Woensdag vinden de Tweede Kamerverkiezingen plaats. Het belooft spannend te worden: volgens de peilingen kunnen drie partijen nog de grootste worden.
Advertentie
Het slotdebat van de NOS is kort verstoord door een demonstrant die kleding droeg waarop het logo van de politieke partij LEF was gedrukt. Hij kwam op het podium tijdens een debat en schreeuwde van dichtbij naar de politici van VVD, NSC en GroenLinks-PvdA dat ze bij de „oude politiek” horen. Hij beet VVD-leider Dilan Yeşilgöz toe dat haar partij „nooit meer aan de macht” mag komen.
De demonstrant is snel verwijderd door de beveiliging uit de ontvangsthal van de tijdelijke Tweede Kamer. Hoewel hij lange tijd bleef schreeuwen, ging het debat vrijwel meteen door.
Het lijkt te gaan om Daniël van Duijn, de lijsttrekker van LEF. De nieuwe partij maakt volgens de peilingen weinig kans en probeert aandacht te trekken met opvallende acties. Laatst verstoorde Van Duijn de uitzending van Buitenhof door een poster van zijn partij op het raam van de opnamelocatie te plakken.
De actievoerder noemde Pieter Omtzigt „ouwe meuk”. Vervolgens wendde hij zich tot Yeşilgöz en zei: „Uw partij mag nooit meer aan de macht komen, u laat mensen in de steek.” Hij verweet Frans Timmermans (GL-PvdA) dat zijn partij Nederland heeft uitgeleverd aan het kapitalisme.
Ook het CDA had meer concreets moeten doen om boeren te helpen, in plaats van het alleen te hebben over de „vergezichten”. Dat zegt de nieuwe CDA-leider Henri Bontenbal in het NOS-verkiezingsdebat. Er waren volgens hem wel doelen op de lange termijn, maar de regelingen om die te halen kwamen volgens hem te laat.
De politiek heeft lang gesteggeld of de deadline voor de stikstofdoelen nu in 2030 moet worden gehaald, of juist later. De coalitie hield vast aan 2030, totdat toenmalig CDA-leider Wopke Hoekstra dat jaartal „niet heilig” verklaarde. Het kabinet viel bijna over de kwestie. Al die tijd werd wel gesproken over de regelingen om bijvoorbeeld boeren uit te kopen, maar het duurde lang voordat die er eindelijk lagen. Ook toen was daar al grote frustratie over, ook binnen de coalitie.
„We zijn vergeten om gewone stappen te zetten”, zegt Bontenbal daarover. „Dat hebben we niet goed gedaan”, erkent hij. „We hadden de maatregelen onvoldoende op tijd klaar.”
PVV-leider Geert Wilders en Rob Jetten (D66) zijn opnieuw met elkaar in botsing gekomen over asielmigratie. Jetten waarschuwde in het NOS-debat voor een superrechts kabinet, als de PVV en VVD het in een nieuw kabinet voor het zeggen krijgen. „Dan krijgen we nog meer symboolpolitiek, nog meer stoere taal”, zei Jetten.
De D66-partijleider herhaalde dat er geen asielcrisis is, maar een VVD-crisis. „We hebben twaalf jaar lang VVD-gepruts gehad, waarin die grip op migratie gewoon niet is geleverd”, zei Jetten.
Wilders gaf echter ook de schuld aan D66, omdat het kabinet-Rutte IV het opengrenzenbeleid van D66 heeft uitgevoerd. „Dat kan Nederland niet aan.” Wilders zei dat Nederland „een gigantisch probleem heeft” en waarschuwde dat Nederland „een groot asielzoekerscentrum” wordt. Hij wil dat er geen enkele asielzoeker meer Nederland binnenkomt.
