Topambtenaar: Uitvoerders moeten vaker nee zeggen tegen politiek
Uitvoeringsorganisaties waaronder de Belastingdienst, DUO, het CBR en het UWV moeten vaker nee zeggen tegen wensen van het kabinet en de Tweede Kamer.
Dat zegt algemeen directeur Abdeluheb Choho van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Choho zit een stuurgroep voor, die in een rapport alarm slaat over complexe regelgeving die uitvoering “ondoorzichtig, inflexibel en foutgevoeliger” maakt.
“Complexe wetgeving zorgt ervoor dat burgers en ondernemers vastlopen in het systeem”, schrijft de stuurgroep onder leiding van Choho in de eerste Staat van de uitvoering. De leden van de groep maken zich “ernstige zorgen over de toekomstbestendigheid van onze dienstverlening”. Volgens de stuurgroep moeten ministeries, kabinet en Kamer vaker in gesprek met mensen die hun regels uitvoeren.
Naast de ingewikkelde regels zijn verouderde IT-systemen en een tekort aan mensen de belangrijkste oorzaken van de problemen. Verder heeft de politiek “torenhoge ambities” en krijgen uitvoerders opdrachten die “eigenlijk niet te doen zijn”, zegt Choho. “Dan lijkt het of de uitvoeringsorganisatie de boel niet op orde heeft, maar eigenlijk is het gewoon een onmogelijke opdracht.” Tegenover de grote wensen van de politiek staan bovendien nog te weinig investeringen in de uitvoering, valt te lezen in het rapport.
Uitvoerders zullen dus vaker ambitieuze opdrachten moeten teruggeven aan de bewindspersoon of de Tweede Kamer, zegt Choho. De politiek moet op haar beurt geen beloftes doen die niet waar te maken zijn. Bij de overhandiging van het rapport waren vooral mensen aanwezig die zelf bij uitvoerders werken. Naast een handjevol beleidsmakers van ministeries, zaten slechts enkele politici in de zaal, onder wie Kamervoorzitter Vera Bergkamp en twee ministers.
De voorzitter van de groep overhandigde het rapport woensdagavond aan Bergkamp. Bergkamp zei in een reactie Kamerleden vaker in contact te willen brengen met uitvoerende ambtenaren. Dat onderschrijft ook het kabinet. Minister Carola Schouten (onder meer verantwoordelijk voor de Participatiewet) schrok van de stevige taal in het rapport. Hanke Bruins Slot, minister van Binnenlandse Zaken, zegt dat er mogelijk “onconventionele oplossingen” nodig zijn om de problemen in de uitvoering op te lossen. Later reageert het kabinet inhoudelijk op de aanbevelingen.
