Ds. J. Belder spreekt op jongerenconferentie LCJ en HJW: „Boekje Prediker is hoogst actueel”
„Prediker lijkt op een onderzoeksjournalist. Hij observeert, stelt kritische vragen en spoort je aan tot nadenken. Het boekje Prediker is hoogst actueel in een gevallen wereld.”
Dat zei ds. J. Belder zaterdag op de Bijbelstudieconferentie van het Landelijk Contact Jeugdwerk (LCJ) en het Hervormd Jeugdwerk (HJW) die dit weekend in Lage Vuursche werd gehouden. De conferentie met als thema ”Zoektocht naar voldoening”, naar aanleiding van het Bijbelboek Prediker, telde ongeveer honderd deelnemers. Ds. Belder sprak over het thema ”God vrezen in een gevallen wereld”.
Is Prediker een optimist of een pessimist? Een notoire zwartkijker, een doemdenker? Of een realist?, zo vroeg ds. Belder. „Prediker doorziet alles. Hij kijkt verticaal en horizontaal. Hij durft te schoppen tegen heilige huisjes en luchtkastelen. Hij prikt ballonnen door en neemt geen blad voor zijn mond”, aldus de hervormde emeritus predikant uit Harskamp.
IJdelheid, ofwel vluchtigheid, lucht en leegte keert telkens in Prediker terug. Volgens ds. Belder moeten we dat begrip vooral betrekken op onze verhouding tot God. „Een leven zonder God is leeg, zinloos en zonder betekenis. Als je met God rekent, heet dat in de wijsheidsliteratuur „God vrezen””, zei hij. Noem je ijdelheid, lucht en leegte de rode draad in Prediker , dan is „God vrezen” de gouden lijn die er doorheen geweven is, stelde de predikant.
Geloofsoefening
Vluchtigheid betrekt Prediker op diverse waarnemingen. Volgens ds. Belder allereerst op de rechtspraak. Hij ziet hoe het recht struikelt op de straten. De zonde trekt diepe sporen. De beste garantie om niet bedrogen en onrechtvaardig behandeld te worden, is volgens Prediker de vreze des Heeren. Prediker weet: God ziet het. Ds. Belder: „Het is een hele geloofsoefening om de dingen in Gods hand te geven en daar te laten. Het kwaad kan niet eindeloos zijn gang gaan. Er is een grens. God heeft het laatste woord.”
Prediker concludeert ook dat we moeten genieten. Maar wees tevreden met het deel dat God je geeft. Prediker heeft het ook over relaties waarin mensen tot elkaar staan. Volgens ds. Belder is er veel onrecht. Wordt mensen macht gegeven, dan worden soms de rollen omgedraaid. Macht corrumpeert, stelde de predikant. Tegen die achtergrond, zegt Prediker, zijn de doden te benijden boven de levenden. Volgens ds. Belder redeneert Prediker vanuit het aardse perspectief. Prediker ziet nog iets. Mensen die zich soms letterlijk doodwerken. Niet om het hoofd boven water te houden, maar omdat ze „rupsje nooitgenoeg” zijn, stelde hij. „Eigenlijk ben je dan je eigen onderdrukker.”
Mammon
Daartegenover stelt Prediker luiheid en hij noemt dat dwaasheid. „De dwaas vouwt zijn handen, niet om te bidden, maar omdat hij niet van plan is ze uit de mouwen te steken. Prediker zegt: Zoek de balans in je leven.” Prediker ziet de mens zwoegen. Het geld beheerst hem. Hij is in de macht van de afgod Mammon. Hij is rijk, maar niet in God.
Tegenover de eenzame individualist prijst Prediker de gemeenschapszin aan. Ds. Belder: „We kunnen niet zonder elkaar, maar ook niet met elkaar. We zijn sociale wezens, als het goed is mét God. Een drievoudig snoer wordt niet licht gebroken, weet Prediker.”
Tijdens de Bijbelstudieconferentie sprak dr. P.J. Visser uit Rotterdam vrijdagavond over ”God vrezen met wijsheid”. Zaterdagavond sprak ds. R. de Jong uit Urk over ”God vrezen in alle omstandigheden”.
In de Stulpkerk in Lage Vuursche preekt ds. Joz.A. de Koeijer zondagochtend voor conferentiegangers over ”God vrezen en van Zijn gaven genieten”. Zondagmiddag preekt ds. S. Griffioen in de christelijke gereformeerde kerk in Eemdijk over ”God vrezen en Zijn geboden houden”.