Jetten wierp Wilders voor de voeten dat de PVV-leider ook migranten die al in Nederland zijn, aan de kant zet. „Als een buitenlander op de bank zit, dan noemt u hem een luie uitkeringstrekker. Als diezelfde buitenlander aan het werk gaat, dan pikt ie een Nederlandse baan in. U bent uiteindelijk alleen maar op zoek naar een buitenlandse zondebok om daar politiek mee te kunnen bedrijven.”
Als Geert Wilders met zijn PVV de grootste wordt in de verkiezingen dan gaat er een streep door het klimaatbeleid, waarschuwt Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). „Hij schrapt alles wat met klimaat te maken heeft”, wijst Timmermans naar Wilders bij het slotdebat van de NOS, waar hij tegenover Rob Jetten (D66) en Caroline van der Plas (BBB) staat. De leider van de linkse combinatie reikt de hand naar Jetten. Maar die vindt dat Timmermans veel mooie woorden spreekt over het klimaatprobleem, maar te weinig doet.
Jetten verwijt Timmermans dat hij te vaak water bij de wijn doet als het gaat over natuur en klimaat, bijvoorbeeld door in een debat 2030 los te laten als harde deadline voor de stikstofcrisis. De GroenLinks-PvdA-leider verdedigt dat het soms nodig is om „bruggen te bouwen” met mensen met een ander standpunt en dat hij zo als Eurocommissaris de Green Deal heeft uitonderhandeld. „We zullen jonge boeren ook een perspectief moeten bieden hoe zij een bestaan op kunnen bouwen binnen de grenzen die de natuur ons stelt.”
„Die kleine verschillen tussen ons, die mogen ons toch niet uit elkaar trekken”, vraagt Timmermans aan Jetten. De linkse leider wil „schouder aan schouder” staan en ziet in de lijsttrekker van D66 „een bondgenoot, niet een tegenstander”.
Recente peilingen laten zien dat PVV, VVD en GL-PvdA het populairst zijn bij kiezers en alle drie op ongeveer evenveel zetels kunnen rekenen.
Zowel het CDA als NSC van Pieter Omtzigt doen te weinig aan bestaanszekerheid, stelt SP-lijsttrekker Lilian Marijnissen in debat met de partijen. „Of het nou het oude CDA is, of het nieuwe CDA, merk ik dat het veel over bestaanszekerheid gaat”, maar het blijft te veel bij woorden en te weinig bij daden, vindt de socialiste.
Omtzigt is twee jaar geleden uit het CDA gestapt en is deze zomer een nieuwe partij gestart. In tegenstelling tot het ‘oude’ CDA van Henri Bontenbal en het ‘nieuwe’ CDA van Omtzigt heeft de SP wél concrete voorstellen om de bestaanszekerheid van Nederlanders te verbeteren, zo zei Marijnissen in het slotdebat van de NOS.
De SP wil dit onder meer bereiken door het verlagen van de huren, het verhogen van het minimumloon, de btw op boodschappen schrappen en het eigen risico voor de zorg afschaffen. Moties om dit nu al te bereiken „hebben deze twee heren weggestemd.”
Tijdens het slotdebat van de NOS aan de vooravond van de verkiezingen kwamen CDA-leider Henri Bontenbal en zijn voormalig partijgenoot Pieter Omtzigt in aanvaring over het toeslagenschandaal en de rol van het CDA daarin.
Omtzigt (nu lijsttrekker van NSC) opende de aanval op de christendemocratische lijsttrekker, omdat het CDA als onderdeel van het vorige kabinet volgens hem te lang „de kop in het zand” stak en de problemen van toeslagenouders niet onder ogen wilde zien.
De reflex van het CDA is „om het probleem te ontkennen”, vindt Omtzigt. Bontenbal reageerde verontwaardigd. Hij had de „harde aanval niet verwacht”, aldus de CDA’er. Hij benadrukt dat hij nog kort in de politiek zit en vindt dat Omtzigt zich er te makkelijk vanaf maakt. In talkshows moet Bontenbal steeds verantwoording afleggen over het verleden van het CDA, „en ik doe dat”. Maar ook „uw vingerafdrukken” zitten op het CDA-beleid, beet hij zijn voormalige partijgenoot Omtzigt toe.
