Homoparen in de Rooms-Katholieke Kerk kunnen voortaan „in bijzondere omstandigheden” een zegen ontvangen. Dat geldt ook voor heterostellen die bijvoorbeeld na echtscheiding niet voor de kerk kunnen of willen trouwen.
Met de verklaring ”Fiducia supplicans” (”Vragen om vertrouwen”) heeft paus Franciscus een wissel omgezet. Tot begin deze week was het rooms-katholieke standpunt over verbintenissen tussen homoseksuelen duidelijk. Zo’n relatie strijdt met de leer van de Bijbel en de kerk. Nog in maart 2021 verbood de voorloper van de Dicasterie voor de Geloofsleer, het orgaan dat de nieuwe verklaring opstelde, dat een priester een homopaar de handen oplegde. „God kan de zonde niet zegenen”, was toen de boodschap.
Nu geeft de paus daarvoor wel ruimte. Wel wordt nadrukkelijk onderstreept dat een zegening in niets mag lijken op een huwelijksceremonie. Dat is volgens de Dicasterie echt iets anders en alleen voorbehouden aan een duurzame relatie tussen één man en één vrouw. Maar volgens de nieuwe inzichten kan aan niemand die een zegen begeert, die geweigerd worden. Ook homoparen niet. Als zij gelovig verlangen om hun relatie „te laten rijpen en groeien in trouw aan de boodschap van het Evangelie”, dan mag hun die niet onthouden worden. Wanneer een homopaar vraagt om een zegen „is dat een zaadje van de Heilige Geest dat gevoed moet worden, niet belemmerd”, aldus de verklaring.
Met deze stap probeert de paus kennelijk tegemoet te komen aan de wensen van de lhbti-gemeenschap, die strijdt voor erkenning en acceptatie van haar leefwijze. Het besluit past in een beweging die Franciscus wil maken. In oktober van dit jaar stemde hij in met het dopen van transgenders. Die mogen in de Rooms-Katholieke Kerk nu ook getuige zijn bij doopdiensten en huwelijkssluitingen. Paus Franciscus wil duidelijk een progressieve koers varen.
De vraag is of de discussie over de plaats van homoparen binnen de kerk hiermee gesloten is. Weerstand is er binnen de kerk ook, met name in Afrikaanse landen. Het patroon bij elke emancipatiebeweging is dat men niet rust voordat er sprake is van volledige acceptatie. Te verwachten valt dat nu homoparen in de kerkelijke praktijk een legitieme plaats hebben gekregen, op termijn de kerkelijke leer zal worden aangepast of dat het leerstuk onder het stof verdwijnt. Het feit dat Vlaamse bisschoppen al werken aan een soort liturgie voor het zegenen van homoparen is veelzeggend.
Het besluit van de paus volgt nadat recent de anglicanen ook om gingen en de Nederlands-gereformeerden overwegen homostellen in de ambten en aan het heilig avondmaal te accepteren. Dat tekent hoe snel de veranderingen gaan en hoezeer het Bijbels gebod op het gebied van huwelijk en seksualiteit onder druk staat. Want ondanks al het theologisch gemanoeuvreer, blijft de Bijbel helder: het huwelijk is een verbintenis tussen één man en één vrouw en alleen op die duurzame, formele relatie kan zegen worden verwacht.
