De top van het kabinet kwam deze week al twee avonden bijeen om te bespreken hoe moet worden omgegaan met de monsterzege van de BoerBurgerBeweging (BBB), die in alle provincies uit het niets de grootste partij is geworden. Donderdagavond zei premier Mark Rutte dat hij nog altijd denkt dat de partijen er samen uit kunnen komen.

Speerpunt van de succesvolle campagne van de BBB was verzet tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Daarover zijn in het coalitieakkoord afspraken gemaakt, waaronder een aanscherping van de doelen waardoor de beoogde vermindering van de uitstoot niet in 2035, maar al in 2030 moet zijn bereikt.

Het is D66 dat aandringt op haast met de stikstofaanpak en steeds zegt de coalitiepartners aan de afspraken te houden. Maar het jaartal 2030 als deadline „is nooit heilig geweest” voor de partij, zegt Kaag nu. „Dat is een verkeerd adjectivum (bijvoeglijk naamwoord), dat hebben wij niet gebruikt.”

Kaag zegt niet te kunnen aangeven wat het belangrijkste struikelblok is in de besprekingen binnen het kabinet. Zij benadrukt dat het om belangrijke maar ingewikkelde vraagstukken gaat. „Dat vraagt om veel nuance en wederzijds begrip.” Doel is wat haar betreft ook niet het redden van de coalitie. „We moeten dit doen omdat het iedereen in het land verder helpt.”

ChristenUnie-vicepremier Carola Schouten zegt dat het kabinet „in de breedte kijkt” naar allerlei kwesties die beter moeten. Rutte noemde in dat verband eerder al, naast stikstof, de afhandeling van het toeslagenschandaal en de aardbevingsschade in Groningen. Schouten sprak overigens tegen dat gewerkt wordt aan een heel nieuw coalitieakkoord.

CDA-leider Wopke Hoekstra wilde voor aanvang van de ministerraad niet ingaan op de gesprekken. Die zijn overigens vrijdagochtend vroeg alweer hervat door minister Mark Harbers (VVD) en de staatssecretarissen Hans Vijlbrief (D66), Marnix van Rij (CDA) en Maarten van Ooijen (CU). Zij treden op als secondanten van Rutte en de vicepremiers.