Zaterdag begon de dag met een grootscheepse, onverwachte terreuraanval vanuit Gaza op ‘Joodse duivels’ in Israël. Vrijdag was het vijftig jaar geleden dat –op het meest heilige feest van het Joodse jaar, Grote Verzoendag– de Jom Kipoeroorlog uitbrak.
Wellicht rook Hamas zijn kansen en heeft die gegrepen. De aanhoudende interne onrust en protesten over juridische hervormingen hebben ook Israëls militaire slagkracht verzwakt. Duizenden reservisten dreigden de afgelopen maanden niet op te komen, een deel kwam ook niet. Premier Netanyahu waarschuwde dat de militaire paraatheid gevaar loopt. Het land staat in brand en is tot op het bot verdeeld. De conservatieve meerderheid groeit, tot groot ongenoegen van ‘verlicht’ Israël. Wat elders speelt –immigratie, normen-en-waardenvervaging, genderproblematiek, een dieper wordende kloof tussen rijk en arm– gaat ook Israël niet voorbij. De oude erfvijanden van de Joodse staat hebben het allemaal handenwrijvend aangezien. Terwijl buitenstaanders vreesden dat Hezbollah zijn slag zou slaan, kwam de aanval niet vanuit Libanon, maar vanuit Gaza. Hebben de veiligheidsdiensten –altijd zo scherp en alert– geslapen?
In NRC vroeg Jan van der Putten medio augustus of de regering zelf niet de grootste vijand van Israël is. „In naam van de democratie is zij bezig de democratie om zeep te helpen”, door de macht van het hooggerechtshof in te perken ten gunste van het parlement. Maar deze regering is wel democratisch gekozen. Niettemin leek het land de laatste weken dicht bij een burgeroorlog te zijn gekomen. Zelfs een militaire staatsgreep was denkbaar.
In De Telegraaf wees Leon de Winter er onlangs op hoe de extremen elkaar konden verdragen vanwege „de collectieve herinnering aan vervolging, overleven en voortgaan”. De tijd laat kennelijk veel van het verleden vervagen. De Winter voorzag groot onheil, „als de seculiere minderheid niet kan aanvaarden dat religieus rechts verkiezingen wint”. Maar dat ultraorthodoxe ”religieuze rechts” is er wel meester in om olie op het vuur te gieten, vooral als het gaat om het Palestijns conflict.
Het onheil is gekomen. Was de inval van Hamas het startschot voor een nieuwe oorlog? Houdt Hezbollah zich in, of zal het zich straks aan de zijde van „zijn broeders” voegen? Het heeft voldoende gevechtservaring opgedaan in Syrië en beschikt met dank aan Jodenhatend Iran over geavanceerd wapentuig. En Hezbollah is niet de enige klant van Iran.
„Bidt met een algemene stem om vrede voor Jeruzalem…”
