Op het hoogtepunt van de oorlog tegen Hamas waren zo’n twintig Israëlische brigades actief in de Palestijnse kuststrook. Dat komt neer op zo’n 30.000 tot 40.000 manschappen. Zondag net voor zonsopgang blies het grootste deel van de troepen de aftocht.

Alleen de Nachalbrigade blijft vooralsnog in het gebied. Die controleert onder andere de weg die de Gazastrook in een noordelijk en een zuidelijk deel verdeelt en loopt ruwweg van de grens bij kibboets Be’eri naar de kust. Vanuit die positie voeren de militairen nog steeds gerichte aanvallen uit op terroristen in de omliggende gebieden.

De grote vraag is waarom Israël juist nu het grootste deel van de troepen uit Gaza weghaalt. Stafchef Herzi Halevy benadrukte zondag dat de oorlog tegen Hamas doorgaat en verre van over is. „Hooggeplaatste Hamasleden verschuilen zich nog altijd. We zullen ze te pakken nemen – vroeg of laat. We boeken vooruitgang; we gaan door met het doden van terroristen en commandanten en het vernietigen van terroristische infrastructuur.”

Gijzelaars

Halevy maakte echter ook een opmerking die deels een verklaring voor de terugtrekking zou kunnen bieden. Hij zei dat het leger weet hoe het de strijd weer moet aangaan na een tijdelijk staakt-het-vuren, dat onderdeel kan zijn van een overeenkomst over de vrijlating van gijzelaars die nog in Gaza vastzitten. De terugkeer van ontvoerden is op dit moment urgenter voor Israël dan andere doelstellingen, aldus de stafchef.

Dat zou stroken met berichten dat er opnieuw vooruitgang wordt geboekt in de onderhandelingen over een bestand en de vrijlating van gijzelaars. Egypte meldde zondag dat een deal mogelijk binnen enkele dagen kan worden gesloten. Israël en Hamas temperden die verwachtingen maandagmorgen overigens weer door te stellen dat er nog geen „dramatische ontwikkelingen zijn”.

Halevy wees er ook op dat Israël meer hulpgoederen richting Gaza wil toelaten. Volgens de topmilitair is dat bedoeld om Hamas de wind uit de zeilen te nemen, omdat de terreurbeweging „er belang bij heeft de humanitaire crisis uit te buiten”. Ongetwijfeld zal ook de Amerikaanse druk op Jeruzalem hierin een rol hebben gespeeld. Zeker nadat vorige week zeven hulpverleners bij een Israëlische luchtaanval om het leven kwamen.

„Hooggeplaatste Hamasleden verschuilen zich nog altijd; we zullen ze te pakken nemen” - Herzi Halevy, stafchef Israëlische leger

Minister van Defensie Yoav Gallant ging zondag een stap verder dan zijn stafchef. Volgens hem hebben de Israëlische strijdkrachten zich uit Gaza teruggetrokken om zich voor te bereiden op de langverwachte militaire operatie in Rafah. Die zuidelijke stad is het laatste grote bolwerk van Hamas waar zich nog enkele brigades van de terreurbeweging verschansen.

De terugtrekking zou echter ook nog een heel andere reden kunnen hebben. De dreiging aan het noordelijke front neemt hand over hand toe. Ook afgelopen weekeinde beschoten Israël en de Libanese terreurbeweging Hezbollah elkaar weer. En na het uitschakelen van twee hooggeplaatste Iraanse generaals, vorige week, houdt de regering in Jeruzalem ernstig rekening met vergeldingsaanvallen van Iran.

Om die reden zou Israël troepen uit Gaza achter de hand willen houden om ze snel aan de noordgrens te kunnen inzetten. Maandag houden de strijdkrachten een grootscheepse oefening in het noordelijk kustgebied en delen van Galilea. De manoeuvres zijn bedoeld om het vechten op meerdere fronten tegelijk te trainen.