„Situatie China voor christen slechter dan onder Mao Zedong”
De nieuwe Chinese godsdienstwet heeft negatieve gevolgen voor christenen. Communistische surveillanten houden kerkdiensten nauwlettend in de gaten. Huiskerken zijn inmiddels „volstrekt verboden.”
President Xi Jinping wil alle levensterreinen inrichten volgens de ideologie van de Communistische Partij. Niets staat Xi nog in de weg om dat beleid door te voeren, sinds in maart besloten werd dat hij levenslang president kan blijven van de Volksrepubliek China.
De versterkte machtspositie van de Chinese president baart de Duitse mensenrechtenorganisatie IGFM grote zorgen. „Xi staat als geen ander voor intolerantie en controlewaanzin jegens christenen en jegens de individualiteit van mensen in het algemeen”, aldus woordvoerder Martin Lessenthin tegenover persbureau Idea. Hij vreest een verdere beperking van de toch al niet ruime geloofsvrijheid van christenen.
Volgens Lessenthin reguleert de nieuwe Chinese godsdienstwetgeving het religieuze leven tot op detailniveau. Bij de invoering in februari stelde de regering dat ze er inmenging vanuit het buitenland mee wil tegengaan. De wet beperkt onder meer het internetverkeer, de invoer van religieuze lectuur en het maken van reizen vanuit China naar het buitenland vanwege godsdienstige motieven.
Het beleid van Xi heeft niet alleen gevolgen voor de positie van christenen. Ook boeddhistische Tibetanen, islamitische Oeigoeren en andere minderheden krijgen volgens Lessenthin met de gevolgen te maken.
Culturele Revolutie
Bob Fu, voorman van de Amerikaanse organisatie ChinaAid, noemt de huidige situatie „een nieuwe geestelijke storm die de Chinese kerk heeft bereikt.”
Volgens Fu kan de situatie zelfs slechter worden dan tijdens de Culturele Revolutie in de jaren 60 van de vorige eeuw. Hij ziet vergelijkingen tussen het beleid van Xi en de poging van dictator Mao Zedong om alle niet-communistische invloeden met harde hand uit te bannen. Dat schrikbewind kostte naar schatting aan 2 tot 8 miljoen mensen het leven.
Fu adviseerde de Amerikaanse presidenten Clinton, Bush en Obama over de relatie tussen de VS en China. Momenteel leeft hij in ballingschap in Texas. Deze maand komt hij naar Nederland om bij de Eurofractie van de ChristenUnie/SGP en Stichting De Ondergrondse Kerk (SDOK) een toelichting te geven op de situatie in zijn geboorteland.
Als voorbeeld van de toegenomen onderdrukking noemt Fu de Oost-Chinese provincie Henan. De naleving van de godsdienstwetten wordt daar strenger gecontroleerd dan in sommige andere delen van het land. In de 100 miljoen inwoners tellende provincie is het volgens Fu sinds februari volstrekt onmogelijk om thuis gebedsbijeenkomsten te organiseren. Ambtenaren gaan langs de deuren om huiskerken op te sporen. Medio maart waren al meer dan honderd huiskerken in de stad Nanyang gesloten.
De aangescherpte godsdienstregels hebben ook gevolgen voor de sociale contacten. „Het is niet toegestaan om met minderjarigen gesprekken te voeren over religieuze onderwerpen. En studenten, jongeren en leden van de Communistische Partij is het verboden kerken binnen te gaan”, aldus Fu.
Vanwege de penibele situatie blijven bronnen van organisaties als ChinaAid vaak anoniem. Zo staat op de website het verhaal van een christen uit Henan. Hij vertelt dat ambtenaren christelijke deurdecoratie verwijderen. Tijdens het Chinese nieuwjaar zijn de deurposten van veel woningen versierd met kleurrijke doeken. Daar zijn vaak teksten in de vorm van spreuken op geborduurd. Bij christelijke huishoudens zijn christelijke teksten met namen als ”Immanuël” erin, vervangen door teksten in de trant van ”veel geluk en voorspoed”.
Ondanks alle berichten blijft directeur Fu van ChinaAid hoopvol. „God is bezig om Zijn kerk in China te laten herrijzen.”
Xi wil China sinificeren
De nieuwe wetgeving heeft volgens Bob Fu van China Aid te maken met de Chinese politiek om de samenleving te sinificeren. De overheid wil daarmee alle Chinezen verenigen onder de communistische ideologie. „Ook de geregistreerde kerken moeten bureaus beschikbaar stellen aan surveillanten van de Communistische Partij.” De regering probeert volgens Fu de groei van de kerk terug te dringen. Met name protestantse kerkgenootschappen, die niet centraal georganiseerd zijn, worden gezien als bedreiging. Als de huidige groei van het aantal christenen doorzet, verwachten sociologen dat er in 2030 225 miljoen christenen in China wonen.
