Hoewel het voorlopig nog winter is, houdt de GGD Zeeland zich al bezig met de voorbereidingen van een campagne voor zonbescherming, die volgend jaar van start gaat. GGD Zeeland is een van de tien GGD’en die geld ontvangen van KWF Kankerbestrijding om vormen van kanker lokaal te bestrijden. In totaal is 6 miljoen euro uitgetrokken voor de campagne. Zeeland en twee Noord-Hollandse GGD’en investeren dat geld in projecten voor zonbescherming.

Langs de kust zijn meer zonuren en is de zonkracht sterker, licht Gemma van den Boog van het KWF toe. „Bescherming tegen uv-straling –door weren, kleren en smeren– is daar dus extra belangrijk.”

Uit de Kankeratlas die het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) begin dit jaar publiceerde, blijkt dat Zeeuwen in bepaalde delen van Walcheren tot 83 procent meer kans hebben op plaveiselcelcarcinoom dan de gemiddelde Nederlander. Plaveiselcelcarcinoom is een vorm van huidkanker. Melanomen, een agressievere vorm van huidkanker, komen in Zeeland juist minder voor dan in de rest van Nederland. „Maar over het algemeen komt huidkanker in de kustgebieden vaker voor dan in de rest van Nederland”, legt Jolanda Sinha van het IKNL uit.

Waarom de ene vorm van huidkanker in Zeeland meer voorkomt dan de andere kan het IKNL niet verklaren. Bekend is dat plaveiselcelcarcinoom meestal ontstaat na chronische blootstelling aan de zon, terwijl een melanoom vaak ontstaat door zonverbranding.

Bakken

Met het geld van het KWF gaat de Zeeuwse GGD inwoners van de provincie en toeristen bewuster maken van de risico’s van UV-straling, legt projectleider Mischa Laeven uit. Volgens haar hebben Nederlanders al veel meer oog voor het gevaar van de zon dan vijftig jaar geleden, toen bakken in de zon nog de normaalste zaak van de wereld was.

Maar er is meer nodig, zegt Laeven. „Het is voor veel mensen logisch om zich in te smeren als ze naar het strand gaan, maar niet als ze van hun huis naar hun werk fietsen. Ook op dagen dat de zon niet zo aanwezig lijkt, is insmeren belangrijk. Hier in Zeeland staat vaak een windje, dan voelt het niet altijd warm. Maar de zonkracht kan ook in het voor- en najaar behoorlijk sterk zijn. We willen Zeeuwen en toeristen erop wijzen dat het belangrijk is je in te smeren, de juiste kleding te dragen of de schaduw op te zoeken als de zon schijnt.”

Concreet zullen er bijvoorbeeld zonnebrandpalen, bomen en schaduwdoeken worden geplaatst bij onder andere strandovergangen, speeltuinen en sportvelden. „De kinderhuid is extra kwetsbaar”, vertelt Laeven. „Hoe vaker je in je kinderjaren zonschade oploopt, hoe groter de kans op huidkanker op latere leeftijd. We richten ons in deze campagne daarom ook op scholen, kinderdagverblijven en kinderboerderijen.” Naast kinderen zijn buitenwerkers en -sporters belangrijke doelgroepen.

De GGD gaat investeren in beleid van gemeenten, zodat de bewustwording blijft, ook na de vier jaar die het project duurt. Laeven: „Zonbescherming moet een dagelijks ritueel worden, net als tandenpoetsen.”