Dat Kamala Harris het nu naar alle waarschijnlijkheid als Democratisch presidentskandidaat gaat opnemen tegen de Republikein Donald Trump is een bijzondere wending in de geschiedenis. Niet alleen vanwege het late moment waarop zij kandidaat is gesteld. Ook omdat Harris, als voormalig openbaar aanklager in trieste zedenzaken, de degens gaat kruisen met een kandidaat die schuldig is bevonden aan seksueel geweld tegen vrouwen.
Voordat de 59-jarige Kamala Harris de politiek inging, maakte ze naam als openbaar aanklager en later als procureur-generaal in de staat Californië. Ze werd gevreesd vanwege haar vlijmscherpe vragen en haar strenge beleid. Daarbij oogstte ze vaak kritiek van progressieve activisten, die haar te streng vonden.
In 2017 werd Harris Democratisch senator voor Californië. Ook daar onderscheidde ze zich door haar scherpzinnigheid. Kabinetsleden van Trump die destijds voorafgaand aan hun benoeming verhoord werden door de Senaatscommissie, zullen zich zeker nog herinneren hoe verbeten Harris hen aan de tand voelde.
„De zwakke aanpak van het immigratieprobleem zou een van de redenen zijn dat Biden aarzelingen heeft gekregen bij de bekwaamheden van Harris”
Kamala Devi Harris is de dochter van twee succesvolle academici, Shyamala Gopalan uit India en Donald Harris uit Jamaica. Zij ontmoetten elkaar toen ze promoveerden in Californië. Kamala werd na de scheiding van haar ouders grotendeels opgevoed door haar moeder. Ze heeft inmiddels zelf twee volwassen stiefkinderen, Cole en Ella, zoon en dochter van haar echtgenoot, de Joodse advocaat Douglas Emhoff.
Nietszeggend
President Biden vroeg Harris in 2020 zijn vicepresident te worden. Behalve haar Afro-Amerikaanse afkomst en het feit dat ze vrouw is, speelde mee dat ze een vriendschappelijke relatie had onderhouden met Bidens zoon Beau, die in 2015 overleed. Biden gaf Harris, anders dan bij veel van haar voorgangers, een serieuze portefeuille, zij het een lastige: ze moest het immigratieprobleem aanpakken.
Naar eigen zeggen beschouwde Biden zichzelf als een overgangspresident die orde op zaken zou stellen en dan plaats zou maken voor de volgende generatie. Daar is hij later kennelijk op teruggekomen. Anders had hij zich dit jaar niet opnieuw kandidaat gesteld.
De zwakke aanpak van het immigratieprobleem zou een van de redenen zijn dat Biden aarzelingen heeft gekregen bij de bekwaamheden van Harris. Al in het eerste jaar van Bidens ambtsperiode was er de kritiek dat ze onvoldoende prioriteit gaf aan het immigratievraagstuk. Nadien liep de situatie aan de Amerikaanse zuidgrens volledig uit de hand en moest Biden zelf zich ermee bemoeien. Dat zal Harris in de komende verkiezingsstrijd keer op keer worden aangewreven.
Tralies
Uit de verschillende peilingen blijkt dat Harris nog minder populair is dan Biden zelf. Die impopulariteit heeft niet alleen te maken met haar gebrekkige aanpak van de immigratieproblematiek. Harris onderscheidt zich ook door onduidelijke, vage reacties als het gaat om andere politieke problemen. Haar ingewikkelde, nietszeggende zinnen worden in Amerika inmiddels „woordensalades” genoemd.
Het probleem van Kamala Harris is dat ze eigenlijk bij geen enkele kiezersgroep echt populair is. Uitgesproken progressieve Amerikanen blijven aarzelen vanwege haar strenge optreden als baas van justitie in Californië. En hoewel ze van Afro-Amerikaanse afkomst is, kan dit punt haar ook nog opbreken als het gaat om de steun van het zwarte bevolkingsdeel. Toen Harris destijds haar moeder vertelde openbaar aanklager te willen worden zei deze: „Wil je dat echt? Besef je wel dat je dan vooral Afro-Amerikanen achter de tralies gaat zetten?” Er zijn Afro-Amerikanen die zich haar optreden in Californië nog goed herinneren.
Gematigde en meer behoudende Democraten wijzen er daarentegen op dat Harris als procureur-generaal pleitte voor legalisatie van marihuana en zich verzette tegen de doodstraf. Daarnaast is deze groep niet vergeten dat Harris in 2004 als lokale officier van justitie de bestaande wetten overtrad door huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht te voltrekken. Als procureur-generaal van Californië weigerde Harris de toen geldende wettelijke bepaling te verdedigen die het huwelijk definieert als een verbintenis tussen één man en één vrouw. Volgens ingewijden was zij in de achterliggende jaren ook degene die Biden adviseerde en stimuleerde om maatregelen te nemen die de emancipatie van de lhbti-gemeenschap bevorderen.
Ongekend fel
Abortus is voor Harris al haar hele werkzame leven een belangrijk speerpunt. Toen ze procureur-generaal van Californië was, vervolgde ze prolifezwangerschapscentra omdat die zwangere vrouwen weigerden te helpen bij het krijgen van een abortus. Die kwestie kwam uiteindelijk terecht bij het federale hooggerechtshof. Dat bepaalde dat het dwingen van deze centra in strijd is met de vrijheid van meningsuiting. Harris heeft zich echter nooit verontschuldigd voor haar standpunt. Zij blijft ook pleiten voor het opheffen van gewetensbescherming als het gaat om abortus.
Sinds het federale hooggerechtshof in juni 2022 het landelijk recht op abortus van tafel veegde, heeft Harris meer dan negentig pro-abortusbijeenkomsten gehouden in 21 staten. Dat komt neer op bijna één evenement per week in de loop van twee hele jaren. Daarbij is ze ongekend fel in het verdedigen van het recht van de vrouw om zelfstandig te beslissen en doet ze soms de waarheid geweld aan. Zo zei ze recent dat Trump strijdt voor een landelijk verbod op abortus, terwijl die juist heeft gezegd dat elke staat eigen regels mag stellen.
