Joe Biden doet de komende presidentsverkiezingen niet meer mee. Hij wil dat de huidige vicepresident, Kamala Harris, zijn plaats inneemt als kandidaat voor de Democratische Partij. Wat is dan procedureel het vervolg? Zes vragen.
Zijn met de mededeling van Biden alle dingen geregeld?
Nee, bepaald niet. Biden werd wel als dé kandidaat van de Democraten gezien, maar strikt genomen was hij dat (nog) niet. Pas op de Democratische Conventie, die voor 19 tot en met 22 augustus op de kalender staat, zou hij benoemd worden. Bij de voorverkiezingen had Biden een ruime meerderheid van bijna 3900 gedelegeerden achter zich gekregen. Dat betekent dat deze afgevaardigden tijdens de conventie verplicht waren voor Bidens nominatie te stemmen.
Schuiven deze stemmen automatisch door naar Kamala Harris?
Nee, van automatisme is geen sprake. Bij de voorverkiezingen stond alleen Bidens naam op het stembiljet. Formeel-juridisch kan Harris daarom niet méér aanspraak maken op de kandidatuur dan welk willekeurig ander partijlid ook.
Doordat Biden uit de race is gestapt, staat het de gedelegeerden nu vrij om hun stem te geven aan elke kandidaat van hun voorkeur. Ieder partijlid kan zich in theorie kandideren.
Maar Biden heeft toch zijn steun aan Kamala Harris uitgesproken. Wat is daarvan dan de betekenis?
De steunbetuiging van Biden kan hooguit worden opgevat als een advies. Het voorbeeld van Biden is gevolgd door verschillende bekende Democratische politici en gouverneurs. Anderen, zoals Barack Obama, deden dat niet.
Wat kan Kamala Harris doen?
Er is te weinig tijd om echte voorverkiezingen te houden. De enige manier is dus om door bezoeken en telefonische contacten steun van gedelegeerden te verwerven. Dinsdagmorgen hebben Amerikaanse media gemeld dat Harris inmiddels de steun heeft van 2471 van de ruim 4000 gedelegeerden. Hoewel dit een officieus getal is, heeft ze dus nu de nominatie feitelijk binnen.
Als het haar niet was gelukt om voor de conventie voldoende steun te krijgen, had er op die bijeenkomst een vrije stemming gehouden moeten worden. Dan is er sprake van een zogenoemde open conventie. De laatste keer dat dit bij de Democraten gebeurde was in 1968. Aan het verloop daarvan hebben zij nog steeds slechte herinneringen.
Hoe is te verklaren dat Kamala Harris binnen enkele dagen voldoende steun verwierf?
Dat is inderdaad wel opvallend. Lang niet iedereen binnen de Democratische Partij is enthousiast over haar kandidatuur. De populariteitscijfers van Harris waren vorige week niet beter dan die van Biden, al heeft ze wel het voordeel duidelijk jonger te zijn. Van doorslaggevend belang is geweest dat veel Democraten beseffen dat een felle concurrentiestrijd het beeld bevestigt van een verdeelde partij. Dat is bij de komende verkiezingen, die al over een goede honderd dagen zijn, ook niet positief. Vandaar dat bijvoorbeeld Biden en de Clintons opriepen snel de gelederen te sluiten. En dergelijke aansporingen lijken effect te hebben.
Wat gebeurt er met de gelden die Biden verzameld heeft voor zijn campagne?
Die gelden heeft Biden inmiddels overgedragen aan de campagnekas voor Harris. Het betreft de donaties die aan het fonds voor Biden en Harris zijn geschonken. Omdat haar naam ook aan dit fonds verbonden was, kon die kas met toestemming van de Federal Election Commission gemakkelijk worden overgedragen. Daarnaast heeft Harris zelf sinds zondag ruim 81 miljoen dollar aan donaties ontvangen. De overige, eerder ingezamelde campagnegelden die bij andere verkiezingskassen van Democraten zijn binnengekomen, vallen nu formeel toe aan het partijbestuur. Dat kan dit geld later weer geven aan de gekozen kandidaat.