Shell heeft op zijn terrein in Moerdijk een fabriek geopend die moet helpen meer plastica fval te recyclen tot nieuwe grondstoffen. Andere bedrijven leveren een olie die ze onder hoge temperatuur hebben gewonnen uit plastic afval. Shell zelf zuivert die zogeheten pyrolyseolie en vervolgens kan een andere installatie er basischemicaliën van produceren voor nieuwe plastics.
Pyrolyse maakt chemische recycling mogelijk. In tegenstelling tot „mechanische” recycling door plastic te wassen, te versnipperen en opnieuw te gebruiken, verandert plastic afval door pyrolyse op molecuulniveau. Dat maakt het volgens Shell mogelijk om meer voedselverpakkingen te recyclen die aan de hygiënevereisten voldoen. Dat vermindert uiteindelijk ook de behoefte aan fossiele aardolie als grondstof voor plastics.
Nu wordt nog maximaal 46 procent van het plastic afval gerecycled, de rest wordt verbrand. Volgens Shell kan de nieuwe installatie daar verandering in brengen.
„Moerdijk is de eerste locatie binnen Shell die pyrolyseolie op industriële schaal en met een innovatieve technologie inzet”, zegt directeur Richard Zwinkels van het Shell Chemicals Park Moerdijk. Hij verwacht dat de nieuwe fabriek helpt „om een echt circulair systeem voor plastic van de grond te krijgen in de maatschappij”.
Er is ook kritiek op pyrolyse. Zo stelt de Amerikaanse organisatie Beyond Plastics, die strijdt tegen plasticvervuiling, dat het chemisch recyclen van plastic via pyrolyse erg vervuilend is. Tegelijkertijd valt de hoeveelheid afval die met de technologie opnieuw kan worden gebruikt tegen, meldt Beyond Plastics. Emeritus hoogleraar Peter Rem van de TU Delft, gespecialiseerd in recycling, vult aan dat pyrolyse van relatief duur plastic tot nu toe nog een laagwaardig product maakte. Dat strookt niet met het idee van circulariteit.
Shell zelf erkende onlangs dat de mogelijkheden voor chemische recycling tegenvallen. Het doel om tot 2025 minstens 1 miljoen ton plastic afval via pyrolyse te verwerken in nieuwe producten is onhaalbaar gebleken, schreef het olie- en gasconcern in zijn duurzaamheidsrapport over vorig jaar. Een probleem is dat daarvoor goed gesorteerd plastic nodig is, dat ook nog is ontdaan van onder andere voedselresten. In dat sorteren moet nog veel worden geïnvesteerd. „Hier gaat ook veel tijd overheen”, zegt een Shell-woordvoerder. „We zeggen niet dat we de totaaloplossing hebben, maar wel een stukje van de oplossing.”