Omtzigt zat bijna twee decennia lang voor het CDA in de Tweede Kamer, maar splitste zich af na felle ruzie in de partij. Omtzigt werkte als Kamerlid samen met de SP om het toeslagenschandaal aan het licht te krijgen. Hij werd naar eigen zeggen tegengewerkt in de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Ook zijn eigen partij zat hem eerder in de weg dan dat het CDA hielp de problemen naar boven te krijgen, zegt Omtzigt.
Bontenbal vond het een „makkelijk verwijt” en benadrukt dat CDA-Kamerlid Inge van Dijk al jarenlang bezig is „naar nieuwe manieren te zoeken om de toeslagenaffaire op te lossen”.
De nieuwe CDA-lijsttrekker zit sinds 2021 in de Kamer en begon deze campagne als relatief onbekend politicus. Hij benadrukt van een nieuwe generatie te zijn, en wil ook een nieuw verhaal vertellen namens het CDA. Die partij staat op nog maar enkele zetels in de peilingen na een lange tijd van interne ruzies en regeringsdeelname met zeer verschillende partijen.
De VVD van Dilan Yeşilgöz polariseert, vindt Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren), door migranten de schuld te geven van alles wat misgaat in Nederland. Die crises -bijvoorbeeld op het gebied van woningbouw of asiel- zijn bovendien zelf veroorzaakt door de VVD, zegt Ouwehand in het NOS-verkiezingsdebat.
De afgelopen dertien jaar was de VVD aan de macht, totdat het kabinet aan het begin van de zomer viel over de asielcrisis. „Weet je wat goed werkt?” parodieert Ouwehand de VVD: „Als we daar asielzoekers de schuld van gaan geven. Hoppakee, verkiezingen!”
„In plaats van problemen op te lossen speel je mensen tegen elkaar uit”, verwijt zij Yeşilgöz. Die verweert zich dat het juist tijd is voor „echte oplossingen, en geen droombeelden”. Yeşilgöz vindt de instroom naar Nederland veel te hoog, „en politici blijven negeren dat dat een feit is”.
Eerder in het NOS-debat ging het ook al over „zondebokkenpolitiek”, zoals Volt-leider Laurens Dassen het noemde. Ook hij haalde fel uit naar conservatieve partijen, die volgens hem ten onrechte migranten de schuld geven van problemen in Nederland.
Als PVV-leider Geert Wilders de premier wordt, dan zal hij premier voor „alle Nederlanders” zijn, zei hij in het NOS-slotdebat. De PVV kreeg de afgelopen weken, en ook dinsdagavond van VVD-leider Dilan Yeşilgöz, opnieuw kritiek op zijn anti-islamstandpunt.
„De mensen die in Nederland zijn, doen net zo goed mee als alle anderen”, zei Wilders. Maar, zo tekende hij aan, je moet ook kunnen wijzen op zaken die in Nederland niet goed gaan. „Als politicus moet je het goede koesteren, en wat niet goed is hard aanpakken.”
Wilders wil de asielinstroom drastisch verlagen en wil het liefst een asielstop.
Volgens Yeşilgöz zit het er „helemaal niet in” dat Wilders premier zal worden, en al helemaal niet een premier van alle Nederlanders. „Ik geloof dat er niemand is die dat gelooft, ook de heer Wilders zelf niet.”
Alleen als hij zijn eigen verkiezingsprogramma naar de prullenmand zou verwijzen, is dat eventueel mogelijk. Dat Wilders de islam wil verbieden wijst erop dat hij groepen Nederlanders uitsluit, aldus de liberale politica. Maar ook zijn internationale beleid, waarmee Wilders Nederland volgens haar „achter de dijken wil wegtrekken”, kan op weinig steun rekenen.
