Het openbaar ministerie (OM) heeft donderdag 240 uur werkstraf en schadevergoedingen geëist tegen een echtpaar uit Ouddorp wegens mishandeling van zes van hun acht kinderen. De man is predikant binnen de Hersteld Hervormd Kerk (HHK), maar werd vorig jaar na berichten over de rechtszaak uitgesloten van alle ambtelijk werk.
Henk (61) en Jolanda (59) J. zouden de kinderen tussen hun derde en achttiende jaar hebben geslagen met diverse voorwerpen. De mishandelingen zouden hebben plaatsgevonden tussen 1992 en 2021 in Elspeet, Arnemuiden, Nieuwe-Tonge en Voorburg. Een zoon zou ook langdurig met het hoofd onder water zijn geduwd.
Volgens verklaringen van de kinderen werd soms tot bloedens toe geslagen. Twee jongens kregen de hardste klappen. Hun broertjes en zusjes vreesden soms dat zij het niet zouden overleven. Zo werden de twee als „een soort voetbal” door een vakantiehuisje geschopt. Van een „afranseling” liep de stofzuigerstang een deuk op. Aan een oorvijg hield een zoon een gescheurd trommelvlies over; ook hadden kinderen soms een tijd later nog een fluittoon in hun oor.
De rechter noemde de aanklachten gedetailleerd. Zo verklaarden meerdere kinderen dat er macaroni dreef in de afwasteil waarin het hoofd van hun broer werd gedrukt. Het kind zou door de onderdompeling paars aangelopen zijn.
„Er werd soms tot bloedens toe geslagen” - Verklaring kinderen
Complot
Het echtpaar ontkende de aantijgingen en sprak van „leugens” en „onzin”. Jolanda bekende wel één keer een klap te hebben uitgedeeld met een kleerhanger en –uit noodweer– met een schoen.
De rechter wees op tapgesprekken waarin de verdachten praten over het slaan met een kleerhanger. Ook zei Henk tijdens een verhoor dat zijn vrouw „losse handen” had. De predikant wilde die uitspraak ter zitting niet toelichten. Hij is ervan overtuigd dat er een „complot” tegen hem wordt gesmeed.
Vijf kinderen vertelden in emotionele slachtofferverklaringen over de psychische gevolgen waarmee ze tot op heden kampen. Velen ervaren ook heftige schuldgevoelens richting broers en zussen: als er iets gebeurd was, wezen ze naar een ander, om zelf klappen te ontlopen. Verder zeiden ze dat hun ouders de buitenwereld een „perfect plaatje” van het gezin voorspiegelden.
De slachtoffers noemden voorvallen die niet in de dagvaarding staan, zoals wurgen en het onthouden van eten en drinken. Ze ervaren dat hun vader nog steeds „dreigt en chanteert”. Zo zou hij geprobeerd hebben kleinkinderen uit huis te laten plaatsen en gedreigd hebben zijn schoondochter te laten ontslaan. De predikant had een „invloedrijke positie” als lid van de identiteitsraad van de zorgorganisatie waar zij werkte.
Naar voren kwam ook dat een van de zoons in 2019 een klacht indiende bij de HHK. Uiteindelijk trok hij zich terug als aanklager door de wijze waarop de procedure verliep, de houding van zijn vader en de wijze waarop de commissie met de klacht omging, waarin de zoon „een gebrek aan integriteit” ervaarde, lichtte een woordvoerder van de kinderen toe. De klacht bleef liggen. Een dochter hoopte dat met deze zaak „het recht wel zijn loop zal hebben”.
Isolement
De advocaat van het stel, die vrijspraak bepleitte, wees op „tegenstrijdigheden” in de verklaringen van de kinderen. Ook zette hij vraagtekens bij de betrouwbaarheid ervan. Daarnaast wees hij op rapporten van de kinderbescherming die eerder vaststelde dat er geen sprake was van mishandeling. Ook constateerden artsen geen lichamelijk letsel.
Ds. J., die sinds 2011 geen eigen gemeente meer dient, erkende dat hij niet „foutloos” is geweest en „op momenten tekort is geschoten”. Volgens hem waren er echter ook veel mooie gezinsmomenten. Sinds de rechtszaak vorig jaar in het nieuws kwam, leeft het echtpaar „in isolement”. Jolanda heeft naar eigen zeggen haar kinderen „niet over het paard getild, maar over een hele manege”.
Justitie vond een celstraf voor het paar niet op zijn plaats, omdat beide ouders geen strafblad hebben. De uitspraak volgt op 27 juni.