Wat betekent afsluiting wolvengebied Den Treek voor lokale ondernemers?
Landgoed Den Treek-Henschoten, tussen Leusden en Woudenberg, zit sinds 18 juli op slot in verband met de wolf. Hoeveel last hebben lokale ondernemers en campinggasten hiervan?
„Het is prachtig weer. Toch wordt het voor ons geen goede zomer.” Kees Haalboom, eigenaar van pannenkoekenrestaurant Bergzicht in Woudenberg, baalt van de afsluiting van landgoed Den Treek-Henschoten. Het populaire wandel- en fietsgebied ligt aan de overkant van de weg.
Het restaurant is zeven dagen per week geopend van 11.00 tot 20.30 uur. Haalboom mist nu vooral de spontane aanloop van fietsers, wandelaars en ruiters, die een drankje komen doen of een lunch willen gebruiken. Ook voor de lange termijn vreest hij de gevolgen, omdat veel mensen na een spontaan bezoek terugkomen voor bijvoorbeeld het diner.
Naast het restaurant staat een kiosk waar mensen een ijsje kunnen kopen. Klanten komen daar volgens Haalboom bijna niet meer. Eén vrouw staat bij het houten gebouw te wachten op een ijsje.
Hoeveel geld de restauranthouder door de gebiedsafsluiting misloopt, durft hij niet te zeggen. „Aan het eind van het seizoen maak ik de balans op. Ik verwacht dat we vooral overdag tussen 11.00 en 16.00 uur flink minder omzet draaien.”
„Ik verwacht dat we vooral overdag flink minder omzet draaien” - Kees Haalboom, eigenaar van pannenkoekenrestaurant Bergzicht
Ook restaurant De Gezelligheid, dat 2,5 kilometer noordelijker langs de Doornseweg ligt, krijgt minder aanloop van wandelaars en fietsers sinds het aangrenzende natuurgebied op slot ging. Dat is vervelend, vindt medewerkster Danique. De reserveringen lopen volgens haar wel gewoon door. „Mensen die ons kennen blijven komen.”
Stevig hek
De heide langs de Doornseweg kleurt dieppaars. Normaal zou de paarse zee veel mensen trekken, maar nu is er vanaf de weg niemand te zien. Het wordt lastig om daar te komen ook, want een stevig dranghek blokkeert de toegang tot een wandelpad in de buurt van ecoduct Treeker Wissel. Elders is het gebied met rood lint afgezet.
Het noodbevel, dat op 18 juli inging, zou aanvankelijk tot en met 15 augustus van kracht zijn. Op advies van wolvenkenners en de provincie Utrecht heeft burgemeester Gerolf Bouwmeester van de gemeente Leusden de maatregel echter verlengd naar 1 september. Na die datum zijn de welpen ongeveer vier maanden oud en worden ze zelfstandiger. Het wolvenpaar zal zich dan naar verwachting minder beschermend gedragen . Volgens de gemeente Woudenberg lopen er in het gebied ten minste drie gevestigde wolven en vijf welpen rond.
Op landgoed Den Treek-Henschoten vonden de afgelopen tijd meerdere incidenten plaats waarbij een wolf was betrokken. Zo werd op 16 juli een kind gebeten in haar zij. En op 6 juli werd een hondje door een wolf meegenomen en waarschijnlijk ook gedood.
Mooie ritten
Solexverhuur Woudenberg lijdt niet onder het gebiedsverbod, stelt eigenaresse Coby van de Lagemaat. „We hebben het druk.” Mensen die bij het bedrijf een solex, e-fatbike of e-chopper huren, krijgen een routekaart mee. De kaart die mensen door het afgesloten gebied in Den Treek brengt, deelt Van de Lagemaat sinds het noodbevel niet meer uit. Andere routes heeft ze aangepast. „We willen dat mensen verantwoord van de Utrechtse Heuvelrug kunnen blijven genieten”, legt ze uit. Er blijven volgens haar nog genoeg mooie ritten over, onder meer richting het „bosrijke” Overberg.
Twee huizen verderop zit Mountainbikeverhuur Woudenberg. De verhuurder zegt last te hebben van de wolf, maar wil daar verder niet inhoudelijk op reageren.
„Het causale verband tussen deze overheidsmaatregel en onze verminderde omzet doet pijn” - Kees Haalboom, eigenaar van pannenkoekenrestaurant Bergzicht
Campings en vakantieparken merken relatief weinig van de noodmaatregel. „Ons park zit vol”, stelt Ron Moerenhout, woordvoerder bij EuroParcs De Utrechtse Heuvelrug, een vakantiepark op een kilometer afstand van het afgesloten gebied. „We hebben ook geen annuleringen gehad. Op het park merken we weinig angst voor de wolf. Wel geven we gasten een persbericht van de gemeente mee met de boodschap om alert te zijn op het dier.”
Onrust
Ook op Camping en Kampeerboerderij ’t Boerenerf, dat een paar honderd meter noordelijker ligt, naast vakantiepark De Heigraaf, is het druk. „Qua gasten gaat het nog, mensen hebben gewoon geboekt”, zegt Grada Donselaar, die met haar man en kinderen de camping runt. „Maar hoe gaat het volgend jaar? De Utrechtse Heuvelrug staat negatief in het nieuws. We krijgen mails met de vraag of de wolf dichtbij zit. Mensen zijn er best wel bang voor. In de Bijbel staat: Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad. Maar zakelijk zie ik dat anders.”