Het kabinet doet veel te weinig voor een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas, vindt Partij voor de Dieren-leider Esther Ouwehand. De oppositiepolitica viel VVD-leider Dilan Yeşilgöz aan op de houding van het kabinet, dat slechts een gevechtspauze voorstaat. De VVD-lijsttrekker moest niets van die kritiek hebben, en benadrukte dat Nederland internationaal een „leidende rol” pakt.
„Het helpt niet dat de Nederlandse regering aan de ene kant de gruweldaden van Hamas veroordeelt, terecht, maar aan de andere kant niets doet voor de mensen in Gaza”, aldus Ouwehand in het slotdebat van de NOS. Nederland moet de aanvallen van Israël op Gaza waarbij veel doden vallen harder veroordelen. Niet alleen Hamas moet voor het internationaal strafrecht, maar ook de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, vindt zij.
Yeşilgöz wierp terug dat Nederland voorop loopt om geld en hulpmiddelen Gaza in te krijgen, maar ook diplomatiek druk uitoefent om tot een oplossing te komen.
Advertentie
De NOS brengt de avond voor de verkiezingen het slotdebat. In dit deel debatteren de lijsttrekkers van VVD, PVV, CDA, NSC, GL-PvdA, D66, BBB, PvdD en SP over de thema’s polarisatie, betaalbaar bestaan, klimaat, migratie, schaarse ruimte en vertrouwen in de overheid.
Eerder vanavond gingen de lijsttrekkers van CU, FvD, Volt, DENK, Bij1, JA21 en BVNL en SGP met elkaar in debat over de thema’s arbeidsmigratie, woningtekort en geldzorgen. Dat debat is hieronder terug te kijken.
Lijsttrekkers Joost Eerdmans (JA21) en Stephan van Baarle (DENK) hebben geen goed woord over voor elkaars plannen voor de portemonnee van Nederlanders. Eerdmans is volgens Van Baarle een „omgekeerde Robin Hood” omdat hij rijken zou matsen en armen er minder goed vanaf komen. Eerdmans hekelt dat de DENK-lijsttrekker de „racismekaart” trekt als het gaat over het aantal mensen met een migratieachtergrond dat in armoede leeft.
Graaitaks
Samen met ChristenUnie-voorvrouw Mirjam Bikker spraken de partijleiders in het NOS-verkiezingsdebat over bestaanszekerheid en maatregelen die Nederlanders moeten helpen de rekeningen te betalen. Volgens JA21 stijgen de prijzen van gewone producten in de supermarkt als DENK haar voorgestelde „graaitaks” invoert. Van Baarle noemde de plannen van JA21 juist een „ramp voor de portemonnee”.
De DENK-voorman sprak ook van de „schandalige statistiek” die laat zien dat in Nederland mensen met een migratieachtergrond zijn oververtegenwoordigd in de armoedecijfers. Zij hebben te maken met institutioneel racisme waardoor ze minder makkelijk aan een baan komen, aldus Van Baarle. „Gewoon een hele foute redenering”, oordeelde Eerdmans. „Want er is geen werkgever in Nederland en geen ondernemer die zegt: om dat kleurtje wil ik u niet.”
Ook Bikker was fel op de plannen van Eerdmans, omdat JA21 de lasten bij gezinnen legt, maar ze legde Van Baarle ook voor dat zijn plannen helemaal niet zijn doorgerekend door het Centraal Planbureau. Zelf leverde de ChristenUnie de afgelopen jaren de minister voor armoedebeleid, constateerde presentator Winfried Baijens. Bikker benadrukt dat de plannen van haar partij armoede meer dan halveren en dat de ChristenUnie de lasten van gezinnen waarbij één persoon de kostwinner is, wil verlagen.
Net als DENK wil de ChristenUnie het minimumloon verhogen. JA21 is daar geen voorstander van. Die partij wil vooral dat gezinnen veel minder belasting betalen over hun inkomen.
