Oorlog in Oekraïne escaleert met nieuw Russisch front bij Charkiv
De oorlog in Oekraïne escaleert. Wat willen de Russen met een nieuw offensief in de regio Charkiv bereiken?
Pakweg 30.000 Russische troepen zijn sinds vrijdag de noordelijke grens van Oekraïne overgestoken. De Russen rukken vanuit drie richtingen met tanks en artillerie op bij Charkiv, de tweede stad van Oekraïne. Russische jachtvliegtuigen ondersteunen de opmars met verwoestende glijbommen. Een kleine 10.000 Oekraïense burgers zijn geëvacueerd.
Vooral rond Vovchansk vinden zware gevechten plaats. Het stadje (met voor de oorlog 17.000 inwoners) zou inmiddels grotendeels in puin zijn geschoten. Oekraïne bevestigt dat de Russen de noordelijke buitenwijken zijn binnengetrokken. Rusland veroverde zaterdag al vijf Oekraïense dorpen, zondag vier. De situatie aan het front is „ernstig verslechterd”, zegt de Oekraïense legerleiding. President Volodymyr Zelensky zegde bezoeken aan Spanje en Portugal af vanwege de ontwikkelingen.
Mogelijke doelen
De Russische aanval komt niet onverwacht. De Russen zijn al weken bezig een omvangrijke troepenmacht van vijf divisies met elk 10.000 man samen te trekken langs de Oekraïense grens. Militair analisten verwachten een verdere troepenopbouw tot een slordige 75.000 man.
De vraag is welk doel Rusland voor ogen heeft met de opening van het nieuwe front. Moskou probeert maximale mist op te trekken rond z’n plannen. Vanuit het noorden kunnen de Russen oprukken richting Charkiv én richting de oostelijke provincies Loehansk en Donetsk.
Grofweg zijn vier Russische doelstellingen te onderscheiden, met eventueel een combinatie van mogelijkheden. Het eerste doel zou de verovering van Charkiv kunnen zijn. De Russische troepenmacht is echter niet groot genoeg voor een omsingeling van de stad met pakweg 1,4 miljoen inwoners. Door Charkiv tot op schootsafstand van artilleriekanonnen te naderen, kunnen de Russen burgers massaal op de vlucht laten slaan en de stad in puin schieten.
Een tweede doelstelling van de Russen zou de verovering van Loehansk en Donetsk kunnen zijn. Rusland is er veel aan gelegen de oostelijke regio’s volledig in handen te krijgen. Dat zou Moskou een stevige positie geven bij eventuele onderhandelingen over een staakt-het-vuren.
Een derde Russisch doel van het offensief bij Charkiv kan zijn Oekraïne te dwingen troepen te verplaatsen naar Charkiv in het noorden. Die opzet lijkt al geslaagd. Oekraïne trekt al manschappen en materieel terug uit Loehansk en Donetsk in het oosten en Zaparorizja in het zuiden. Door een vermindering van het aantal manschappen ontstaan daar zwakke plekken in de Oekraïense verdediging.
Oekraïense inlichtingendiensten houden de Russische troepenbewegingen nauwlettend in de gaten. Kyiv houdt het erop dat de Russen vooral de provincies Loehansk en Donetsk volledig in handen willen krijgen. Charkiv blijft ook een doel.
Duivels dilemma
De huidige Russische opmars plaatst Oekraïne voor een duivels dilemma. De aanvallen bij Charkiv zijn volgens militair analisten nog niet het verwachte grote Russische zomeroffensief. De vraag is daarom of Oekraïne nu z’n schaarse wapens en munitie moet inzetten om levens van militairen te sparen, of dat het wacht tot het grote offensief, waarbij mogelijk nog meer slachtoffers zijn te voorkomen.
Opvallend is dat de VS niet langer een veto uitspreekt over inzet van Amerikaanse wapens op doelen in Rusland. Een besluit daarover is aan Oekraïne, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken woensdag in Kyiv. Tot nog toe verbood de VS deze inzet. Tot grote frustratie van Kyiv. Oekraïne had bijvoorbeeld de huidige troepenconcentraties kunnen vernietigen. Het VK gaf onlangs al toestemming. Door de opening van een nieuw front en inzet van westerse wapens in Rusland escaleert de door de Russen gestarte oorlog nog verder.
Om z’n oorlogsmachine te optimaliseren, schudt president Poetin intussen het Kremlin op en benoemde hij zondag de econoom Andrej Beloesov tot defensieminister. De huidige bewindsman, Sergej Sjojgoe, wordt secretaris van de machtige Russische veiligheidsraad. Sjojgoe stuurt daarmee voortaan leger en inlichtingendiensten aan.
Beloesov moet als defensieminister het leger versterken door de oorlogseconomie aan te jagen, waarbij civiele fabrieken wapens en munitie produceren. Uit deze benoeming is af te leiden dat Poetin voorsorteert op een langdurige voortzetting van de oorlog. Met nog meer gruwelen. En nog meer slachtoffers.