Donselaar merkt veel onrust onder de gasten. „Kan ik in de omgeving veilig wandelen? vragen mensen ons.” Ze geeft hun het advies aan de zuidkant van de Zeisterweg te blijven, waar de wolf mogelijk niet komt. Wandelen aan de overkant, ook verderop bij de Pyramide van Austerlitz, raadt ze af. „De wolf zit niet aan een touwtje en loopt zo naar Austerlitz. Hij kan 45 kilometer per dag afleggen.”
„De wolf zit niet aan een touwtje en loopt zo naar Austerlitz” - Grada Donselaar, eigenaresse van camping ’t Boerenerf
Den Treek blijft in principe tot en met 1 september afgesloten voor het publiek. Of ze blij is als recreanten het gebied weer in mogen? „Ja. Maar als de wolf er dan nog zit, vind ik dat best wel griezelig. Ik ben pas gerustgesteld als het dier achter slot en grendel zit of naar een ander gebied is overgebracht.”
Labrador
Voor een caravan zit Sheila (38), die niet met haar achternaam in de krant wil. Haar hond Kyra likt haar blote voeten af. De labrador moet vier keer per dag worden uitgelaten, vertelt ze. Het liefst zou ze het bos aan de overkant van de weg in duiken, maar dat gaat niet. In het eerste stukje mogen mensen komen, maar na een paar honderd meter begint het verboden gebied, aangegeven met rood lint.
Naar Austerlitz, waar wandelen wel is toegestaan, gaat Sheila evenmin, omdat de wolf daar ook kan zitten. Ze is bang dat het roofdier bij een treffen Kyra te grazen neemt. De vrouw blijft daarom in de buurt van de camping of ze loopt richting het Henschotermeer.
Op een houten bankje naast een trampoline zit Annemarije het Lam. Samen met haar man Klaas en twee kinderen Julia (2) en Rhodé (0) verblijven ze een weekje in een gloednieuwe chalet op ’t Boerenerf. Bang dat de wolf het kampeerterrein onveilig maakt en een van haar kinderen wat aandoet, is ze niet. Onlangs fietste ze met haar man een eind langs het afgesloten gebied. „We hadden geen zin om kilometers om te rijden.”
Waakzamer
Arjanne Molenaar (34) uit Zwijndrecht kampeert met haar man en twee kinderen van drie en zeven jaar dit jaar voor het eerst op de boerderijcamping. Ze is niet zo bang voor de wolf, maar merkt wel dat de aanwezigheid van het dier wat met haar doet. „In het bos loop je waakzamer. Als je pootafdrukken ziet, denk je gelijk aan de wolf. Ik zou ook vaker het bos ingaan als het dier er niet zat.”
Molenaar en haar man zijn sportief. „Morgen gaan we fietsen met de kinderen. Dan maken we geen tocht door Den Treek, maar iets verderop. Als we met z’n tweeën mountainbiken, ben ik overigens minder bang. Dan durf ik gerust het bos in aan de overkant van de weg.”
Camping De ReCreatie in Leusden grenst aan het afgesloten gebied. Rondom het kampeerterrein is een wolfwerende afrastering geplaatst, die deels onder stroom staat. Voorheen konden mensen via poortjes op verschillende plekken het bos in, maar door de afrastering gaat dat niet meer. „Gasten vinden het vervelend dat dat niet meer kan”, zegt campingbeheerder Esper Sanchez, die in een elektrisch karretje zit. „Maar het is ook voor hun eigen veiligheid.”
Ondernemersrisico
Vrijdag vond er een informele bijeenkomst plaats met lokale ondernemers, naar aanleiding van de ontstane situatie na de afsluiting van Den Treek. Tijdens de sessie wisselden ondernemers hun ervaringen uit. Ook ging het gesprek over de contacten met de provincie, gemeenten en de media.
Horecaondernemer Haalboom is intussen te spreken over de aandacht die bestuurders hebben voor zijn situatie. De afgelopen weken kwamen een gedeputeerde, een burgemeester en een wethouder bij restaurant Bergzicht over de vloer.
De eigenaar hoopt dat er een structurele oplossing komt voor het probleem van de wolf. De afsluiting van Den Treek noemt hij paniekvoetbal. De huidige situatie geeft hem veel onzekerheid, zegt hij. „Duurt deze tot 1 september of wordt ze daarna verlengd? Krijgen we dit volgend jaar weer?”
Verder zou hij het terecht vinden als er een schadeloket komt voor gedupeerden. Eind juli maakte een woordvoerster van de gemeente Leusden in de media bekend dat er wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn voor compensatie. Haalboom heeft daar sindsdien niets meer over vernomen.
Hoort de huidige situatie niet bij een stukje ondernemersrisico? Nee, vindt Haalboom. „De overheid heeft het gebied afgesloten. Het causale verband tussen deze maatregel en onze verminderde omzet doet pijn. Ik heb 25 jaar aan dit restaurant gewerkt. Mijn levenswerk kan zomaar in korte tijd worden afgebroken. Stel dat er een hek om dit gebied wordt geplaatst –er gaan stemmen op dat dat moet gebeuren– dan betekent dat einde bedrijf.”