Voor acht partijen, die samen goed zijn voor 61 Kamerzetels is het een uitgemaakte zaak: de nieuwe Transgenderwet moet er komen. Het betreft D66, SP, PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren, Volt, BIJ1 en de eenmansfractie Gündogan. Emancipatie en zelfbeschikking voor transgenders zijn voor deze fracties de leidende principes. Zij volgen de gedachtegang van de ministers Dekker (VVD) en Van Engelshoven (D66) die de wet in 2019 indienden: voor het laten wijzigen van de geslachtsregistratie is geen deskundigenverklaring meer nodig en de minimumleeftijd van 16 jaar kan worden geschrapt. Wat D66 betreft, kan er zelfs nog een schepje bij. De voorgestelde wet bepaalt dat 16-minners die in plaats van een ‘m’ een ‘v’ willen in hun geboorteakte en hun paspoort dat via de rechter moeten regelen. Onnodig, vindt de partij. Waarom niet, net als bij volwassenen, via het gemeenteloket?

Voor acht partijen, die samen goed zijn voor 38 Kamerzetels, is het eveneens klip en klaar: de wet is ondoordacht en beschermt de belangen van jeugdigen onvoldoende. Het gaat om PVV, ChristenUnie, FVD, SGP, Groep Van Haga, JA21, Omtzigt en (zeer waarschijnlijk) de BBB.

Waar de voorstanders betogen dat het wijzigen van de geslachtsregistratie maar een juridisch dingetje is, is het voor de tegenstanders een cruciale schakel in een precair proces. Namelijk het proces waarin kwetsbare mensen op zoek zijn naar zichzelf, hun identiteit en hun verhouding tot hun sociale omgeving. Toestaan dat (jonge) mensen de ‘m’ en de ‘v’ in hun geboorteakte dan zomaar kunnen inwisselen, gaat deze partijen te ver. „De geslachtsregistratie is onderdeel van een sociale aanpassing die in veel gevallen leidt tot medische behandelingen”, zet SGP’er Bisschop zijn bezwaren uiteen. Kamerlid Ephraïm (Groep Van Haga) uit zijn zorg over pubers die elkaar gek maken en aanzetten tot het nemen van impulsieve besluiten: „Als iedereen op Netflix plotseling non-binair is en je hele klas z’n pronouns in z’n profiel heeft staan, is niet uitgesloten dat je je als cisgender de vreemde eend in de bijt voelt.” Oftewel: Houd, zeker voor jongeren, de deskundigenverklaring in de wet.

Hoe het besluit over de wet zal uitpakken en wanneer het wordt genomen, is nog ongewis. De voorstanders trekken met man en macht aan de VVD. Kom op. Steun ons. Doe mee. Maar die partij wil eerst horen waarom minister Weerwind (Rechtsbescherming), die nu verantwoordelijk is voor de wet, denkt dat deze voldoende zorgvuldig is. Ook voor jongeren. Dat de huidige wet een deskundigenverklaring vraagt, is gewoon zo gek nog niet, verwoordt VVD-Kamerlid Ellian het standpunt van zijn fractie. Iets van een waarborg tegen impulsief handelen moet er volgens hem blijven. Zou daar misschien een rol zijn weggelicht voor de ambtenaar van de burgerlijke stand?, polst SP-Kamerlid Van Nispen. Wie een aanvraag doet voor het laten wijzigen van de geslachtsregistratie krijgt vooraf immers een informatiepakket toegestuurd. De ambtenaar zou de inhoud daarvan grondig kunnen doorspreken met de aanvrager, wanneer die zich in persoon aan de balie meldt. Een interessante gedachte, reageert Ellian. „Ik was daar met mijn collega Van der Woude, die hier ook zit, net ook even over aan het nadenken.” Duidelijk is dus dat de VVD haar eindoordeel nog niet heeft bepaald.

Leek het er aanvankelijk op dat dat in korte tijd alsnog zou moeten gebeuren, tegen middernacht wordt duidelijk dat de afhandeling van de wet voorlopig wordt geparkeerd. D66-Kamerlid Van Ginneken wijst op de transgenders op de publieke tribune. Zij moeten de laatste trein halen en missen daardoor het laatste deel van het debat. Haar voorstel: nu pauzeren en woensdagochtend verder gaan. Van de vijf fracties die woensdag nog aan het woord kwamen (Volt, FVD, CDA, BIJ1 en JA21) zijn Volt en BIJ1 zoals gezegd voor en FVD en JA21 tegen. Het CDA zit op de lijn van de VVD en wacht af wat Weerwind namens het kabinet te melden heeft. Wanneer die aan het woord komt, is nog niet duidelijk. Wanneer de stemmingen zijn evenmin. Kortom, het grote touwtrekken kan beginnen, waarbij de opstelling van de VVD uiteindelijk doorslaggevend zal zijn.