Het kerkelijk bureau van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN) en de Dr. C. Steenblokbibliotheek zijn ondergebracht in een voormalig woonhuis in Opheusden. Bureaumanager Henk den Toom geeft een rondleiding en vertelt wat er te doen is.
”Lectori Salutem” staat er op de ingelijste bul van dr. C. Steenblok, waar je bij binnenkomst tegenaan kijkt. Hij was een van de oprichters van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN). De deur links van het tachtig jaar oude document leidt naar de werkruimte van Henk den Toom en collega Hans de Vree. Achter de glazen wand die het kantoor in tweeën verdeelt, brengt Ries Meijering De Wachter Sions van deze week in gereedheid.
In een dubbele garagebox, rechts van de entree, is de Dr. C. Steenblokbibliotheek gevestigd. De bibliotheek valt, samen met het kerkelijk bureau en het kerkelijk jaarboek, onder het deputaatschap kerkelijke dienstverlening. Liefhebbers, „vooral veertigplussers”, kunnen hun hart ophalen aan zeldzame oude schrijvers. De geschriften zijn in acht kasten van enkele meters lang tegen elkaar geschoven.
In het gangpad staan honderden exemplaren van ” Wet en Evangelie ” en ” Verbond en Doop ” opgestapeld, die in dit bureau zijn geredigeerd. De boekjes zijn uitgegeven om actuele theologische vragen van gemeenteleden te beantwoorden.
Grap
Na de oprichting van het bureau in 2016 kon Den Toom, voormalig projectleider van Barth Installatietechniek, er meteen terecht. „Ds. J.A. Weststrate zei: We hebben iemand nodig voor het kerkelijk bureau. Ik antwoordde voor de grap: Dat zou ik wel kunnen. Meteen vroeg hij: Zou je dat wíllen? Ik dacht erover na en besloot het te doen.”
Vóór de oprichting van het bureau werden alle werkzaamheden gedaan door ambtsdragers zelf. Geleidelijk ontstond er behoefte aan een kerkelijk bureau. Er werd een synodale commissie benoemd, die later het deputaatschap kerkelijke dienstverlening is geworden. Het deputaatschap deed onderzoek en uit de resultaten bleek dat ouderlingen en diakenen uren werk bespaard kon worden.
„Voor de synode verzetten we veel werk; we maken een boekwerk van enkele honderden pagina’s op” - Henk den Toom, bureaumanager van het kerkelijk bureau GGiN
De keuken is met haar metershoge printer de machinekamer van het synodale leven van de GGiN. Van hieruit worden de documenten voor de classes en synoden verzonden. „Voordat een classisvergadering gehouden wordt, krijgen wij de stukken van de scriba’s. Van de notulen van de vergaderingen maken we een mooi boekje, dat hier uit de printer rolt. Vervolgens worden de boekjes verspreid naar de kerkenraden”, aldus Den Toom.
„Ook voor de synode verzetten we veel werk. We maken een boekwerk van enkele honderden pagina’s op, met de financiële verslagen erbij”, vervolgt de bureaumanager. Binnen enige weken tijd worden Wordbestanden van alle rapporten van de deputaatschappen opgevraagd. Nadat die verwerkt zijn tot één geheel, stuurt Den Toom de synodeboeken en bijlagen naar alle gemeenten, „soms enorme pakken papier”.
Daarnaast zwoegen Den Toom en collega De Vree een paar weken per jaar aan het kerkelijk jaarboek. Een flinke klus, waarvoor elk jaar alle gegevens opgevraagd worden bij de kerkenraden. Den Toom: „Daarbij moet je bijvoorbeeld denken aan ledenaantallen, aan wie er op dat moment lid zijn van de kerkenraad en aan het opvragen van de preek bij de predikant die dat jaar aan de beurt is.”
Archief
Een bruinhouten trap wentelt rechtsom naar de eerste verdieping. De kamer links is de vergaderkamer. In de kamer daarnaast worden de archieven van het kerkelijk bureau bewaard. „En hier liggen de archieven van de classes en van de opgeheven gemeenten”, zegt Den Toom, nadat hij langs de lichtgrijze roldeurkasten naar de kluizen tegen de achterwand manoeuvreert. De dikke mappen met kerkelijke verslagen blijven altijd bewaard. De financiële administratie staat maximaal tien jaar op de planken.
De twee man personeel is „hard nodig” om de administratie in goede banen te leiden. „Wij doen dienstverlening aan het hele kerkverband. Onder andere voor de theologische school, voor de emerituskas, zending en evangelisatie, en opvoeding, onderwijs en catechese. Kortom, voor de meeste deputaatschappen die inkomsten en uitgaven hebben.”
„Toen ik mijn werk hier begon, dacht ik dat ik me zou gaan vervelen” - Henk den Toom, bureaumanager van het kerkelijk bureau GGiN
Het kerkelijk bureau van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN) is gevestigd in Opheusden, naast de kerk van de plaatselijke ggiN. beeld VidiPhoto
De entree van het kerkelijk bureau van de GGiN. beeld: VidiPhoto
De bul van dr. Cornelis Steenblok. beeld: VidiPhoto
Naambord van het kerkelijk bureau. beeld: VidiPhoto
Rijbewijs van dr. C. Steenblok, nagelaten aan de opgeheven Stichting Zuivere Waarheid. Daarna overgedragen aan het bureau. beeld: VidiPhoto
De hoed die dr. C. Steenblok droeg tijdens rouwdiensten. Nagelaten aan de opgeheven Stichting Zuivere Waarheid. Daarna overgedragen aan het bureau. beeld: VidiPhoto
Het kerkelijk jaarboek van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. beeld Vidiphoto
Verder probeert Den Toom binnenkomende vragen te beantwoorden, onder andere de aanvraag van een voorbeeld van een attestatie of doopbewijs. Ook komen er vragen vanuit de gemeenten over de vog (verklaring omtrent gedrag). Deze verklaringen zijn bedoeld voor vrijwilligers uit een kerkelijke gemeente die bijvoorbeeld mensen met een beperking verzorgen.
Gegevens
Het aanleveren van de anbi-gegevens is volgens Den Toom een race tegen de klok. „We houden de website van de GGiN bij. Ons kerkverband is een algemeen nut beogende instelling. Daarom moeten de gegevens van alle gemeenten op de website staan. Die vragen we op bij de kerkenraden. Ze moeten vóór 1 juli gepubliceerd zijn. Lastig, want de ambtsdragers zijn druk en doen dit naast hun werk.” Lachend: „Het zijn wel altijd dezelfden die de gegevens laat aanleveren.”
Den Toom voelt zich inmiddels thuis op het bureau. „Toen ik mijn werk hier begon, dacht ik dat ik me zou gaan vervelen. In Opheusden zit ik bijna in mijn eentje op kantoor, terwijl ik in de tijd als projectleider veel mensen onder mijn hoede had en van het ene project naar het andere racete. Alsof je in een rijdende trein zit en plotseling tot stilstand komt. Maar er kwam al snel zó veel werk bij, dat collega Hans mij kwam bijstaan. Nu heb ik het gevoel dat ik mijn plek heb gevonden.”
