Te elfder ure kon het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Vietnam in maart om „binnenlandse redenen” niet doorgaan. Kort daarna bleek dat hun gastheer, president Vo Van Thuong,  aftrad. Na beschuldigingen van corruptie had hij geen andere keus.

Woensdag werd zijn opvolger beëdigd: To Lam. Deze man was van 2016 tot en met afgelopen dinsdag minister van Openbare Veiligheid. In die functie maakte hij faam vanwege zijn harde opstelling tegenover mensenrechtenbewegingen. Gedurende zijn ministerschap bekritiseerden Human Rights Watch, Amnesty International en andere organisaties Vietnam voor zijn „pesterijen en intimidatie van critici”, aldus persbureau AP. Bij zijn inauguratie woensdag beloofde Lam „beleid en richtlijnen uit te voeren die door de partij zijn vastgesteld”.

„Tot woede van zijn landgenoten in lockdown dineerde To Lam voor meer dan 1000 euro in een luxueus restaurant in Londen”

In Vietnam heeft alleen de leider van de Communistische Partij meer macht dan de president. Al dertien jaar wordt de partij aangevoerd door Nguyen Phu Trong (80). Over twee jaar loopt zijn termijn af en vanwege zijn leeftijd en slechte gezondheid ligt het voor de hand dat er geen nieuwe termijn volgt.

Duur etentje

Achter de schermen wordt volop gesteggeld over wie Trong straks moet opvolgen. Als kandidaat gooit Lam hoge ogen, hoewel volgens kenners zijn vorige functie een belemmering kan zijn. De kans bestaat dat hij Vietnam in een politiestaat verandert, wat de economie kan schaden en het voortbestaan van de Communistische Partij kan bedreigen. De praktijk leert dat het presidentschap in Vietnam een baan is met een hoog afbreukrisico, want Lam is al de derde president in anderhalf jaar tijd.

Buiten Vietnam geniet Lam enige bekendheid vanwege een video die in 2021 viraal ging op Facebook. In een luxueus restaurant in Londen nuttigde hij een diner van omgerekend meer dan 1000 euro. De woede hierover in eigen land was groot, aangezien de gemiddelde Vietnamees ruim vijf maanden moet werken voor dit bedrag. Daar kwam bij dat de minister zich deze vrijheid buitenslands veroorloofde, terwijl zijn landgenoten in strikte lockdown zaten vanwege de coronapandemie.

Wanneer koning Willem-Alexander en koningin Máxima alsnog zullen afreizen naar Vietnam, is onbekend. Feit is dat de Vietnamese premier Phạm Minh Chính en demissionair premier Mark Rutte woensdag hebben gebeld. Daarin is, aldus Vietnamese media , overeengekomen dat beide minister-presidenten nauw gaan samenwerken om een staatsbezoek van het koningskoppel aan Vietnam mogelijk te maken.