Volgens een commissie van wetenschappers onder leiding van econometrist Leen Hordijk zijn de uitkomsten van het Aerius-systeem niet betrouwbaar genoeg, omdat de berekeningen te gedetailleerd zijn.

Daar komt bij dat Aerius bij wegen alleen de stikstofneerslag binnen 5 kilometer meerekent, terwijl de meeste stikstof uit uitlaatgassen (in de vorm van stikstofoxiden) verder weg waait en elders neerslaat. Die stikstof draagt wel degelijk bij aan de ‘stikstofdeken’ boven kwetsbare Nederlandse natuur. Bij alle andere activiteiten waar een vergunning voor nodig is, van landbouw tot industrie, wordt wél alle stikstofneerslag (ammoniak en stikstofoxiden) meegerekend. Die verschillende beoordeling van stikstofbronnen is volgens Hordijk „niet verdedigbaar.”

De commissie-Hordijk, ingesteld door landbouwminister Schouten, pleit voor vereenvoudiging van Aerius en gelijktrekking van de beoordelingssystematiek. Ook ziet ze ruimte voor verhoging van de drempel waaronder geen vergunning nodig is, blijkt uit haar maandag verschenen rapport. Voorwaarde is dat er door het overheidsbeleid „substantieel minder” stikstof op kwetsbare natuur terechtkomt.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), ontwerper van Aerius, is nog niet door Hordijk overtuigd.

LTO Nederland zou een verhoging van de drempelwaarde toejuichen. Volgens de boerenorganisatie bevestigt de commissie dat „het beleid om zaken tot achter de komma dicht te regelen” niet werkt bij modellen die daar te onnauwkeurig voor zijn.

Agrarisch adviseur Steven van Westreenen uit Barneveld is niet verrast door de kritiek van Hordijk op Aerius. „Het valt ons keer op keer op hoe onvoorspelbaar het systeem is. Als we bijvoorbeeld een ventilatiepunt van een nieuwe stal een paar meter verplaatsen, verandert de berekende stikstofneerslag op natuurgebieden onverklaarbaar sterk.”

Ruim een jaar nadat de Raad van State het oude stikstofbeleid buiten werking stelde, zit er volgens hem nog steeds geen schot in de vergunningverlening. Provincies en gemeenten zijn erg voorzichtig, vanwege de voortdurende onzekerheid over het nieuwe beleid. Het zou de adviseur niet verbazen als milieuactivisten de kritiek van Hordijk aangrijpen om reeds verleende vergunningen opnieuw aan te vechten.