Het was bij voorbaat al bijna uitgesloten dat iemand anders dan voormalig president Trump in Iowa als winnaar uit de bus zou komen. Volgens de peilingen zou hij ongeveer de helft van de stemmen krijgen. Na het tellen van meer dan 95 procent van de stemmen stond Trump op 51 procent. Een absolute meerderheid, wat tot nu toe eveneens alleen zittende Republikeinse presidenten gelukt was in de Hawkeye State. Hiermee wist Trump 98 van de 99 staatsdistricten naar zich toe te trekken. Alleen in Johnson County won voormalig gouverneur van South Carolina, Nikky Haley, met één stem verschil van Trump. Ook dat is een historisch resultaat voor niet-zittende Republikeinse presidenten.

Maar Trump is geen gewone kandidaat. Als oud-president is hij mateloos populair binnen zijn partij en dat bleek ook in Iowa. Het bovengemiddeld conservatief-evangelicale electoraat verkoos bij de voorverkiezingen van 2016 nog de Texaan Ted Cruz boven Trump. Sinds zijn presidentschap kan de zakenman echter niet meer stuk bij deze kiezersgroep. Van de –naar eigen zeggen– „zeer conservatieve kiezers” stemde maandag zo’n 60 procent voor Trump. Ter vergelijking: in 2016 won Cruz 44 procent van deze kiezers en Trump slechts 21 procent.

Meevaller

Voor DeSantis is de uitslag een meevaller. Veel analisten waren van mening dat de gouverneur van Florida op plaats twee moest eindigen om zijn kandidatuur voort te zetten. Bij de voorverkiezingen in New Hampshire van volgende week zal hij naar verwachting ruim achter Trump én Haley eindigen. Als hij maandag beide tegenstanders ook voor zich had moeten dulden, dan zou Haley kunnen claimen de enige echte uitdager van Trump te zijn. Met deze uitslag kan DeSantis door. Hij vierde zijn tweede plaats dan ook als een overwinning.

Nikki Haley eindigde kort achter DeSantis met 19 procent van de stemmen. Zij deed het bovengemiddeld goed in de regio’s met veel hoogopgeleide kiezers. Voor Haley zijn de voorverkiezingen in New Hampshire belangrijker en zij zal tevreden zijn met deze uitslag. Dat geldt niet voor zakenman Vivek Ramaswamy. Hij haalde nog geen 10 procent van de stemmen en schaarde zich na afloop van de voorverkiezingen achter Trump.

Hoewel de voorverkiezingen nog doorgaan, richtte Trump zijn pijlen in zijn overwinningsspeech vast op de zittende president, Joe Biden. De Democraat kreeg er onder meer van langs over diens immigratiebeleid. Volgens de exitpolls is dat samen met de economie ook wat kiezers in Iowa het belangrijkste onderwerp vonden bij het bepalen van hun keuze.