Djadi sprak maandag op een conferentie over geloofsvervolging in Afrika, georganiseerd door de SGP, Stichting De Ondergrondse Kerk (SDOK) en Open Doors.

U komt uit Niger. Hoe vindt daar onderdrukking plaats?

„Het begint allemaal met verbale intimidatie. Als twaalfjarig ventje bevroegen klasgenoten mij op mijn christen-zijn. Dat leidde tot sterke twijfels: waarom ben ik christen? Alsof ik dat moest verdedigen.

Vergeet niet: Nigerese christenen worden gezien als ongelovigen. Slechts 1 procent van de Nigerezen is christelijk. Tegenover iedere christen staan 99 moslims. Doordat we zo’n minderheid vormen, zit je constant in de overlevingsmodus. Als christen moet je een sterk geloof hebben om tegen de stroom in te kunnen roeien.

Daarbij komt dat Afrikanen sterk gemeenschapsgericht zijn. Je welzijn hangt af van de welvaart binnen de brede gemeenschap. Helemaal als je het financieel niet breed hebt, is het moeilijk om tegen de stroom in te roeien.

De overheid nam recent wel wetten aan om christenen te beschermen en introduceerde een bureau dat belast is met de bescherming van minderheden. Er is de wil christenen in bescherming te nemen.

Sinds kort is in Mali, Burkina Faso en Niger een militaire junta aan de macht. Een verslechtering van de situatie voor christenen?

„In heel de Sahel –de strook land onder de Sahara, van Senegal tot Djibouti– is al langere tijd een toename van jihadistisch geweld. In Noord-Nigeria worden christenen het zwaarst vervolgd. Sinds Boko Haram in 2009 de regie over de regio nam, vermoorden Islamitische extremisten –gesteund door Fulani-herders– ten minste 50.000 christenen en werden 18.000 kerken verwoest. Maar de situatie in Mali, Burkina Faso en Niger is het meest verontrustend vanwege de militaire coups die in die landen recentelijk plaatsvonden. Op 26 juli had een staatsgreep in Niger plaats. Daarmee is dit land, dat al twaalf jaar het pad van democratisering was ingeslagen, weer terug bij af. De coup opent de deuren naar onzekerheid. Christenen bidden nu voor een vredige uitkomst uit deze situatie.

Een staatsgreep is een signaal van politieke instabiliteit. Dat komt jihadisten ten goede. Je kunt stellen dat de Sahel inmiddels het epicentrum van internationaal jihadisme is. Extremisten maken gebruik van fragiliteit in de regio: armoede, de afwezigheid van een functionerende overheid en een tekort aan educatie. Christenen zijn hun voornaamste doelwit. Duizenden zijn inmiddels vermoord of ontheemd.”

Sinds wanneer begon de opmars van jihadisten in de Sahel?

„Het begon allemaal na de NAVO-interventie in Libië en de daaropvolgende val van kolonel Muammar Gaddafi in 2011. Nadien werd de regio –vooral Mali– overspoeld met wapens en huurlingen. Vanuit Mali trokken jihadisten naar buurland Burkina Faso. Dat land is inmiddels voor zo’n 40 procent in handen van extremisten. In het noorden leven nagenoeg geen christenen meer. In het oosten van het land nog wel, maar ze worden ernstig in hun bewegingsvrijheid bedreigd. Vrouwen moeten gesluierd over straat en tijdens kerkdiensten mag niet gezongen worden. Inmiddels zijn ruim 2 miljoen Burkinezen ontheemd, onder wie veel christenen. Meer dan 6000 scholen sloten de deuren: ruim 1 miljoen kinderen krijgen geen onderwijs. Dit is een humanitaire ramp.”

U bent vandaag in Brussel. Wat is uw boodschap hier?

„De Sahel is een vergeten regio. Ik vertolk in Brussel de hulproep van de kerken en mensen uit de Sahel.

Wij hebben een internationale coalitie nodig die de jihadisten verjaagt. Net zoals we destijds bij het verdrijven van de Islamitische Staat hebben gezien. Maar er is meer nodig dan een militaire interventie. Ik vraag om een allesomvattende aanpak. Landen in de Sahel hebben een functionerende overheid nodig en de armoede moet worden aangepakt. Het gebrek aan economisch perspectief maakt jongeren vatbaar voor rekrutering door extremisten.

Voor Europa is het belangrijk te beseffen dat een instabiele Sahel duidelijk effect heeft op het Europese continent. Als de Europese Unie irreguliere migratie wil indammen, moeten ze hier hulp bieden. Jongeren nemen, onder meer vanwege het oprukkend jihadisme, uit wanhoop de benen naar Europa.

Ik doe ook een oproep aan de christelijke kerken; het lichaam van Christus in Europa. Als een lid lijdt, lijden allen mee. Kerken in Afrika vervullen een sleutelrol bij de opbouw van de regio. In de Sahel zijn christelijke organisaties essentieel in het aanbieden van goed onderwijs en goede gezondheidszorg. Christelijke missiescholen staan bekend om hun uitstekende niveau. Wie voor kinderen goed onderwijs wil –ook moslims– stuurt hen naar een christelijke school. In deze tijden van crisis worden christelijke organisaties overspoeld door het aantal aanvragen voor basishulp vanuit de lokale gemeenschap. Kerken in de Sahel hebben dringend middelen nodig.”