Drie postcovidklinieken openen vrijdag hun deuren. Een selecte groep patiënten krijgt daar een behandeling op maat, waarbij gebruik wordt gemaakt van nieuwe medicijnen. Dit moet de zoektocht naar een effectieve therapie in een stroomversnelling brengen.
Waar postcovidpatiënten al jaren om smeken, is met de komst van drie expertisecentra –in Rotterdam, Amsterdam en Maastricht– realiteit geworden. Vanaf vrijdag kunnen ze er terecht voor een behandeling.
Niet iedereen kan worden geholpen: daarvoor is de capaciteit te beperkt. De drie centra bieden de komende drie maanden plek voor bij elkaar zo’n duizend longcovidpatiënten. Dat is slechts een fractie van de waarschijnlijk meer dan 90.000 patiënten die met ernstige klachten rondlopen in Nederland, erkent longarts dr. Leon van den Toorn van het Erasmus MC, die namens de drie centra het woord voert. Maar, zegt hij, „mensen die buiten de boot vallen, hoeven niet te denken dat ze er niets aan hebben. We hopen dat ons onderzoek leidt tot effectieve behandelingen, die op grote schaal en zo spoedig mogelijk kunnen worden ingezet.”
Er geldt een aantal criteria om in aanmerking te komen voor een behandeltraject. Klachten dienen minimaal een jaar geleden en na een corona-infectie te zijn ontstaan, en moeten het dagelijks functioneren met minstens 25 procent beperken. Daarnaast mogen er geen aanwijzingen zijn dat er een andere ziekte in het spel is.
Steekproef
Op grond van deze criteria kunnen mensen zich via de huisarts aanmelden. Uit de inschrijvingen volgt een steekproef, waarbij in eerste instantie de patiënten uit de omgeving van de drie centra worden opgeroepen. De behandelaren zien het liefst een zo groot mogelijke variatie aan klachten voorbijkomen, zodat ze daarvan kunnen leren.
Patiënten krijgen een behandeling op maat, afgestemd op hun klachten. In een zogeheten zorgpad, ontwikkeld door diverse Nederlandse experts, staat voor elke klacht beschreven welke behandeling kan worden geprobeerd. Het gaat om therapieën waarvan het vermoeden bestaat dat ze effectief zijn, bijvoorbeeld omdat kleinschalig onderzoek positieve effecten laat zien. De bedoeling is dat de drie ziekenhuizen patiënten op dezelfde manier behandelen.
Onderzoek
Naast het bieden van zorg zal er onderzoek worden gedaan. Dat moet leiden tot nieuwe inzichten en waar mogelijk tot een aantal wetenschappelijke publicaties. Intussen kijkt een expertiseteam welke behandelingen in aanmerking komen voor landelijke aanbevelingen. Het gaat dan in eerste instantie nog niet om een officiële richtlijn, maar om een voorlopig standpunt. De artsen willen longcovidpatiënten immers zo snel mogelijk wat kunnen bieden.
„Als we behandelingen op het spoor komen die klachten sterk verminderen, zou dat fantastisch zijn” - Dr. Leon van den Toorn, longarts bij het Erasmus MC
De bedoeling is dat na drie maanden de andere academische centra in Nederland aansluiten. In de fase daarop komen ook andere ziekenhuizen én de huisarts in beeld. Van den Toorn verwacht namelijk dat de huisarts zeker ook een rol kan spelen bij sommige behandelingen.
Patiënten moeten niet denken na een behandeltraject weer helemaal de oude te zijn, waarschuwt de longarts van het Erasmus MC. „We zijn nog ver verwijderd van genezing. Maar we hopen de komende tijd wel flinke stappen te kunnen zetten. Als we diverse behandelingen op het spoor komen die de klachten sterk verminderen, zou dat fantastisch zijn.”
Een bloeddruk apparaat wordt schoongemaakt tijdens de laatste voorbereidingen van een expertisecentrum voor post-covidpatienten in het Amsterdam UMC. beeld ANP KOEN VAN WEEL
Een behandelkamer tijdens de laatste voorbereidingen van een expertisecentrum voor post-covidpatienten in het Amsterdam UMC. beeld ANP KOEN VAN WEEL
Een ligstoel om in uit te rusten tijdens de laatste voorbereidingen van een expertisecentrum voor post-covidpatienten in het Amsterdam UMC. beeld ANP KOEN VAN WEEL
Hygiene middelen tijdens de laatste voorbereidingen van een expertisecentrum voor post-covidpatienten in het Amsterdam UMC. beeld ANP KOEN VAN WEEL