Aan het begin van de avond debatteren de kleinere partijen. De verdeling is gemaakt volgens een berekening van het gemiddelde van de zetels die partijen nu in de Kamer hebben en de Peilingwijzer van 1 november.
beeld ANP, Remko de Waal
beeld ANP, Remko de Waal
beeld ANP, Remko de Waal
beeld ANP, Remko de Waal
beeld ANP, Remko de WaalDENK piekert er niet over om in een coalitie te stappen met de PVV. Dat is een „no-go” zei DENK-lijsttrekker Stephan van Baarle in het NOS-slotdebat. DENK wil graag meebesturen, maar de partij staat pal voor de bestrijding van racisme en discriminatie. De PVV valt daarmee af. „Met de rest kunnen we spreken.”
JA21 wil wel met PVV praten, maar partijleider Joost Eerdmans zei in het debat ook dat hij niet verwacht dat de PVV in een nieuw kabinet komt. Kiezers kiezen dan voor de VVD, maar „dan weet je dat die na de verkiezingen toch weer linksaf gaan.” Rechtse kiezers zijn bij JA21 het beste af, verkondigde Eerdmans nog even zijn verkiezingsboodschap.
Mirjam Bikker (CU) noemde in het debat geen namen van partijen waarmee de CU wel of niet wil samenwerken.
De acht kleine partijen die in het eerste deel van het slotdebat met elkaar in debat gaan, hebben in de peilingen samen 15 tot 32 (virtuele) zetels. Een aantal daarvan kan een rol spelen in de vorming van een nieuwe coalitie.
Volt-lijsttrekker Laurens Dassen heeft fel uitgehaald naar conservatieve partijen die volgens hem immigranten onterecht de schuld geven van het tekort aan woningen. „De hele campagne hoor ik: minder, minder, minder”, aldus Dassen, die in het slotdebat van de NOS van „zondebokkenpolitiek” spreekt. Maar niet de migranten, maar vorige kabinetten zijn verantwoordelijk voor de problemen met volkshuisvesting, vindt hij.
Dassen reageerde op de bijdrage van Wybren van Haga (BVNL), die zegt dat de overheid de huizenmarkt kapot heeft gemaakt. Onder meer doordat de „vraag is geëxplodeerd door massamigratie”. Dassen ziet daarin „zondebokkenpolitiek die ik steeds meer hoor van politieke partijen”. Hij wijst naar de VVD en in wat mindere mate de PvdA, die in het tweede kabinet-Rutte de regels op de huizenmarkt hebben versoepeld. „De VVD heeft het helemaal laten gaan.”
De Volt-leider zelf vindt dat de overheid de regie weer moet terugpakken, bijvoorbeeld door een verbod op leegstand in te stellen. Dat heeft volgens Van Haga weer geen zin: geen verhuurder laat bewust panden leegstaan, aldus de BVNL-lijsttrekker, die zelf ook huizen verhuurt. De leegstand komt volgens hem door de regels die de overheid verhuurders oplegt.
De twee partijleiders stonden met SGP-lijsttrekker Chris Stoffer tegenover elkaar over het thema woningbouw. In het NOS-slotdebat ging het eerder op de avond ook al over migratie, een van de meest besproken thema’s deze verkiezingscampagne.
Forum voor Democratie, BIJ1 en de ChristenUnie vinden alle drie dat er grip op arbeidsmigratie moet komen. FVD en BIJ1 vinden dat Nederlanders die nu aan de kant staan, het werk moeten gaan doen dat veel arbeidsmigranten nu doen. CU wil een streng arbeidsmarktbeleid, maar arbeidsmigranten moeten menswaardig worden behandeld en opgevangen.
„Werkgevers pakken wel de lusten maar niet de lasten”, zei CU-lijsttrekker Mirjam Bikker in het NOS-slotdebat dinsdagavond.
