Internationaal overleg in Zwitserland moet een einde maken aan de verwoestende oorlog in Sudan, die al zestien maanden voortduurt. Maar zelfs dreigende hongersnood onder de bevolking lijkt de strijdende partijen niet te vermurwen.
De burgeroorlog in Sudan heeft volgens de Verenigde Naties (VN) geleid tot de ergste humanitaire crisis in de wereld. Zeker 10 miljoen mensen zijn door het geweld ontheemd geraakt. Meer dan 25 miljoen Sudanezen –dat is de helft van de bevolking van het Afrikaanse land– is afhankelijk van (voedsel)hulp, terwijl 755.000 van hen op de rand van hongersnood staan.
Sinds april 2023 vinden er hevige gevechten plaats tussen twee militaire groepen, nadat ze het oneens waren over de manier waarop de macht verdeeld moest worden na de afzetting van dictator Omar al-Bashir. De Sudanese strijdkrachten (SAF) staan onder leiding van generaal Abdel Fattah al-Burhan. Zijn grote rivaal is Mohamed Hamdan Dagalo (ook wel bekend als Hemedti), leider van de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF).
Vorige week gingen er in Genève vredesbesprekingen van start om te komen tot een wapenstilstand. Bemiddelaars uit de Verenigde Staten, Egypte, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie zijn bijeen in de Zwitserse stad. Het beraad duurt naar verwachting tot eind deze week. De grote vraag is of de besprekingen ook maar iets gaan opleveren.
Zo weigerde de Sudanese regering van generaal al-Burhan een delegatie te sturen naar Genève, uit onvrede over de manier waarop initiatiefnemer de Verenigde Staten de gesprekken heeft ingericht. Wel is er telefonisch contact met de onderhandelaars. De RSF van Hemedti is wel aangeschoven bij de gesprekken.
„Van oprechte bereidheid van beide strijdende partijen om de oorlog tot een einde te brengen is weinig te bespeuren”
Beide kemphanen maken over en weer verwijten. Al-Burhan beschuldigt de RSF ervan eerder gemaakte afspraken niet na te komen. De generaal eist dat de RSF zich terugtrekt uit burgergebieden. „Er kan geen vrede zijn zolang de rebellenmilities onze huizen bezet houden”, zei hij kortgeleden. RSF-commandant Hemedti verwijt al-Burhan geen „echte toewijding” aan de onderhandelingen.
Van oprechte bereidheid van beide strijdende partijen om de oorlog tot een einde te brengen is weinig te bespeuren, aldus analisten. De besprekingen waren nog geen twee dagen onderweg toen bleek dat paramilitaire troepen minstens tachtig mensen hadden gedood in een dorp in het zuidoosten van het Afrikaanse land. „Ze openden het vuur, staken huizen in brand en vermoordden talloze mensen”, aldus een getuige.
Een lichtpuntje is dat het Sudanese leger heeft besloten om de grensovergang tussen Tsjaad en Noord-Darfur voor drie maanden open te stellen, zodat humanitaire hulp kan worden geleverd. Dat leidde tot lovende woorden van de bemiddelaars. De bittere smaak die echter achterblijft, is dat zelfs het massale lijden van de Sudanese bevolking geen argument lijkt te zijn om de wapens –al dan niet tijdelijk– neer te leggen.
