De wolf zorgt weer voor onrust in Nederland. Op landgoed Den Treek tussen Leusden en Woudenberg werd deze week een meisje door het roofdier gebeten. Vorige week zaterdag had het beest het al gemunt op een dwergpoedel.
Een deel van het natuurgebied bij Leusden is de komende tijd niet toegankelijk voor bezoekers. Het wolvenpaar dat zich daar ophoudt heeft welpjes en zou zich daarom zeer defensief gedragen richting honden en mensen die te dichtbij komen. Dit roept opnieuw de vraag op in hoeverre er voor de wolf plaats is in ons land. Eerder klaagden boeren al over wolven die steeds meer schapen en geiten doden.
Ooit was de wolf heer en meester in West-Europa. Het dier kwam hier in grote aantallen voor, maar vormde een bedreiging voor het kleinvee. Daarom werd er vanaf de middeleeuwen fanatiek gejaagd op het dier. Met succes: tegen het einde van de 19e eeuw was de wolf in West-Europa zo goed als uitgeroeid.
Maar de wolf is helemaal terug. Dankzij Europese en nationale wetgeving heeft het dier een beschermde status. Dat betekent onder meer dat er niet op de wolf mag worden gejaagd. Het aantal wolvenparen is sinds 2015 dan ook flink toegenomen en het einde van de groei is nog niet in zicht.
Tegelijk is ons land sinds het einde van de 19e eeuw onherkenbaar veranderd. Rond 1900 had Nederland zo’n 5 miljoen inwoners en waren er nog ongerepte woeste gebieden zoals de Veluwe en Drenthe. Bossen, veengebieden en heidevelden waren het domein van de wilde dieren, recreatie in de natuur stond nog in de kinderschoenen. Maar anno 2024 heeft bijna elke vierkante meter grond een bestemming, het land is ontgonnen en aangeharkt; 18 miljoen mensen moeten op een beperkt gebied zien te leven, met oog voor het belang van woningbouw, landbouw en natuur en recreatie.
De wolf heeft onmiskenbaar een positief effect op het ecologische evenwicht in natuurgebieden en de biodiversiteit in ons land. Wolven eten voornamelijk grote grazers zoals edelherten, wilde zwijnen en reeën, aangevuld met kleinere prooien en aas. Maar het is ook duidelijk dat conflicten tussen mens en dier niet uitblijven als de wolvenpopulatie ongebreideld blijft toenemen. Juist als de maatregelen om landbouwdieren tegen de wolf te beschermen effectiever worden, zal het dier op zoek gaan naar andere prooien. Mogelijk lopen dan ook kinderen gevaar.
Het is daarom goed dat de Europese Commissie werkt aan een plan om de beschermde status van de wolf aan te passen van ”strikt beschermd” naar ”beschermd”. Dat geeft Nederland op termijn de mogelijkheid om de wolvenpopulatie in te perken en maatwerk te leveren. Nederland is immers geen Duitsland, Polen of Roemenië, waar voor wilde dieren veel meer ruimte is en de wolf voor minder overlast zorgt.
