij te brengen of te vergroten. Het is voor de christelijke jeugd belangrijk om wat van de Reformatie en van de wording van ons land te weten. Bij dat laatste heeft Piet Hein een rol van betekenis gespeeld.

Ik beschrijf het leven van de zeeheld, die leefde van 1577 tot 1629, met enige fantasie. Vooral bij zijn jeugdjaren was dat ook nodig, omdat daar weinig over bekend is. Zo laat ik Piet Hein bijvoorbeeld optreden bij de brand in zijn woonplaats Delfshaven in 1591, ook al weten we niet precies wat hij toen heeft gedaan.

Wel probeer ik zo veel mogelijk de geschiedenis tot haar recht te laten komen. Aan het einde van het boek is een tijdlijn opgenomen, zodat je het leven van deze Nederlandse admiraal in zijn tijd kunt zien. Zelf las ik de belangrijkste levensbeschrijving van de Nederlandse zeeheld, van Ronald Prud’homme van Reine.”

Hoe typeert u Piet Hein?

„Hij was een echte doorzetter. Tijdens zeeslagen liet hij zich niet uit het veld slaan, wat er ook misging. Zo voer hij bij de zoektocht naar de Zilvervloot de Spaanse schepen net zo lang achterna tot hij ze had ingehaald.

Piet Hein was ook onverschrokken. Dat bleek bijvoorbeeld in de zeeslag met de Duinkerker kapers, waarbij hij sneuvelde. Hij voer met zijn schip de vijandelijke vloot in, begon onvervaard te vechten en werd getroffen door een kanonskogel.

Het derde wat ik van hem wil zeggen, is dat hij een gelovig man was. Hij was een overtuigd contraremonstrant. Op zijn schepen nam hij scheepspredikanten aan en hij stond erop dat de bemanning de zondagse diensten bijwoonde. Overigens is er niet veel over zijn godsdienstig leven bekend.”

„Je hoeft het niet in alles met iemand eens te zijn om toch zijn betekenis te waarderen.” - Leen van Dijk, schrijver van een jeugdboek over Piet Hein

In Delfshaven staat zijn standbeeld. Heeft hij dat verdiend?

„Tegenwoordig zeggen ze al snel dat een standbeeld niet verdiend is. Enkele jaren geleden is het beklad. Er is sprake van een gebrek aan historische kennis in ons land. Je hoeft het nog niet in alles met iemand eens te zijn om toch zijn betekenis te waarderen. En Piet Hein is zeker iemand die iets heeft betekend. Hij heeft grote impact op het verloop van de geschiedenis van Nederland gehad. Hij veroverde in 1628 de Zilvervloot, waarover nog steeds gezongen wordt. Hiermee kon het Beleg van ’s-Hertogenbosch in 1629 betaald worden en zo kwam het einde van de Tachtigjarige Oorlog in zicht. De admiraal was ook de grondlegger van de Nederlandse marine. Hij is begonnen met het smeden van een eenheid van de Nederlandse vloot, iets wat Maarten Tromp en Michiel de Ruyter later voortzetten.”

Piet Hein heeft toch ook gewerkt voor de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC), twee organisaties die nu niet zo’n beste naam hebben?

„Piet Hein ging bijvoorbeeld naar Zuid-Amerika om de Spanjaarden te bestrijden in het kader van de oorlog. In zijn tijd vervoerden schepen van de WIC nog geen slaven. En toen er een keer slaven op twee door hem veroverde schepen waren, liet hij die los.

Je zou wel kunnen zeggen dat er een smet op zijn blazoen kleeft door zijn meedoen aan de wraakexpedities naar de Banda-eilanden in Oost-Indië. Die tochten waren bedoeld om de Nederlandse handel te bevorderen, maar gingen gepaard met veel wreedheden. Ik heb niet gelezen dat Piet Hein zich daartegen verzet heeft. Een volmaakt mens was hij niet en dat wist hij zelf ook wel.”

De onverschrokken admiraal, Carl Wessel; uitg. Gebr. Koster; 298 blz.; € 18,90