Eerder, op 13 oktober 2020, werd een dergelijke regeling al toegezegd door Kuipers’ voorganger, CDA’er Hugo de Jonge. Op de in zijn opdracht opgestelde conceptregeling, die Kuipers in juni met de Kamer deelde, kwam echter veel kritiek; onder andere van het OM. Kuipers brengt die versie niet verder in procedure, zo valt af te leiden uit de brief.

De gedachte achter een regeling is dat een arts niet meteen in het verdachtenbankje van het OM belandt als hij het leven van een minderjarige beëindigt vanwege uitzichtloos en ondraaglijk lijden op grond van een ernstige, ongeneeslijke ziekte. Eerst beoordeelt een commissie zijn handelwijze aan de hand van zorgvuldigheidseisen die zijn opgenomen in zo’n regeling. Pas daarna beoordeelt het OM of de arts zich kon beroepen op overmacht. De beoordeling door de commissie speelt daarbij een belangrijke rol.

Het OM wilde voor dergelijke zaken blijven vasthouden aan zijn klassieke rol als aanklager, zodat de beoordeling in het geval van strafrechtelijke vervolging aan de rechter zou blijven. Daar gaat Kuipers dus niet in mee. De minister lijkt wel tegemoet te willen komen aan de kritiek dat de conceptregeling artsen te weinig houvast bood en niet als voorwaarde bevatte dat levensbeëindiging alleen is toegestaan bij kinderen in de stervensfase. De regeling is van toepassing als er sprake is van een dermate ernstige ziekte of aandoening dat de dood onafwendbaar is en het overlijden binnen afzienbare tijd wordt verwacht, aldus de brief.

Welke zorgvuldigheidseisen de nieuwe regeling verder zal bevatten, valt volgens Kuipers pas te bepalen nadat artsen enkele malen een beroep op de regeling hebben gedaan. „Hierbij is consensus binnen de medische beroepsgroep essentieel alsmede het gesprek tussen het OM en de medische beroepsgroep.”

Verdeelde reacties

Kuipers’ besluit riep vrijdag verdeelde reacties op. Volgens de progressieve medisch ethica Suzanne van de Vathorst had de minister meteen moeten doorpakken door een regeling aan te kondigen, waarin niet het OM maar de beoordelingscommissie het laatste woord zou krijgen. Dat wil Kuipers niet.

Voor SGP’er Chris Stoffer is de aangekondigde regeling principieel een brug te ver. De SGP vreest dat die een opmaat is voor nog meer stervensregelingen voor groepen wilsonbekwamen, zoals bijvoorbeeld mensen met een ernstige verstandelijke handicap. CU-fractievoorzitter Mirjam Bikker vindt het positief dat Kuipers de eerdere, door het OM bekritiseerde conceptregeling heeft teruggenomen. De nieuwe regeling moet van de CU voldoende waarborgen dat deze alleen om de zeldzame situaties gaat waarin de palliatieve kinderzorg onvoldoende verlichting geeft, en een goede juridische toetsing kennen.