Abortus is geen misdaad, zo luidt de titel van het burgerinitiatief van BNN/VARA en het Humanistisch Verbond. De petitie werd zo’n 90.000 keer ondertekend. De opstellers van het stuk pleiten ervoor om abortus uit het Wetboek van Strafrecht te halen omdat dit stigmatiserend kan werken voor vrouwen die abortus hebben laten uitvoeren.

Op dit moment is het zo dat abortus in principe strafbaar is, behalve als de ingreep aan bepaalde voorwaarden voldoet. Zo mag de foetus niet ouder zijn dan 24 weken. Verder mag een behandeling alleen worden uitgevoerd door een arts met een vergunning in een daartoe bestemde kliniek.

De inzet van de initiatiefnemers is vooral gericht op het bestrijden van de negatieve beeldvorming rond abortus. „Het taboe op abortus is groot, en het feit dat abortus in het Wetboek van Strafrecht staat, draagt daar alleen maar aan bij”, zei BNN-presentatrice Dzifa Kusenuh, woensdag in haar betoog voorafgaand aan het debat.

„Het strafrecht dient datgene wat waardevol is te beschermen; en dus ook het ongeboren leven”, stelt Chris Stoffer daar tegenover. Het doorvoeren van het initiatief zou volgens de SGP’er „het laatste stukje bescherming” van het ongeboren leven opheffen. Dat was volgens Stoffer niet de bedoeling van de abortuswet die sinds 1984 van kracht is.

Dat is ook de mening van CU-leider Mirjam Bikker. Ze vindt het belangrijk dat naast het recht van de vrouw ook het recht van het ongeboren leven telt. „Dat leven is een kostbaar geschenk.”

Tegenstanders van het burgerinitiatief vinden ook het argument van de indieners, dat het strafrechtartikel de rechten van vrouwen inperkt, niet steekhoudend. De strafbepaling in het Wetboek van Strafrecht ziet niet op de vrouw die de abortus laat uitvoeren maar op degene die de abortus uitvoert. Die kan worden bestraft als hij zich niet aan de bepalingen houdt, aldus Bikker. „De naam van de petitie doet vermoeden dat abortus op dit moment een misdaad is, maar dat is niet zo”, benadrukte ze.

Het CDA en de VVD voegen zich in die lijn. De keuzevrijheid van de vrouw om een abortus te laten uitvoeren staat volgens hen helemaal niet op het spel. De huidige wetgeving zorgt er juist voor dat de rechten van de vrouw en die van het ongeboren leven goed zijn geborgd, aldus CDA en VVD.

Ook minister Yesilgoz (Justitie) trekt die conclusie. Ze ziet geen reden om de wet aan te passen. Aan het schrappen van het strafrechtartikel zitten volgens haar veel haken en ogen. „Als je alleen abortus uit het strafrecht haalt, en dus artikel 296 schrapt, komt de abortuswet als het ware in de lucht te hangen”, aldus de minister.

Doordat zowel het CDA als de VVD het voorstel niet steunen, is er voorlopig geen meerderheid in de Kamer voor het schrappen van abortus uit het Wetboek van Strafrecht. Het is daarmee twijfelachtig of het initiatiefwetsvoorstel ‘Schrap abortus uit het strafrecht’ waar GroenLinks Kamerlid Corinne Ellemeet nu aan werkt straks kans van slagen heeft.