In hetzelfde Zuidwest-Engelse graafschap groeide hij op in de buurt van Tavistock. Zijn vader Francis was een eenvoudige landeigenaar en vrije boer. In zijn jonge jaren kwam Ralph in aanraking met de puriteinse prediker George Hughes (1603-1667). Venning bekent later dat hij Hughes als zijn „geestelijke vader” zag. Onder zijn ijverige pastorale arbeid is de jonge Ralph samen met twee anderen, die later ook prediker werden, tot bekering en persoonlijk geloof gekomen.

Al snel ontwikkelde zich bij hem een sterk verlangen om als dienaar van het Evangelie in dienst van Gods Koninkrijk te staan. In 1643 liet hij Devon achter om zich in Cambridge aan het Emmanuel College als student in te schrijven. Al snel bleek dat Venning bijzondere gaven had als theoloog. Voordat hij predikant werd, behaalde hij zowel zijn bachelor- (1646) als zijn mastergraad (1650). Ondertussen werd Venning aalmoezenier in de toenmalige staatsgevangenis Tower of London. Algauw volgde een benoeming als docent op het toen bekende St. Olave’s Church in Southwark.

In 1661 huwde hij de weduwe Hannah Cope, bij wie hij twee kinderen kreeg. De post in Southwark moest hij in 1662 noodgedwongen verlaten, omdat hij net als vele andere predikanten die het puriteinse gedachtegoed toegedaan waren, de Act of Uniformity verworpen had. Met de invoering werd er een liturgische en kerkordelijke structuur ingevoerd waar voornamelijk veel predikanten die het puriteins gedachtegoed toegedaan waren, zich niet in konden vinden. Voor hen brak er een moeilijke en zware tijd van vervolging aan. Toen de vervolging enigszins verminderde, diende Venning samen met Robert Bragge (1627-1704) een Londense non-conformistische gemeente bij de Pewterers’ Hall aan de Lime Street.

Openbaar platform

Ralph Venning was in zijn tijd een begaafd en populair prediker. Dit blijkt ook wel uit het feit dat hij regelmatig op St Paul’s Cross preekte. St Paul’s Cross was een plek in de buurt van de bekende St Paul’s Cathedral waar sprekers een openbaar platform kregen om hun inzichten ten aanzien van kerk, staat en het openbare leven met een breed publiek te delen. Het geschrift ”The Way to True Happiness” is een weergave van een van de preken die Venning hield op St Paul’s Cross, dat door de Banner of Truth in paperback is uitgegeven. Op 10 maart 1674 overleed Venning op 52- à 53-jarige leeftijd en is te midden van andere conformistische predikanten in Bunhill Fields te Londen begraven.

We kunnen zeggen dat met Venning een diepgelovige, veelzijdige en in meerdere opzichten begaafde predikant en theoloog is heengegaan, die met zijn geschonken gaven tot rijke zegen voor de kerk (met name de angelsaksische kerk) is geweest. Hoewel men in het boekje ”Zeggen en doen”, deel 7 in de serie ”Ontmoetingen met puriteinen”, kennis kan maken met Venning, is het jammer dat nog veel van zijn werken onvertaald of zelfs onontgonnen zijn gebleven. Wellicht zien in de toekomst Nederlandse vertalingen van zijn werk het licht.

School van Christus

Een zeer bekend werk van Venning werd na zijn dood in 1674 postuum gepubliceerd onder de titel ”Venning’s Remains, or, Christ’s School”. Dit lijvige geschrift uit 1675 is ook wel bekend onder de titel ”Learning in Christ’s School”. In 2012 verscheen er van de hand van E.J. Brouwer een zeer toegankelijke Nederlandse vertaling onder de titel ”Leren op de school van Christus. Standen en voortgang in het geestelijk leven” (uitg. Brevier).

Venning geeft op grond van de Heilige Schrift vier standen oftewel stadia in het geloof van kinderen Gods aan. Zo zijn er de zuigelingen, kinderen, jongelingen en vaders in Israël. Deze stadia ontleent hij aan onder andere 1 Petrus 2:1-3, 1 Johannes 2:13 en Hebreeën 6:1-2. Zo spreekt de apostel Petrus over de nieuwgeboren kinderkens, die zeer begerig naar de redelijke onvervalste melk zijn, opdat zij door dezelve mogen opwassen. Het Woord is er niet alleen maar om te verwekken, maar ook om te doen groeien tot een volkomen „man” (Ef. 4:11-16). Het is Venning er niet om te doen de gelovige te doen twijfelen over de zekerheid van het geloof, hoewel zelfonderzoek noodzakelijk blijft. Het is hem erom te doen dat de gelovige op inzichtelijke wijze met hoofd, hart en leven niet alleen in de kennis van Christus groeit, maar vooral ook komt tot de levende gemeenschap mét Christus. De stadia zijn niet afhankelijk van leeftijd, maar van het opwassen in en door de genade Gods. Zo kan een oudere man nog steeds een baby in het geloof en een jongere man een vader in het geloof zijn. Ook staat een ‘vader’ niet boven ‘kleine kinderen’. Want er is totaal geen sprake van verdienste, maar alleen van genadewerk van de Heere door het vrijmachtig werk van de Heilige Geest.

Eerste melk

Venning wijst nadrukkelijk op de noodzaak van bekering van de zondaar. Het is de eerste melk die ‘zuigelingen’ drinken. Tevens wordt de gelovige gewezen op de noodzaak om te groeien in genade. Dat is de vaste spijs, waardoor de gelovige minder en Christus steeds meer centraal in hart én leven van de gelovige komt te staan. Kortom, zoals een bekende uitdrukking luidt: Steeds meer God de Heere bedoelen. Het Woord moet steeds rijkelijker in ons gaan wonen. Het is het opwassen in het geloof en de genade.