„Wees zuinig en spreid je waterverbruik.” Die oproep doen waterbedrijven op piekdagen. Op deze warme dagen kan de waterdruk lager worden door een toegenomen vraag, legt Kompagnie uit. Een minder sterke straal uit de kraan klinkt als een luxeprobleem. Toch pleit de beleidsadviseur bij Waterbedrijf Groningen voor bewust omgaan met water. „Gebruik tussen 6.00 uur en 9.00 uur ’s ochtends en 18.00 uur en 21.00 uur ’s avonds zo min mogelijk water. Op die tijdstippen is de vraag door douchen en koken maximaal.”

Nederlanders gebruiken gemiddeld 120 liter water per persoon per dag. Daar kan wel 20 liter vanaf, stelt Kompagnie. Die besparing is nodig omdat de drinkwaterbronnen onder druk staan door klimaatverandering. Bovendien neemt de vraag toe door bevolkingsgroei en doordat iedereen steeds meer water gebruikt, legt hij uit.

Kompagnie: „Besparing door huishoudens zet echt zoden aan de dijk. Stel dat iedereen een minuutje korter zou douchen. Dat scheelt, voor mensen die dagelijks een douche nemen, al snel 6 of 7 liter per dag. Voor alle Nederlanders zijn dat miljoenen kubieke meters op jaarbasis.”

In de zomermaanden komt het extra waterverbruik vooral door het sproeien van de tuin en het 
vullen van zwembadjes. Ook douchen mensen wat vaker, weet Kompagnie. „Met douchen wordt veel water verbruikt. Daarom is dat een goede bespaaroptie. Warm water kost ook nog eens veel energie. Daar snijdt het mes aan twee kanten.”

Afdekzeil

Sinds de coronatijd hebben veel meer mensen een zwembad in de tuin. Vaak een flink exemplaar. De beleidsadviseur is niet gelukkig met die trend. „Ik weet dat de impact op de watervraag groot is. Een groot opzetzwembad bevat zomaar 7000 liter drinkwater. Heel andere koek dan zo’n klein opblaasbadje.”

Het water van een klein badje gaat vaak maar een dag mee. „Laat de inhoud niet zomaar wegspoelen, maar gebruik die bijvoorbeeld voor de tuinplanten.” Als je een groter zwembad goed schoonhoudt, kun je hem lang laten staan, zegt Kompagnie. Hij adviseert een filterpomp en afdekzeil aan te schaffen om het water zuiver te houden.

Het besproeien van tuin en gazon kan ook wel een tandje minder, stelt de waterdeskundige. „Een groen gazon is natuurlijk mooi, maar gras gaat niet dood als je het niet sproeit.” Veel bermen en parken van de gemeente krijgen ook geen water, benadrukt hij. „Na een of twee buitjes kleuren geelbruine grasvelden vaak weer groen.”

Verder adviseert Kompagnie te kiezen voor planten die minder gevoelig zijn voor droogte. „Ik heb mijn buxus vervangen voor lavendel, dat scheelt flink wat gieters water.”

Steeds meer mensen kiezen er volgens hem voor om hun auto in de wasstraat te wassen in plaats van op straat. „Dat is verstandig. In de carwash wordt het vuile water netjes afgevangen, gezuiverd en deels hergebruikt. Op straat spoelt het in het riool of het komt in het oppervlaktewater.”

Sproeiverbod

Als het echt nodig is, mogen drinkwaterbedrijven de levering van drinkwater beperken, onderbreken, of het verbruik voor bepaalde doeleinden verbieden. Dat laat woordvoerder Amarins Komduur van Vewin, Vereniging van waterbedrijven in Nederland, weten.

„Denk hierbij aan een sproeiverbod of een verbod op het vullen van zwembadjes.” Waterbedrijven kunnen eventuele verboden echter niet handhaven, zegt Komduur. „In de praktijk is het nog amper voorgekomen dat waterbedrijven beperkingen opleggen aan de klant.”

Ook Kompagnie van Waterbedrijf Groningen zegt dat begrenzingen tot nu toe niet nodig zijn geweest. „Maar als er echt een probleem ontstaat met waterbeschikbaarheid op langere termijn dan ga je daar wel over nadenken. Het liefst doe ik zo lang mogelijk een beroep op het verantwoordelijkheidsgevoel van onze klanten.”

De beschikbaarheid van water is voor Nederlanders vanzelfsprekend, meent de beleidsadviseur. „Het kost niet veel, 1 tot 1,5 euro per kuub, en het wordt vrijwel altijd zonder storingen netjes aan huis geleverd. Ik denk dat heel veel mensen onvoldoende besef hebben van de waarde van water. Hoe luxe het eigenlijk is. We hebben het mooi geregeld in Nederland en dat is een groot goed.”