Vier keer inspiratie van organisaties die SDG’s omarmden
Gemeenten, bedrijven, scholen en goededoelenorganisaties. Honderden instellingen vlagden om het vijfjarig bestaan van de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties te vieren. Vier keer inspiratie van organisaties die de SDG’s omarmden.
SDG’s niet de basis van het werk van Woord en Daad
Veel van de SDG’s sluiten goed aan bij de activiteiten van Woord en Daad, stelt kennisstrateeg Wim Blok van de stichting. Toch zijn de doelen van de VN niet de basis onder het werk van de organisatie. „Die basis ligt voor ons in de Bijbelse opdracht om vanuit barmhartigheid en gerechtigheid bij te dragen aan een menswaardig bestaan voor iedereen en mensen met dat doel wereldwijd te verbinden.”
Die verbinding en dat menswaardige bestaan voor allen ligt ook ten grondslag aan de SDG’s. In de hele communicatie rond de SDG’s komt echter maakbaarheidsdenken naar voren, volgens Blok. „Daar voelen we ons als Woord en Daad minder bij thuis. Tegelijk biedt het raamwerk van de doelen voor ons een prima basis om constructief samen te werken met anderen.”
Woord en Daad is nauw en actief betrokken bij het lobbyproject Building Change. Blok: „Met dit project willen we een sterke, geloofwaardige implementatie van de duurzame ontwikkelingsdoelen door de Nederlandse overheid op alle relevante beleidsterreinen bewerkstelligen.” Onderdeel hiervan was het initiatief ”Adopteer een SDG”, waarmee Kamerleden een of meer specifieke SDG’s konden kiezen en hun politieke werk konden koppelen aan die doelen.
Woord en Daad droeg sinds 2016 concreet bij aan het halen van SDG’s. Zo ontvingen jaarlijks ruim 31.000 kinderen en jongeren kwaliteitsonderwijs via het programma Educatie (SDG 4). Via het programma Duurzaam water kregen 921.852 mensen toegang tot schoon water en sanitair (SDG 6). Via het programma Werk en Inkomen (SDG 8) vonden 27.264 jongeren een baan met een stabiel inkomen. Tot slot kregen 62.839 boeren landbouwtrainingen en kregen 23.319 boeren (verbeterde) toegang tot de markt via het programma Inclusieve Agrarische Ontwikkeling (SDG 8). Blok: „Deze bijdrage zien we allereerst als zegen op ons werk, meer dan dat we het zien als een fase op weg naar een maakbaar duurzame wereld, want daarvoor ervaren we in ons werk te vaak de gebrokenheid van het bestaan, zoals de armoede die we zien.”
Van globale naar lokale doelen in Rheden
Slechts een paar gemeenten in Nederland kunnen zich de „meeste inspirerende globalgoalsgemeente van Nederland” noemen. Rheden wel. In het jaar 2019 ging de Gelderse gemeente met die titel aan de haal.
De SDG’s waren leidend in het coalitieakkoord van het huidige college (2018) en de kleurige logo’s van de duurzame ontwikkelingsdoelen tooiden in de afgelopen jaren al menig beleidsstuk.
Volgens Dorus Klomberg, wethouder duurzaamheid bij de gemeente Rheden, vormen de SDG’s een mooie kapstok om te verduurzamen. „Alle ambtenaren gebruiken ze. De SDG’s werken in Rheden als een soort checklist: wat betekent beleid op sociaal gebied, voor het klimaat, de waterveiligheid en meer? We proberen iedere ontwikkeling aan meerdere kansen te koppelen. De SDG’s helpen ook tegen de verkokering van afdelingen en om binnen de gemeentelijke organisatie beter samen te werken.”
Omdat VN-doelen vrij algemeen geformuleerd zijn, is er een vertaalslag nodig, zegt Klomberg. „Wij proberen ze concreet te maken: van globale naar lokale doelen.” Met die vertaalslag is Klomberg nog bezig. Samen met de gemeenteraad. Volgend jaar verwacht hij het programma te presenteren.
De wethouder ziet dat er al verschillende inspirerende resultaten behaald zijn. Zoals een project om van Dieren een fietsdorp te maken en de Operatie Steenbreek voor meer groen en minder tegels in de gemeente. Klomberg noemt verder een gesprek met religieuze instellingen om te weten te komen hoe zij kunnen bijdragen aan de SDG’s en de talentenjacht VeluwezOOOm got Talent. „Dat was een groot succes. Daarbij daagden we scholieren uit om een 18e SDG te verzinnen. Dat is uiteindelijk ”Deel en geef door” geworden. We gebruiken dit doel nu ook in het beleid van de gemeente.”
De gemeente draagt tot slot internationaal een steentje bij aan het bereiken van de doelen. Zo stimuleert Rheden de economie in de Rwandese gemeente Rubavu. „Daarnaast versterken we het openbaar bestuur in die plaats. De SDG’s zijn daarbij een soort taal waarmee je met elkaar in gesprek gaat.”
