Hoe  onkundiger, des te onbeschaamder vaak. Dit gaat zo ver dat de wijste onder de mensen reden vond om te verklaren: „Hebt gij een man gezien, die wijs in zijn ogen is? Van een zot is meer verwachting dan van hem” (Spreuken 26:12).

Zo’n eigenwijsheid leefde ook onder de Romeinen. Zij waren zeer ingenomen met zichzelf en dachten dat zij alleen de wijsheid bezaten, nadat het Joodse volk was verworpen. Dit maakte hen laatdunkend, hoogmoedig, opgeblazen en deed hen op de Joden vanuit de hoogte en met verachting neerzien. Paulus heeft dit willen tegengaan (Romeinen 11:17-20): „Zo enige der takken afgebroken zijn en gij, een wilde olijfboom zijnde, in die plaats zijt ingeënt en de wortel en de vettigheid van de olijfboom mede deelachtig bent geworden, zo roem niet tegen de takken. Indien gij daartegen roemt, gij draagt de wortel niet, maar de wortel u. Gij zult dan zeggen: De takken zijn afgebroken, opdat ik zou ingeënt worden. Het is wel; zij zijn door ongeloof afgebroken en gij staat door het geloof. Wees dan niet hooggevoelende, maar vrees.”

Nu kon de apostel hun tegen die verwaandheid geen krachtiger tegengif verlenen, dan het bekendmaken van de verborgenheid dat de verharding slechts voor een deel over Israël gekomen was en dit niet langer, dan totdat de volheid der heidenen zal ingegaan zijn. Ja, dan zal ook geheel Israël zalig worden.

Petrus Curtenius,
predikant te Amsterdam

(”De zwaarste plaatsen der brieven van Paulus”, 1766)