Zorg Extinction Rebellion terecht, de blokkades niet
De actiegroep Extinction Rebellion (XR) wil vanaf zaterdagmiddag de Utrechtsebaan in Den Haag, het begin van de A12, permanent bezetten. De blokkade zal pas worden beëindigd als de overheid stopt met de subsidies voor fossiele brandstoffen.
De actie komt voort uit de zorg van de organisatoren en deelnemers over de ontwikkelingen op het gebied van het klimaat. Zij willen daarom dat de overheid het roer radicaal omgooit en gebruiken hun blokkades als pressiemiddel.
Op zichzelf is er niets mis met demonstraties. In een goed functionerende democratie zijn deze een geaccepteerd middel om een mening of zorg kenbaar te maken. Het recht daartoe is wettelijk verankerd.
Ook zeer gezagsgetrouwe mensen maken daar soms gebruik van. Een voorbeeld is de jaarlijkse ”Mars voor het leven”, waarmee de prolifebeweging aandacht vraagt voor de beschermwaardigheid van het leven. Er dient daarom gewaakt te worden voor radicale afwijzing van het demonstratiemiddel.
Ook de zorg omtrent de achteruitgang van het klimaat is niet misplaatst. De extreme weersomstandigheden van de afgelopen zomer hebben wel duidelijk gemaakt dat de opwarming van de aarde zorgwekkende effecten heeft. Dat mag ook christenen niet koud laten. Zij weten immers van de scheppingsopdracht de aarde te bebouwen en te bewaren.
Toch zijn er belangrijke bezwaren in te brengen tegen de actie die XR zaterdag wil starten. Met de blokkade van de Utrechtsebaan overschrijdt de actiegroep de regels die gelden voor demonstraties en zorgt zij voor ontwrichting van de orde in de Hofstad. Het stadsbestuur heeft gebieden aangewezen waar protestmarsen en demonstraties mogen worden gehouden. Een bekende demonstratieplaats is het Malieveld. Voor de Utrechtsebaan geldt dat echter niet. Alleen al daarom wordt met de blokkade door XR de wet overtreden.
Maar dat is niet het enige bezwaar. Anders dan bij voorgaande demonstraties van XR zeggen de organisatoren de A12 nu niet eerder vrij te maken dan wanneer de overheid stopt met subsidies voor fossiele brandstoffen. Daarmee gaan ze een grens over. Het is niet ongebruikelijk dat bij demonstraties wensen of eisen op tafel worden gelegd. Na afloop van zo’n protest kunnen de verantwoordelijke instanties vervolgens besluiten nemen. Echter, de voorwaarde die XR nu stelt, gaat verder. De organisatoren zetten de blokkade in als pressiemiddel. De overheid moet eerst zwichten voor hun eisen en pas dan willen de demonstranten vertrekken. Daarmee schaden zij het gangbare democratisch proces.
Daar komt nog bij dat met een permanente blokkade de goodwill bij de bevolking snel zal verdampen. Dit kan ertoe leiden dat de noodzakelijke aandacht voor het klimaat ook nog eens verslapt. En daarmee schaadt XR uiteindelijk het hoge belang van zorg voor de schepping.