Het Dicasterie voor de Geloofsleer van het Vaticaan verraste maandag vrijwel iedereen met de publicatie van de door de paus goedgekeurde verklaring ”Fiducia supplicans” (”Vragen om vertrouwen”). Vooral vanwege de inhoud, want de Rooms-Katholieke Kerk had het zegenen van homoparen altijd afgewezen.

Het document biedt die ruimte nu, maar wel met de nodige slagen om de arm. Priesters mogen paren van hetzelfde geslacht –en ook mensen die gescheiden en later hertrouwd zijn– een zegen geven, als ze maar niet de indruk wekken dat het om een huwelijk gaat. Dus geen speciale „kleding, woorden of gebaren” en niet tijdens een gewone kerkdienst, de eucharistieviering. Ook komen er geen officiële teksten voor gebeden. Daarmee wil het Vaticaan de formalisering van de zegeningen voorkomen.

Toevertrouwen

Hoe dan wel? Een zegengebed zou kunnen plaatsvinden in een kleine groep, tijdens een bedevaart of in een besloten bijeenkomst met een priester, zo stelt het document. De zegeningen kunnen worden aangeboden aan individuen die, „hoewel in een verbintenis die op geen enkele manier te vergelijken is met een huwelijk, zich willen toevertrouwen aan de Heer en Zijn barmhartigheid, Zijn hulp willen inroepen en geleid willen worden naar een beter begrip van Zijn plan van liefde en waarheid”.

Voor het ontvangen van een zegen buiten een kerkdienst gelden dan ook niet dezelfde „morele vereisten” als voor het ontvangen van een sacrament, zoals het huwelijk in de ogen van Rome is. Iedereen die om een ​​zegen vraagt, „​laat zien dat hij de reddende aanwezigheid van God nodig heeft”.

Historisch

Met de verklaring breidt het Vaticaan de mogelijkheid om een zegen te ontvangen uit – en dat is op zich al historisch te noemen. Tegelijk betekent het document géén goedkeuring van verbintenissen tussen mensen van hetzelfde geslacht. De „eeuwige leer” van de kerk verandert niet, stelt Rome.

De Rooms-Katholieke Kerk leert dat seksuele handelingen tussen mensen van hetzelfde geslacht zondig zijn of, in de woorden van de Catechismus, „intrinsiek ongeordend”. Seksualiteit kan alleen plaatsvinden binnen het huwelijk, gesloten tussen een man en een vrouw.
De verklaring past tegelijk in de pastorale lijn van paus Franciscus, die niemand de toegang tot de kerk wil ontzeggen. „God wijst nooit iemand af die tot Hem komt”, aldus het document.

Vlaanderen

De Vlaamse bisschoppen verklaarden in september 2022 als eersten dat een zegen voor homoseksuele koppels mogelijk moest worden. Niet veel later spraken ook de deelnemers aan de zogenoemde Synodale Weg in Duitsland zich uit voor de homozegen.

De Congregatie voor de Geloofsleer –de voorloper van de Dicasterie– stelde in maart 2021 nog dat het „niet geoorloofd is om relaties of partnerschappen, zelfs geen stabiele, die een seksuele activiteit buiten het huwelijk inhouden, te zegenen”.

Anglicanen

De Vaticaanse verklaring ”Fiducia supplicans” verscheen een dag nadat in de Anglicaanse Kerk in Engeland de eerste homostellen een zegen ontvingen. Dat gebeurde onder meer in de St John the Baptist Church in Felixstowe, meldde de BBC maandag. Twee geestelijken, Catherine Bond en Jane Pearce, vierden daar de „liefde en vriendschap” en „toewijding aan elkaar”.

De Church of England gaf vorige week dinsdag gebeden vrij voor de zegening van homoparen in kerkdiensten.