„Daar zie je de bootjes regelmatig aan land komen.” Reece Readman, een jonge twintiger, wijst oostwaarts richting de witte kliffen van Dover die uit de helderblauwe zee oprijzen.

Vanaf een bankje aan de promenade The Leas heeft Readman een prachtig uitzicht. Ruim 30 meter onder hem rollen de golven vanaf het Kanaal uit op de kiezelsteenstranden van Folkestone. Links steken de krijtrotsen van Dover af, rechts de grauwe contouren van de gesloten kerncentrales van Dungeness.

Af en toe wordt het geluid van de golven overstemd door het geklap van de wieken van een helikopter. Op zoek naar bootmigranten cirkelt een toestel van de Britse kustwacht tientallen meters boven het wateroppervlak. Niet zonder reden: vorig jaar pikten de autoriteiten in deze kuststrook tussen Margate en Dungeness zo’n 30.000 illegale migranten op van gammele bootjes. In de eerste helft van dit jaar gaat het om 13.000 vluchtelingen – 17 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. En het hoogseizoen komt nog.

Record

„Als de aantallen blijven stijgen, wordt dit een recordjaar met naar verwachting zo’n 50.000 migranten”, zegt Peter William Walsh, onderzoeker bij het aan de universiteit van Oxford verbonden Migration Observatory.

Groot-Brittannië is populair onder migranten, verklaart Williams. „Er is hier een grote migrantengemeenschap, veel vluchtelingen spreken de Engelse taal en er is het beeld van het Verenigd Koninkrijk als een veilig, gastvrij en tolerant land.”

Bootmigratie over het Kanaal is een nieuw fenomeen. Tot voor kort maakten vluchtelingen verstopt in vrachtwagens de oversteek. Maar sinds de Britse en Franse autoriteiten het toezicht verscherpten, proberen velen het per boot. De afgelopen vijf jaar bereikten op die manier bijna 130.000 vluchtelingen het Verenigd Koninkrijk – 159 mensen  kwamen in het Kanaal om het leven. En de aantallen die de oversteek per boot wagen, stijgen.

„Een stille invasie is gaande” - Reece Readman, twintiger uit Folkestone

Traditie

Tot afschuw van Readman. „Een stille invasie is gaande”, betoogt hij gloedvol. „Britten worden een minderheid in eigen land.” Problematisch voor de jonge inwoner van Folkestone. „Onze Engelse cultuur gaat verloren.”

Reden voor Readman om bij de aanstaande verkiezingen op anti-immigratiepartij Reform UK te stemmen. „We hebben een immigratieprobleem, omdat wij Britten te aardig zijn voor migranten.” En dat terwijl bootmigranten „de wet overtreden, troep op straat gooien en naar je staren”. Immigranten komen volgens hem alleen maar naar het VK om te profiteren van het Britse systeem:  ”joyriding” noemt hij het.

„Migranten krijgen hier een gratis telefoon, kleding en een woning”, beaamt Janice Cousins, een pensionado uit Folkestone die met haar echtgenoot langs het strand wandelt. „De omstandigheden zijn hier voordeliger voor migranten dan op het Europese vasteland”, zegt ook haar man. „Het VK staat vanouds als gastvrij bekend. Veel liefdadigheidsinstellingen staan klaar om vluchtelingen te helpen. Vandaar dat ze graag hierheen komen.”

Papier

De regering neemt steeds drastischer maatregelen om bootmigranten te ontmoedigen. Nadat in 2022 de Nationality and Borders Act werd aangenomen en vorig jaar de Illegal Immigration Act –die bepaalt dat illegale migranten bij aankomst worden uitgezet–, is het Rwandaplan een nieuwe poging om illegale migranten te stoppen. Premier Rishi Sunak wil al op 23 juli het eerste vliegtuig met vluchtelingen naar Rwanda sturen.

Het plan zou de komende jaren in ieder geval 370 miljoen pond gaan kosten, maar kan bij succes in de miljarden lopen, blijkt uit cijfers van de Britse rekenkamer. Niet minder dan 52.000 asielzoeker s zouden in aanmerking komen voor uitzetting naar Rwanda. Tientallen van hen zaten tot voor kort in detentie.

Ondanks de afschrikwekkende werking die volgens Sunak van het Rwandaplan zou uitgaan, blijft het aantal bootmigranten stijgen. Vorige week kwam een nieuw record van 882 migranten op één dag het land binnen. „Een bewijs van een gebrek aan controle”, redeneert Walsh. „Het concept van afschrikking werkt dus niet.”

Ook weinig Britten hebben vertrouwen in de plannen. Ben Redfield, een zeventiger die vanuit zijn woonkamer aan The Leas in Folkestone uitkijkt over zee, gelooft er niet in. „Aardig op papier, maar het kost miljoenen. Geld dat beter kan worden geïnvesteerd in grensbewaking.” Ken Hazleden, een arbeider met baseballpetje op, oordeelt ronduit vernietigend. „Van de zotte. Het Rwandaplan schrikt niet af en de kosten zijn enorm.”

Nieuws in beeld

Wit gestucte woningen aan de kust bij Folkestone. beeld RD

Britten kijken vanaf bankjes uit over het Kanaal. beeld RD

Een kiezelsteenstrandje bij Folkestone. beeld RD

„Veel van de oorzaken van bootmigratie liggen eenvoudigweg buiten het bereik van de regering om op te lossen” - Peter William Walsh, onderzoeker bij het Migration Observatory

Grensbewakingscommando

Labourleider Keir Starmer, die in de peilingen aan kop gaat, belooft na zijn verkiezingsoverwinning per direct het Rwandaplan te schrappen. In plaats van illegale migranten naar het buitenland te sturen, stelt Labour voor de terrorismebestrijding op te voeren en smokkelbendes de loef af te steken. Een nieuw op te zetten grensbewakingscommando moet soelaas bieden.

Of het Labour gaat lukken de bootmigratie in te dammen, betwijfelt Walsh. „Waarom zou het Labour wel lukken, wat de Conservatieve Partij niet is gelukt? Veel van de oorzaken van bootmigratie liggen eenvoudigweg buiten het bereik van de regering om op te lossen.”

Ook in Folkestone is men niet zeker van een oplossing. „Wat kan de regering uitrichten”, vraagt Janice Cousins zich af. „De bootmigranten blijven toch wel komen. Die trekken zich niets van Londen aan.”