Saxion wil studenten enthousiasmeren voor SDG’s
Hogeschool Saxion omarmde de SDG’s in 2018. De duurzame ontwikkelingsdoelen krijgen aandacht in het onderwijs, bij het onderzoek en in de bedrijfsvoering. Inmiddels kregen drie opleidingen het keurmerk voor duurzaam onderwijs. Ook dragen alle lectoraten bij aan de SDG’s.
„Voor Saxion is het belangrijkste bij de SDG’s dat we het samen doen, met elkaar. We willen de betrokkenheid en bevlogenheid van studenten en docenten inzetten. Dat is de kracht van onze aanpak”, zegt Wenda Hans, die sinds medio vorig jaar bij Saxion werkt als adviseur huisvesting en duurzaamheid. Ze heeft de ambitie om de eigen bedrijfsvoering van Saxion te verduurzamen vormgegeven. Daarbij richt Saxion zich op de thema’s klimaat en energie, mobiliteit, circulariteit en bewust en gezond.
Een hoogtepunt op de school was het oprichten van Saxion Green Office vorige maand. Het wordt het centrale punt bij alles wat er speelt rond de SDG’s, legt Ingrid Bles, coördinator van de Green Office, uit. „We willen hiermee de SDG’s en alles wat we als Saxion al bijdragen zichtbaar maken voor alle studenten en medewerkers. Op deze manier stimuleren en enthousiasmeren we hen om ook een bijdrage aan een duurzamere wereld te leveren.”
De betrokkenheid van studenten bleek tot nu toe al bij verschillende projecten. Zo werkten ze het financiële plaatje uit voor duurzame ledverlichting op de school. Hans: „Ook hebben we samen met studenten een campagne gestart voor minder afval. Daarvoor hebben we geanalyseerd wat de top drie aan afval was: oud papier met vooral koffiebekers, gft en grof tuinafval en tot slot vuilniszakken.”
Inspirerend vindt Hans het Circulair TextielLAB van de hogeschool. „Dat is de hotspot als het gaat om het sluiten van de kringloop van textiel. Samen met partners maken we nieuw garen van oud textiel.”
Koffiedrab levert vegetarische bitterballen op bij PwC
Wat kan er anders, beter, duurzamer? Met die vraag startte PricewaterhouseCoopers (PwC) na de lancering van de SDG’s in 2015 een onderzoek. Wineke Haagsma, hoofd duurzaamheid bij de Nederlandse tak van het accountants- en belastingadviseursbedrijf: „De duurzame ontwikkelingsdoelen passen goed bij de doelstellingen van PwC. Zo willen wij als bedrijf bijdragen aan het oplossen van problemen in de maatschappij. Feitelijk staan de zeventien SDG’s voor de zeventien grootste uitdagingen in de wereld.”
Uit het onderzoek bleek dat er negen doelen waren waar het bedrijf het meest aan kon bijdragen. „Over die negen rapporteren we.” Uit die negen koos PwC er weer vier om op te focussen. „De vier zijn: duurzame economische ontwikkeling, bestrijding van ongelijkheid, verantwoorde consumptie en sterke instituties. Hierop stellen we ambities en doen we extra investeringen.”
Een van de ambities van PwC is om in 2030 100 procent circulair te zijn. „Dat betekent voor ons in 2030 geen schadelijke emissies, geen afval en optimaal hergebruik van materialen.” In totaal realiseerde PwC in vier jaar tijd een CO2-reductie van 25 procent. „Tijdens de coronacrisis daalde het zelfs met 90 procent. Onze uitstoot wordt met name veroorzaakt door onze mobiliteit.”
Een succesvolle maatregel was de optie om boetevrij de contracten van leaseauto’s open te breken om elektrisch te gaan rijden. Het elektrische wagenpark groeide van een half procent naar 43 procent in een paar jaar tijd. Ook investeert PwC in SkyNRG, wat vanaf 2022 duurzame kerosine zal produceren om de luchtvaart te vergroenen.
Een ander inspirerend voorbeeld is volgens Haagsma het recyclen van koffiedrab. „Een sociale ondernemer kweekt er champignons op, waarvan wij weer vegetarische bitterballen maken voor onze catering.”
Ook in de dienstverlening van PwC staan de SDG’s meer en meer centraal. Niet alleen adviseren de consultants andere bedrijven met het inpassen van de doelen in de organisatie, maar de werknemers moeten uiteindelijk ook in elke reguliere opdracht de context van de SDG’s meenemen. „Zo willen we de positieve impact van projecten vergroten, bijvoorbeeld door de biodiversiteit te verbeteren.”
Dit is het slot van een tweeluik over het vijfjarig bestaan van de Sustainable Development Goals.
