Zendingsconferentie Edinburgh

Zendingsconferentie Edinburgh 1910

Dinsdag 14 juni 1910. Ruim 1215 zendelingen wonen in Edinburgh de plechtige openingszitting bij van de eerste wereldzendingsconferentie. De verwachtingen zijn hooggespannen: binnen één generatie zal het Evangelie in heel de niet-christelijke wereld worden gebracht. Randall Davidson, aartsbisschop van Canterbury, houdt het voor mogelijk dat „sommigen van hen die hier staan de dood niet zullen smaken totdat zij –hier op aarde en op een wijze die wij niet kennen– het Koninkrijk van God zullen hebben zien komen met kracht.”

Al voor de opening werd de conferentie als historisch gezien. Voorzitter John Mott –een Amerikaanse methodist die gevormd was in de internationale evangelische studentenbeweging– geloofde dat God de politieke, economische en religieuze ontwikkelingen zo had geleid dat alle deuren openstonden voor het Evangelie. Het vertrouwen in de ideologische en financiële macht van het christendom was ongekend groot. Nu was het tijd om de zendingslegers te mobiliseren en de kwade krachten van het heidendom, die buiten de grenzen van het westerse christendom regeerden, te verslaan. De triomf van het christendom leek ophanden.

De deelnemers aan de conferentie in Edinburgh wilden het zendingswerk effectief organiseren en tot een gezamenlijke strategie komen. Op de agenda stonden verschillende thema’s: het brengen van het Evangelie in de niet-christelijke wereld, de kerk op het zendingsveld, zending en overheid, en samenwerking en eenheid. Commissies stelden rapporten op, die de afgevaardigden vervolgens tijdens de plenaire vergadering bespraken.

Toch was de eerste wereldzendingsconferentie beperkter dan de naam doet vermoeden. Het was in de eerste plaats een protestantse bijeenkomst. De 1215 officiële afgevaardigden –1008 mannen en 207 vrouwen– behoorden allemaal tot protestantse zendingsorganisaties uit Noord-Amerika, Europa en de Europese koloniën. Slechts 19 deelnemers kwamen uit de niet-westerse wereld (en van hen waren er 18 afkomstig uit Azië).

Eén zwarte Afrikaan woonde de wereldzendingsconferentie bij: Mark C. Hayford uit Ghana. Zijn naam komt echter niet op de officiële deelnemerslijst voort. Westerse christenen zagen de inwoners van Afrika als primitief en kinderlijk en het was bovendien de vraag of ze überhaupt wel „religie” kenden.

In Edinburgh waren ook geen deelnemers uit Latijns-Amerika, het Caraïbisch gebied en de eilanden in de Stille Oceaan. Deze plaatsen behoorden volgens de organisatoren van de zendingsconferentie al tot het „grondgebied van het christendom”, dus daar hoefden ook geen zendelingen heen. Na lange discussies besloot men ook geen bekeerlingen te maken in gebieden waar rooms-katholieke en orthodoxe christenen woonden.

De conferentiedeelnemers zagen vooral veel mogelijkheden voor zending in Azië. De grote beschavingen van dit werelddeel zouden op de drempel staan van een grote omwenteling. Maar van de weinige aanwezige Aziaten werd niet echt verwacht dat zij een eigen bijdrage zouden kunnen leveren.

Dat het gezicht van het christendom in de twintigste eeuw wereldwijd onherkenbaar veranderde, was echter niet aan ”Edinburgh” of aan de westerse zendingsorganisaties te danken. Volgens de Schotse kerkhistoricus Brian Stanley kwam die verandering vooral tot stand door „inheemse voorgangers, profeten, catecheten en evangelisten, mannen en vrouwen die weinig of geen toegang hadden tot de zendingshoofdkwartieren en de rijkdom van dollars en ponden die de zendingsmachinerie draaiende hielden; in plaats daarvan hadden zij eenvoudig hun vertrouwen gezet op de transformerende kracht van de Geest en het Woord.”

Zendingsconferentie Edinburgh 2010

Een eeuw na ”Edinburgh 1910” vond er in de Schotse hoofdstad opnieuw een wereldzendingsconferentie plaats. Van 2 tot 6 juni kwamen zo’n 250 afgevaardigden van protestantse, rooms-katholieke en orthodoxe kerken en zendingsorganisaties uit heel de wereld bijeen voor de herdenking van de eerste conferentie.

De afgevaardigden hebben zich ook bezonnen op het thema ”Getuigen van Jezus Christus vandaag”. Daarvoor hebben acht voorbereidende commissies een negental thema’s uitgekozen, die volgens hen van belang zijn voor de zending in de 21e eeuw: de grondslagen van zending, christelijke zending onder andere godsdiensten, postmoderniteit, macht, vormen van missionair engagement, theologisch onderwijs, christelijke gemeenschappen in de hedendaagse context, eenheid en spiritualiteit en discipelschap.