Steeds meer patiënten uit Zeeuws-Vlaanderen wijken uit naar ziekenhuizen in België. Dat zet de toekomst van ZorgSaam op het spel, meldde de NOS woensdag. De omroep baseert zich mede op berichtgeving van Omroep Zeeland, die eveneens een verband legt tussen de rode cijfers van het ziekenhuis en het wegtrekken van patiënten naar de zuiderburen.

Dat verband klopt echter niet, stelt René Maas, woordvoerder van ZorgSaam. „Dat wij in 2023 verlies leden, kwam doordat we te veel kosten maakten en de boekhouding van ons ziekenhuis niet op orde was. Het heeft niet te maken met patiënten die naar België trekken. Dat is een andere kwestie.”

Maar volgens Joris Ament, die als manager regioregie bij zorgverzekeraar CZ inzicht heeft in de financiële situatie van het ziekenhuis, speelt het wegtrekken van Nederlandse patiënten naar België wel degelijk een rol bij de slechte resultaten van ZorgSaam. „Het draagt bij aan de situatie. Maar het is zeker niet de enige oorzaak van het verlies. Die koppeling wordt in de media iets te nadrukkelijk gemaakt.”

Spoedeisende hulp

Het ziekenhuis sloot 2023 af met een verlies van 11,5 miljoen euro. In augustus dit jaar besloot de organisatie 14 miljoen euro te bezuinigen om weer financieel gezond te worden. „We gaan nu richting nul en het jaar daarop zal er weer een plus zijn”, verwacht Maas. Hij maakt zich geen grote zorgen over de toekomst van ZorgSaam.

Volgens Omroep Zeeland is vooral het Algemeen Ziekenhuis Zeno in de Belgische gemeente Knokke-Heist in trek bij inwoners van Zeeuws-Vlaanderen. Het aantal Zeeuwen dat de spoedeisende hulp van dit ziekenhuis bezoekt, nam in drie jaar toe van 867 naar 1683. Die cijfers zijn volgens Maas correct. Maar, tekent hij aan, voor ZorgSaam maakt dat geen verschil. Volgens hem gaan veel Zeeuwen naar de spoedeisende hulp in België in plaats van naar de huisarts in Zeeland. Dat heeft ermee te maken dat de huisartsenzorg in de provincie onder druk staat.

CZ-regiomanager Ament heeft de indruk dat Zeeuwen vaker voor planbare zorg, zoals een knieoperatie, dan voor de spoedeisende hulp de grens oversteken.

Ingewikkelde operaties

Volgens Maas laat zo’n 10 procent van de patiënten uit het westen van Zeeuws-Vlaanderen zich over de grens behandelen. Vaak doen ze dat om praktische redenen, zegt de woordvoerder. „We hebben te maken met een vijftal ziekenhuizen over de grens. Onze regio is langgerekt. Sommige Zeeuwen wonen op slechts vijf kilometer afstand van een Belgisch ziekenhuis. Dan is dat voor hen makkelijker dan ons ziekenhuis in Terneuzen.”

„Sommige Zeeuwen wonen op slechts vijf kilometer afstand van een Belgisch ziekenhuis” - René Maas, woordvoerder ZorgSaam

Mensen hebben volgens Ament de vrije keus om zich over de grens te laten behandelen. CZ vergoedt de zorg in België gewoon, en is dat wettelijk verplicht. De regiomanager vindt het ook niet verkeerd als mensen voor zogeheten hoogcomplexe zorg –zoals ingewikkelde operaties– naar een academisch ziekenhuis in Gent of Antwerpen gaan. Voor veel Zeeuwen is dat dichterbij dan het Erasmus MC in Rotterdam.

Ament vindt het een ander verhaal worden als mensen voor laagcomplexe behandelingen de grens oversteken. Zoals een staaroperatie, het weghalen van een moedervlek of het verwijderen van amandelen. „In Zeeuws-Vlaanderen hebben we een goed aanbod aan laagcomplexe zorg. Dat willen we graag in stand houden. Maar dan moeten mensen er wel gebruik van maken.” Of dat nu onvoldoende gebeurt? „We zien gelukkig geen massale beweging naar België. Maar als de trend doorzet, wordt het een groter probleem.”

„In Zeeuws-Vlaanderen hebben we een goed aanbod aan laagcomplexe zorg; dat willen we graag in stand houden” - Joris Ament, regiomanager CZ