Er moet meer aandacht komen voor de ernst van overgangsklachten, vindt Moniek Bens (49) uit Wilbertoord. Ze viel uit op haar werk tijdens haar menopauze.
„Ik herkende mezelf niet meer”, zegt Moniek Bens (49) als ze terugblikt op vorig jaar. Ze begon in april 2022 aan een nieuwe baan als manager wonen bij woningcorporatie SSHN. Ze heeft er zin in, de baan past bij haar en ze heeft genoeg ervaring om er een succes van te maken.
„Maar ik zat niet goed in mijn energie”, zegt ze. „En ik was al een paar keer naar de huisarts gegaan met vage klachten: breinblubber, mist in mijn hoofd, een opgefokt gevoel, misselijk, duizelig, hartkloppingen, hoofdpijn. Allemaal onderzocht. Maar er werd niet gezegd: dit kan met de overgang te maken hebben.”
Na de kerstvakantie meldt ze zich met tegenzin ziek. „Mijn lijf liet het afweten”, zegt ze. „Ik dacht: ik moet even rust nemen, dan komt het wel goed.” Maar haar energie komt niet terug. Haar omgeving denkt dat ze een burn-out heeft, zelf denkt ze van niet.
Het is haar werkgever die op een gegeven moment zegt: „Heb je niet last van de overgang?” Ze bespreekt het met de bedrijfsarts, maar die geeft aan daar weinig verstand van te hebben, zegt ze. En dus maakt ze op eigen initiatief en kosten een afspraak met een overgangsconsulent.
Sindsdien is ze gestart met het smeren van hormoongel met de werkzame stof estradiol. „Daar knapte ik zo van op dat ik dacht: dit had ik eerder moeten weten.” Ze is blij dat ze iets heeft gevonden dat werkt. „Maar ik moest zelf pionieren om erachter te komen wat er aan de hand was.”
Inmiddels is de mist uit haar hoofd, ze heeft weer energie en kan weer werken. Of haar uitval op het werk volledig toe te schrijven is aan de overgang? „Lastig te zeggen. Het kan een combinatie zijn van hard werken, de levensfase waar ik in zit en de overgang. Toch, nu ik die gel smeer denk ik: tjonge, dat kan toch niet dat zo’n gelletje zoveel verschil maakt.”
Ze hoopt dat er meer aandacht komt voor de overgangsklachten die vrouwen kunnen hebben. Als je daarmee uitval kunt voorkomen, scheelt dat ook de maatschappij veel geld, zegt ze.
Driekwart van de vrouwen in de menopauze heeft last van psychische of lichamelijke klachten. Bij 70 procent van vrouwen met klachten zorgt dat voor uitdagingen op het werk.
Dat blijkt uit een enquête van vakbond CNV onder zo’n 4500 vrouwen tussen de 45 en 65 jaar.
Klachten die horen bij de menopauze blijven op het werk vaak onbesproken uit schaamte en onwetendheid, bij zowel werkgevers als werknemers. Maar ook bij huisartsen en bedrijfsartsen ontbreekt het soms nog aan kennis over de overgang, zegt CNV-bestuurder Danielle Woestenberg, die betrokken is bij deze enquête.
Wat daarbij meespeelt is dat iedere vrouw de menopauze anders ervaart en de klachten per persoon sterk verschillen. Opvliegers, slecht slapen, minder energie, hoofdpijn, minder goed tegen alcohol kunnen en stemmingswisselingen kunnen er allemaal bij horen, zegt Woestenberg.
Van de circa drieduizend geënquêteerde vrouwen met last van overgangsklachten denkt 16,6 procent dat de combinatie van werk en overgang een burn-out bij hen heeft veroorzaakt, 24,9 procent zit naar eigen zeggen tegen een burn-out aan. 72,5 procent geeft aan minder productief te zijn door overgangsklachten.
„Vrouwen die last hebben van overgangsklachten, denken vaak: het gaat wel over en ik regel het wel. Tot ze het niet meer verdragen. Dan gaan ze minder werken, vallen uit of stoppen eerder met werken, wat weer gevolgen heeft voor hun pensioen.”
Uit de enquête blijkt dat ongeveer één op de drie ondervraagden vindt dat op de werkvloer nog een taboe heerst als het over de overgang gaat. Een even groot percentage vindt het zelf ook ongemakkelijk om overgangsklachten bespreekbaar te maken, de helft doet dit dan ook niet bij de werkgever.
De vakbond pleit voor een menopauzebeleid op iedere werkvloer. Er zijn nu meer vrouwen op de arbeidsmarkt dan in het verleden, zegt Woestenberg, die vertelt dat haar moeder nog moest stoppen met werken toen ze zwanger werd. Daar moeten werkgevers rekening mee houden. „Dat begint al met de airco op kantoor waarvan de meeste vrouwen vinden: het is te koud”, zegt ze.
Werkgevers zouden de input van vrouwen moeten gebruiken om tot een beter beleid te komen, vindt de bond. CNV doet een voorzetje en pleit voor een speciale vrouwenruimte op de werkvloer. „Om even een t-shirt te kunnen verwisselen bij een opvlieger”, zegt Woestenberg. „Maar ook om zich terug te trekken bij hoofdpijn.”
Ze denkt dat de kolfruimte, die op iedere werkvloer verplicht is, daar wel geschikt voor is.