Het was Donald Trump die na zijn aantreden in 2017 de oorlog verklaarde aan China. Een handelsoorlog welteverstaan. Het was Trump een doorn in het oog dat China veel meer exporteerde naar de VS dan omgekeerd. Om daarin verandering te brengen voerde de Trumpregering hoge importtarieven in op Chinese producten. Dat leidde tot een tegenreactie van China. Dit patroon herhaalde zich diverse malen, totdat er een gedeeltelijke deal werd gesloten tussen beide landen, een die vervolgens slecht werd nageleefd.

De handelsoorlog had niet het gewenste effect. Gedurende de regeerperiode van Trump en daarna fluctueerde het handelstekort tussen de VS en China, maar verminderde nauwelijks. Vorig jaar exporteerden Chinese bedrijven voor 500 miljard dollar aan goederen naar de overzijde van de Grote Oceaan. Omgekeerd ging het om een bedrag van circa 150 miljard dollar. De handelsoorlog leidde tot veel economische schade, ook voor andere landen.

In de campagne voor zijn herverkiezing zei Trump opnieuw dat hij hoge importtarieven –tot wel 60 procent– wil voor producten uit China. Hier werd door Chinese officials bezorgd op gereageerd, wat na Trumps herverkiezing werd herhaald. Er zullen „geen winnaars” zijn bij een handelsoorlog, verklaarde Peking, dat erbij vermeldde dat ook de rest van de wereld last zal hebben van zo’n conflict. Mogelijk wordt de soep minder heet gegeten dan opgediend, want miljardair Elon Musk –een vertrouweling van Trump– heeft grote zakelijke belangen in China.

In één scenario heeft Trump gedreigd de importtarieven te laten oplopen tot 150 à 200 procent, namelijk als China Taiwan aanvalt. Tegelijk bekritiseert Trump het eiland ook: Taiwan zou de chipindustrie uit de VS stelen. Ook vindt hij dat Taiwanezen meer moeten betalen voor de militaire diensten van de Amerikanen. Niettemin maken beleidsmakers in Taiwan zich geen grote zorgen. Iedereen die getipt wordt als nieuwe defensieminister is pro-Taiwan en heeft het eiland bezocht.

Wel wordt er rekening gehouden met incidenten, omdat Trump onvoorspelbaar is en in onderhandelingen met China Taiwan als troef kan inzetten. Zoiets als: bij geen deal gaan er meer wapens richting het eiland. De Taiwanese president Lai Ching-te vertrouwt erop dat de VS ook onder Trump „blijven dienen als hoeksteen van regionale stabiliteit”.

De Chinese president Xi Jinping en Trump belden inmiddels met elkaar. Xi sprak de hoop uit dat de twee wereldmachten elkaar zullen respecteren en vreedzaam naast elkaar kunnen leven. Waarschijnlijk is dat de periode van betrekkelijke rust tussen de VS en China, ontstaan na de laatste ontmoeting tussen Biden en Xi eind vorig jaar in San Francisco, niet lang meer zal duren.

rd.nl/buza