Het is een trend dat steeds meer maanden in het jaar een thema krijgen. Bekend is dry january. Mensen die hieraan meedoen beloven in de eerste maand van het jaar geen alcohol te drinken. Nu is er het initiatief Mei Social Vrij. Een maand lang geen gebruik maken van sociale media als X, Facebook en TikTok. Een uitstekend begin om te gaan werken aan een smartphoneverslaving.
Op de website meisocialvrij.nl wordt helder uitgelegd wat de aanleiding voor het initiatief is. „Grote kans dat jij meer tijd doorbrengt op sociale media dan je eigenlijk zou willen. En je bent niet de enige. Meer dan 4 miljoen Nederlanders zijn namelijk ontevreden over hun sociale mediagebruik en willen er regelmatig mee stoppen, blijkt uit recent onderzoek.”
De organisatie achter de website, Collectief Hier, hoopt dat het gedurende de maand mei afzien van het gebruik van sociale media mensen een „extra zetje” geeft om „even afstand te nemen, nieuwe gewoontes te ontwikkelen en simpelweg te ervaren wat het met je doet”. Iemand die uit ervaring spreekt is een van de initiatiefnemers voor de vrije maand, Jan Bruin. In diverse media legt hij uit hoe erg het met hem gesteld was. Zelfs tijdens z’n werk kon hij het niet laten om talloze keren de sociale media te checken.
Het verhaal van Bruin maakt duidelijk dat het onderliggende probleem eigenlijk een smartphoneverslaving is. Want ook het eindeloos scrollen door nieuwssites en steeds maar weer hongeren naar updates van het nieuws kan voor mensen een probleem worden. Dan gaat het allang niet meer over het zo goed mogelijk proberen over te komen op een sociaal medium als Facebook. Het gaat om het feit dat je zonder je telefoon eigenlijk niet meer normaal kunt functioneren.
Een verslaving is altijd een symptoom voor een dieperliggend probleem. Dat kan verlatingsangst zijn, bang om de verbinding met de actualiteit kwijt te raken of angst dat bijvoorbeeld je kinderen iets overkomen terwijl je als ouder niet weet waar ze zijn of ze niet kunt bereiken. Een maand niet scrollen op sociale media kan dan een goede manier zijn om erachter te komen dat er niets ernstigs gebeurt als je niet om de paar minuten checkt hoe het er voorstaat met anderen of met de wereld.
Iedere reis begint met een eerste stap. Maar juist die eerste stap kost niet zelden veel inspanning. Daarom is Mei Social Vrij een goed initiatief. Ook al zal het niet voldoende zijn om mensen die echt verslaafd zijn van hun verslaving af te helpen. Op de website meisocialvrij.nl kunnen deelnemers tips krijgen om in ieder geval die eerste stappen te zetten. Want verslavingen, zeker maatschappelijk geaccepteerde verslavingen, moeten stukje voor stukje worden afgebroken.