Regeringsleiders uit de gehele wereld hebben woensdag Donald Trump gefeliciteerd met zijn verkiezing tot president van de Verenigde Staten. Opvallend is dat vooral veel westerse leiders in hun felicitaties sterk aandrongen op samenwerking.
De secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, was een van de eersten die Trump feliciteerde. Hij schreef op platform X dat Trumps „leiderschap opnieuw de sleutel zal zijn om ons bondgenootschap sterk te houden.” Verder liet hij weten ernaar uit te zien om weer met Trump samen te werken „bij het bevorderen van vrede door de NAVO.”
Namens de Nederlandse regering wenste premier Schoof de aankomend president geluk. Schoof wees op de eerdere samenwerking tussen Nederland en de VS toen Trump president was. „Die ervaringen waren goed.”
PVV-leider Wilders noemde de verkiezingsoverwinning „geweldig nieuws”. Ook andere rechtse leiders uit Europa reageerde enthousiast op de uitslag. De Hongaarse premier Orbán sprak op X van een „broodnodige overwinning voor de wereld.” De Italiaanse premier Meloni schreef in haar felicitatie op het voormalige Twitter dat Italië en de VS “zusterlanden” zijn.
De voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen stelde in haar felicitatie dat de EU en de VS „een bondgenootschap hebben dat 800 miljoen burgers met elkaar verenigt.” De Britse premier Starmer ziet uit naar de samenwerking. „Als naaste bondgenoten moeten we schouder aan schouder staan bij de verdediging van onze gedeelde waarden vrijheid en democratie.” President Macron van Frankrijk zei „klaar te zijn om samen te werken zoals we al vier jaar hebben gedaan.”
In Europa zijn er zorgen over de toekomst van de NAVO met Trump als president van de VS. De angst is dat onder Trump de steun van de VS aan Oekraïne zal verdampen. Trump heeft ook gezegd dat hij de oorlog in Oekraine in één dag wil beëindigen. President Zelensky van Oekraïne hoopt op blijvende steun van de Verenigde Staten in de oorlog met Rusland.
In Rusland klinkt vooral leedvermaak ten aanzien van Europa en Oekraïne. Moskou ziet Trump als kwelgeest van het Westen. Oud-president en nu vicevoorzitter van de Veiligheidsraad Dmitri Medvedev richtte daarbij ook zijn pijlen op de verliezende Democratische kandidaat Kamala Harris. „Kamala is klaar… Laat haar maar lekker aanstekelijk blijven kakelen. De doelstellingen van de Speciale Militaire Operatie (de oorlog in Oekraïne, red.) blijven onveranderd en zullen worden bereikt”, aldus Medvedev op platform X.
Een andere zorg in het Westen is dat Trump heeft gedreigd met terugtrekking van de VS uit het bondgenootschap. Tijdens zijn vorige presidentschap dwong hij de Europese lidstaten om hun defensiebegrotingen fors te verhogen. Daar houdt hij ook nu aan vast. In februari van dit jaar zei hij zelfs dat de VS wat hem betreft niets zou doen als Rusland NAVO-landen zou aanvallen die niet voldoende uitgeven aan defensie.
Vooralsnog kwamen er vanuit Moskou geen felicitaties. Het Kremlin heeft woensdagochtend gezegd dat “de VS een vijandige staat blijven” tegenover Rusland, die „direct en indirect betrokken is bij de Oekraïense oorlog tegen Moskou.” De woordvoerder van het Kremlin noemde de verkiezingen een interne Amerikaanse aangelegenheid. Poetin feliciteerde de Amerikaanse president Joe Biden in 2020 pas een maand na de verkiezingen.
Wel is bekend dat Poetin een betere band met Trump had dan met Biden. Onlangs kwam aan het licht dat de Russische president en Trump zeven keer telefonisch contact hebben gehad na het eerste presidentschap van de Republikein. Trump zou Poetin bijvoorbeeld schaars coronatestmateriaal hebben toegestuurd. Moskou zei woensdag af te wachten of de Verenigde Staten hun buitenlands vanaf januari beleid veranderen.
De Chinese regering liet via enkele internationale media weten dat ze hoopt op een „vreedzaam samenleven” met Amerika. China zegt te blijven handelen volgens de principes van „wederzijds respect” en houdt een samenwerking die voor beide landen goed uitpakt voor ogen. “Ons beleid ten opzichte van de VS is onveranders,” aldus de buitenlandwoordvoerder. Als de verkiezingsuitslag officieel is vrijgegeven, zal China Trump naar alle waarschijnlijkheid feliciteren.
De Israëlische premier Netanyahu verklaarde dat de herverkiezing van Trump in het Witte Huis „een nieuw begin voor Amerika en een hernieuwde krachtige verbintenis tussen Israël en de VS biedt.”