Thierry Baudet (FVD) vindt juist dat de ruim een miljoen Nederlanders die nu naast de arbeidsmarkt staan, de banen moeten krijgen die op dit moment door arbeidsmigranten worden uitgevoerd. Dat vindt ook Edson Olf (BIJ1).
Olf vindt wel dat arbeidsmigranten onder menswaardige omstandigheden moeten werken en wonen. Die zijn nu „erbarmelijk”, zei Olf. Hij vond op dat punt Bikker aan zijn zijde.
FVD-leider Thierry Baudet en de nieuwe lijsttrekker van BIJ1, Edson Olf, botsten dinsdagavond in een tv-debat over een tweet van een actief BIJ1-lid over de aanval op Baudet. Het lid zou goedkeurend hebben gereageerd op het incident, waarbij de FVD-voorman op het hoofd werd geslagen met een bierflesje.
Baudet vroeg Olf tijdens het slotdebat van de NOS om afstand te doen van de uitlatingen. Olf deed dat niet, omdat hij naar eigen zeggen niet gaat over de uitspraken van al zijn leden. Wel veroordeelde hij de aanval en zei de BIJ1-voorman dat het goed is dat Baudet bij het debat kan zijn.
De FVD-leider noemde het een „bizarre gang van zaken”.
Zo goed als alle gemeenten hebben woensdag op verkiezingsdag genoeg mensen beschikbaar voor de stembureaus. Daarna hebben ze ook voldoende mensen voor het tellen van de uitgebrachte stemmen voor de Tweede Kamer.
Persbureau ANP heeft een rondgang gemaakt langs bijna 250 gemeenten. Daarvan melden ongeveer 240 dat ze voldoende mensen gevonden hebben, en in sommige gevallen meer dan genoeg. Bij de paar gemeenten waar de bezetting in de afgelopen tijd nog niet helemaal rond was, ging het niet om grote tekorten, maar om een enkel stembureaulid hier of daar. En in sommigen van die gemeenten zijn de gaten inmiddels gedicht. „We hebben inmiddels zelfs wat mensen op de reservebank. We hebben meer mensen getraind dan nodig, voor het geval dat”, laat de Friese gemeente Súdwest-Fryslân weten. Leidschendam-Voorburg zocht enkele weken geleden nog 15 van de 415 vrijwilligers, maar heeft die inmiddels gevonden. „We zijn rond en klaar voor woensdag”, aldus de gemeente.
Sommige gemeenten hebben zelfs meer aanmeldingen dan beschikbare plekken. Deventer heeft 480 stembureauleden en -voorzitters, waarvoor 700 mensen zich hadden aangemeld. Buurgemeente Raalte heeft een bestand van ongeveer 400 geïnteresseerden voor 184 stembureauleden. Emmen heeft 320 mensen die op de stembureaus zitten en daarnaast 150 reserveleden achter de hand.
Ook bij de tellers zijn geen grote tekorten. Enschede was eind oktober nog op zoek naar 100 van de 435 tellers, maar dit is inmiddels opgelost. Ook Deventer heeft in de afgelopen weken de laatste honderd tellers gevonden en heeft nu het benodigde aantal van 360 bereikt.
In Borne, Boxtel en Ommen krijgen verenigingen een beloning als ze stemmentellers regelen. In Veenendaal krijgen stembureauleden 10 euro extra beloning als ze ook een vriend werven. Schiedam heeft lintjesdragers uitgenodigd om te helpen op de verkiezingsdag. „Het is uiteraard geen optie om mensen tekort te komen.” Het is niet bekend hoeveel extra vrijwilligers zulke acties hebben opgeleverd.
De NOS brengt de avond voor de verkiezingen het slotdebat. Vanaf 19.00 uur debatteren eerst de kleinere partijen met elkaar en vanaf 20.30 uur zijn de negen grootste partijen aan de beurt.
Bekijk het eerste debat hier terug:
19:00 - 19.50 uur: debat met de lijsttrekkers van CU, FvD, Volt, DENK, Bij1, JA21 en BVNL en SGP.
