Bisschop Robert Géresi: Slowakije is harde samenleving geworden
„In de afgelopen 30 jaar is de sfeer in de Slowaakse samenleving erg hard geworden.” Dat stelt bisschop Robert Géresi van de Reformed Christian Church of Slovakia (RCCS). Hij reageerde schriftelijk op vragen van het Reformatorisch Dagblad naar aanleiding van de aanslag op premier Robert Fico.
Wat betekent de aanval op premier Fico volgens u voor Slowakije?
„Dit is een ernstig incident, zoals nog niet eerder in de geschiedenis van ons land is voorgekomen. De hele samenleving is met dit voorval bezig. Maatschappelijke actoren, politieke partijen en christelijke kerken hebben dit allemaal ondubbelzinnig veroordeeld. We moeten alle vormen van geweld afwijzen.
De aanval op de premier vestigt onze aandacht op een ernstig verschijnsel. Historisch gezien is Slowakije een jonge democratie. Het kan ook gezegd worden dat het Slowaakse volk pas na de ontbinding van Tsjecho-Slowakije zelf de controle over het organiseren van hun eigen leven heeft gekregen. In de voorgaande eeuwen werden de richtlijnen op het grondgebied van het huidige Slowakije bepaald door de Hongaarse, Oostenrijks-Duitse en in de 20e eeuw door de Tsjechische samenleving.
In de afgelopen dertig jaar is de sfeer in de Slowaakse samenleving erg hard geworden. Er is een diepe kloof ontstaan tussen maatschappelijke en politieke actoren. Verbale agressiviteit is een onderdeel van het dagelijks leven geworden. Helaas is er soms zelfs fysiek geweld tussen politieke actoren voorgekomen. Dialoog is nodig, maar we moeten de ander of de gemeenschap overtuigen, niet verslaan.”
Hoe denkt uw kerk over de aanval op de premier?
„Onze kerk verwerpt alle vormen van geweld. We staan op het fundament van het Evangelie en streven naar vrede. Natuurlijk heeft onze kerk geen specifiek onderzoek naar dit incident uitgevoerd en is er momenteel geen mogelijkheid om dit te doen. De leden van onze kerk zijn geschokt door wat er is gebeurd, en ik geloof dat ze zulke acties afwijzen.”
Wat is de mening van Slowaakse christenen in het algemeen en uw kerk in het bijzonder over Fico en zijn regering?
„De overgrote meerderheid van onze kerkleden is Hongaars, een minderheid is Slowaaks. De leden hebben hun eigen politieke standpunten en handelen dienovereenkomstig. Geen van de organen van onze kerk geeft richtlijnen of voorschriften over politieke zaken. Daarom zijn Slowaakse hervormde christenen ook verdeeld in hun meningen over premier Fico. Sommigen steunen hem, anderen niet. Maar dat is zoals het hoort. Ik kan echter zeggen dat er binnen de kerk geen spanningen zijn vanwege politieke meningsverschillen. We bespreken verschillende onderwerpen en debatteren erover, maar weten ons allen geborgen in Gods liefde.
Hoe verhoudt de regering zich tot christelijke waarden?
„Mijn persoonlijke mening is dat premier Fico en zijn partij links georiënteerd zijn. In relatie tot de kerk nemen zij een tamelijk neutrale positie in. De regering heeft echter erkend dat christelijke kerken belangrijke factoren zijn in de Slowaakse samenleving. In de afgelopen jaren heeft de partij van Fico verschillende positieve gebaren gemaakt richting christelijke kerken. De bijzonderheid van de situatie is dat ze meer hebben gedaan dan de partijen die zichzelf als rechts beschouwen toen zij aan de macht waren. In de afgelopen dertig jaar zijn rechtse partijen tekortgeschoten als het gaat om oog hebben voor kerken.”
„In de afgelopen jaren heeft de partij van Fico verschillende positieve gebaren gemaakt richting christelijke kerken” - Robert Géresi, bisschop Reformed Christian Church of Slovakia
Wat is volgens u nodig om de hevige polarisatie in de Slowaakse samenleving te verminderen en heeft de kerk een rol hierin?
„Helaas is de Slowaakse samenleving inderdaad zeer verdeeld. Ik zie het grootste probleem niet in het feit dat mensen verschillende perspectieven hebben. Het probleem is eerder dat politieke actoren en de media zich zeer agressief gedragen. Politiek gewin op korte termijn is belangrijker voor hen dan sociale samenhang.
Kerken kunnen een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de situatie. Wij verkondigen het Evangelie dat God liefheeft en vergeeft. We moeten echter realistisch erkennen dat kerken vandaag de dag niet voldoende macht hebben. Desalniettemin geven we de hoop niet op. We bidden en verkondigen dat liefde het kwaad en het onrecht overwint, en dat alle eer aan God toekomt.”