Koffie is in jaren niet zo duur geweest. Zo nam de prijs van de veelgebruikte Arabicabonen dit jaar al met 40 procent toe. Nieuwe wetgeving van de Europese Unie (EU) kan voor verdere stijgingen zorgen.
Vrijdag sloeg Christopher Beath, directeur bij JDE Peet’s, alarm. Zijn bedrijf is de moedermaatschappij van onder meer Douwe Egberts. De onderneming, een van de grootste koffie- en theebedrijven ter wereld, ziet met lede ogen aan dat de EU nieuwe wetgeving over ontbossing wil invoeren.
Daarmee wil Brussel ervoor zorgen dat er geen koffie meer mag worden ingevoerd uit gebieden waar het verbouwen van koffie, maar ook van andere gewassen zoals cacao, palmolie en rubber, ertoe leidt dat bossen verdwijnen.
Gevaar
Op zich beschouwt de directeur van JDE Peet’s de zorg voor kwetsbare natuur als een nobel streven, maar hij ziet een groot gevaar. Als de maatregelen doorgaan, mogen verschillende landen die koffie exporteren hun producten misschien niet meer naar de landen binnen de Europese Unie verzenden, waarschuwde hij in de Engelse zakenkrant Financial Times.
De plannen van de EU zijn volgens hem onduidelijk en kunnen ingrijpende gevolgen hebben. Naar verwachting treden ze al op 30 december in werking, maar de details ervan zijn nog steeds niet gepubliceerd. Daardoor kunnen de mogelijke gevolgen niet goed worden ingeschat. De topman van het thee- en koffieconcern dringt daarom aan op uitstel.
Hij is niet de eerste die aan de bel trekt. Eerder kwam er al kritiek vanuit de Duitse overheid. Ook verschillende brancheorganisaties en de Wereldhandelsorganisatie (WTO) stoorden zich openlijk aan de traagheid van Brussel als het gaat om het geven van meer informatie.
Volgens bronnen van de Financial Times komt de EU binnenkort wel met een online controlesysteem naar buiten. Maar het is de vraag of dat op tijd is.
Satellietbeelden
Beath geeft aan dat de sector zelf inmiddels flink heeft geïnvesteerd op basis van een eigen interpretatie van de nieuwe regels. Maar als die interpretatie onjuist blijkt, zullen bedrijven volgens hem moeite hebben om de deadline te halen.
De koffiesector is gestart met een systeem dat satellietbeelden gebruikt om koffieteeltgebieden te bekijken en ontbossing op te sporen. Beath is bezorgd dat de EU dit systeem niet zal goedkeuren. Dat zou de koffiesector ernstig in de problemen brengen.
Het uitstel waarvoor Beath pleit, zou minstens een jaar moeten duren, anders zit er volgens hem waarschijnlijk niets anders op dan tijdelijk landen uit de toeleveringsketen van zijn bedrijf te schrappen. In elk geval tot er meer duidelijkheid is over de nieuwe regels.
Dan zou er dus minder koffie naar de EU-landen komen, en daardoor zal een ‘bakje troost’ duurder worden. En dat terwijl er al meerdere andere oorzaken zijn die zorgen voor prijsstijgingen. Zo leidt de bedrijfstak onder extreme weersomstandigheden in landen als Brazilië en Vietnam. Daar beïnvloeden langdurige droogte en hitte de oogsten.
Cappuccino
Volgens Carlos Mera, grondstoffenanalist bij de Rabobank, zullen kopers van goedkopere koffiemerken de prijsstijgingen het meest voelen. Op die producten zit een lagere winstmarge dan bij de duurdere soorten, waardoor hogere grondstofprijzen sneller aantikken. „Bij A-merkproducten betaal je ook voor het merk.”
De cappuccino bij een restaurant zal daarentegen niet veel duurder worden, geeft Mera aan. „Slechts 5 procent van de prijs van dat drankje wordt daar bepaald door de koffiebonen. Je betaalt veel meer voor andere zaken, zoals service.”
