Het idee is vergelijkbaar met de bestaande ‘uitgebreide producentenverantwoordelijkheid’, het principe dat bedrijven die producten maken ook verantwoordelijk zijn voor het inzamelen en hergebruiken van het afval dat er uiteindelijk uit voortkomt. Voor autobanden, elektronica en batterijen is dat al gebruikelijk, maar het zou volgens de wetenschappelijke adviesraad ook met CO2 kunnen.

CO2-verwijdering moet in elk geval niet in de plaats komen van uitstootvermindering, benadrukt de raad. Maar om de klimaatdoelen te halen, is het volgens de wetenschappers „dringende noodzaak” dat ook koolstofdioxide (CO2) die al in de lucht zit eruit wordt gehaald. Dat kan op uiteenlopende manieren. In de eerste plaats biedt de natuur zelf mogelijkheden: CO2 wordt vastgelegd in de bodem en mits daar op de juiste manier mee wordt omgegaan, kan die hoeveelheid worden verhoogd. Ook bomen en gewassen nemen koolstof op.

Daarnaast zijn er technologische opties. Zo kan CO2 door speciale filterinstallaties uit de lucht worden gehaald en bijvoorbeeld worden gebonden aan mineralen. Direct air capture heet die techniek. Een andere optie is het afvangen van CO2 bij installaties die biobrandstoffen maken. Dit staat bekend als BECCS, een afkorting van ‘bioenergy with carbon capture and storage’. Mits de biomassa een duurzame herkomst heeft, kan op deze manier CO2 worden verwijderd. Het afgevangen broeikasgas kan dan diep in de grond worden gepompt.

Omdat de technieken doorontwikkeld moeten worden, stelt de adviesraad voor om alvast wettelijke streefdoelen vast te leggen voor CO2-verwijdering. Geleidelijk kan het ook onderdeel worden van het Europese systeem voor emissiehandel (ETS). Zo wordt het aantrekkelijk voor bedrijven om erin te investeren. Ook hier zijn „strikte duurzaamheidscriteria” een voorwaarde voor succes, zegt de adviesraad erbij.