Om 20.30 uur start een nieuwe livestream. Dan gaan de lijsttrekkers van deze partijen met elkaar in debat: VVD, PVV, CDA, NSC, GL-PvdA, D66, BBB, PvdD en SP.
Voorafgaand aan de verkiezingen worden niet alleen politieke activiteiten georganiseerd, maar ook bidstonden. En hier en daar een concert.
Drie op de vier Nederlanders had vorige week zijn stem nog niet bepaald, bleek maandag uit onderzoek van I&O Research. Wellicht valt de keus op een partij die kans maakt de grootste te worden. Maar pas op met strategisch stemmen, waarschuwen een historica en politicoloog.
Ook in een peiling van EenVandaag en Ipsos lijkt de PVV bezig te zijn met een eindsprint. Volgens de peiling kan de partij van Geert Wilders rekenen op 27 zetels, tien meer dan een week geleden. De VVD blijft virtueel de grootste met 29 zetels, NSC zakt weg naar 19 zetels. De slotpeiling is met onzekerheidsmarges omgeven, benadrukken de peilers zelf. Bij de grote partijen gaat het om marges van ongeveer 2,5 procent. Het is dan ook niet met zekerheid te zeggen welke partij in de peiling de grootste is.
Vooral kiezers die bij de vorige verkiezingen thuisbleven, overwegen nu een stem op de partij van Wilders, aldus EenVandaag en Ipsos. De afgelopen weken stond zijn partij redelijk stabiel tussen de 17 en de 18 virtuele zetels.
Hoewel de verwachting is dat GroenLinks-PvdA veel strategische stemmers voor zich weet te winnen (de partij staat in de peiling op 24 zetels), groeit ook D66 virtueel: naar zo’n elf zetels in de peiling.
Er zijn meer onzekerheden naast de marges in de peilingen: minder dan de helft van de gepeilde kiezers weet zeker wat hij gaat stemmen. Het aandeel kiezers dat zeker is van zijn stem, is iets gegroeid: van 40 procent vorige week naar 46 procent nu.
Dinsdag zijn de leerlingen van de bovenbouw van de Rehobothschool Kootwijkerbroek naar de stembus geweest. De leerlingen doen mee aan de Kinderverkiezingen. Deze worden rond elke Tweede Kamerverkiezingen georganiseerd door ProDemos.
“Je merkt echt dat het leeft onder de leerlingen. Leerlingen praten er ook onderling onder, dat is mooi. Jong geleerd is oud gedaan.“ zegt Bart Paanstra, directeur van de school.
Daarom doet de Rehobothschool met de groepen 5 t/m 8 mee aan de Kinderverkiezingen. De leerlingen ontvangen bij aankomst in het stemlokaal een stembiljet. Een stembureau, bestaande uit een aantal leerlingen, ziet toe op het eerlijke verloop van de verkiezingen. Aan het eind van de middag worden alle stemmen geteld.
Ook in de klassen is er aandacht besteed aan de komende verkiezingen. Ook de gastles van journalist Riekelt Pasterkamp, eerder deze maand, stond in dit teken. Na een inleiding met verschillende stellingen, moeten lijststrekkers vanuit de groepen een beschikbaar budget verdelen over verschillende onderwerpen, als zorg, onderwijs, defensie en boeren. Dit zorgde voor mooie discussies en nieuwe inzichten bij leerlingen.
Op uitspraken van VVD-leider Dilan Yeşilgöz dat ze niet in een coalitie wil met de PVV als Geert Wilders premier wordt, reageert de PVV-leider dinsdag met: „Paniek bij de VVD. De PVV wordt te groot voor ze. Ze slaan nu wild om zich heen.”
Desgevraagd zei Yeşilgöz op NPO Radio 1 in Wilders geen leider te zien voor Nederland, dat volgens haar een verbinder nodig heeft en iemand die ons land internationaal kan aanvoeren.
Advertentie