Het begon allemaal met het fototoestel dat G. van der Laan-de Boer (84) ooit van haar vader kreeg. Daarmee maakte ze foto’s van christelijke gereformeerde predikanten. Nu bevat haar verzameling duizenden foto’s van predikanten en kerkgebouwen, boeken en gebruiksvoorwerpen.
In de hoek van haar woonkamer in Nieuw-Amsterdam ligt een oude Statenbijbel op een standaard, afkomstig uit de christelijke gereformeerde kerk in Emmen. „De Bijbel is nog van mijn opa geweest. Na zijn overlijden kwam de Bijbel uit de schuur tevoorschijn. We hebben hem laten restaureren en nu ligt hij hier”, vertelt Van der Laan-de Boer. Naast de Bijbel prijkt een standaard met collectezakken, afkomstig uit het gesloten kerkgebouw in Wormerveer.
Als er in de afgelopen jaren een christelijke gereformeerde kerk definitief haar deuren sloot, kwam Van der Laan eerst nog even langs. Voor een foto van het gebouw en het interieur. En vaak kreeg ze dan nog een aandenken mee. Zo staat er bovenaan de trap een knielbank. Naast een kloeke kast prijkt een doopvont.
Stickers
In de dossierkast zitten tientallen hangmappen, met de namen van alle christelijke gereformeerde predikanten erop. Van elke predikant is er een map met gegevens en artikelen, voorzien van een kleurensticker. Een oranje sticker geeft aan dat de betreffende predikant met emeritaat is gegaan. De gegevens van de kerkgebouwen zijn gemarkeerd met een groene sticker. Het nauwkeurige overzicht zorgde ervoor dat er jarenlang mensen aan huis kwamen om informatie te halen.
De belangstelling voor het reilen en zeilen van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) kreeg Van der Laan-de Boer mee in haar jeugd. Haar vader zat jarenlang in de kerkenraad in Assen en bekleedde daarnaast ook veel andere kerkelijke functies. Heel wat synodes passeerden, en Van der Laan-de Boer was er vaak bij. In de gang hangt een overzicht van de synodes waar ze is geweest: Apeldoorn-Oost, Zierikzee, Haarlem-Noord, Leeuwarden en Utrecht-West; de foto’s van de afgevaardigden werden door Van der Laan-de Boer gemaakt.
Links en rechts twee foto’s van predikanten: ds. C. J. Ph. Sobering en dr. W. H. Velema. Voor de laatste typte ze ruim vijftig jaar lang manuscripten van boekverslagen, toespraken en hele boeken uit. „Toen dr. Velema er lucht van kreeg dat ik voor andere predikanten weleens teksten uitwerkte, mocht ik ook voor hem aan de slag. Het begon met een klein artikel. Toen dat goed ging, werden de stapels die de postbode afleverde steeds groter.”
Versturen per post hield wel een risico in, zo bleek. „Eens stuurde dr. Velema een manuscript van een boek op. Daags erna belde hij of ik het al ontvangen had. Helaas kwam het pakket niet aan. Even leek het dat al het werk tevergeefs was gedaan, want dr. Velema had geen kopie en het origineel was kwijt. Weken later kwam het boven water: het pakket was in het Belgische Hasselt beland in plaats van in het Nederlandse Hasselt, waar wij destijds woonden.”
Geldkist
In haar werkkamer is een groot deel van de muren gevuld met boekenplanken. Een keur aan voorwerpen ligt er opgeslagen: dozen met groene collectebussen, grijze collectebussen voor de theologische opleiding in Apeldoorn, foto’s en dia’s. En natuurlijk heel veel boeken, waaronder het door haar geschreven ”Waarde broeders”, over mannenverenigingen, en het jubileumboek van de gemeente in Nieuw-Amsterdam.
Op het bureau staat een zware geldkist. „De gemeente in Nieuw-Amsterdam werd in 2018 opgeheven en het kerkgebouw was vanaf dat moment niet meer in gebruik. In de kelder stond dit geldkistje nog. Je ziet het, hij is op slot. Rammel maar eens; er zit echt niets meer in.”
Wat het meest waardevol voor haar is? Resoluut wijst ze naar de tafel. Daar ligt een van de laatste boeken van dr. Velema, die in 2019 overleed: ”Terwijl mijn kracht vergaat. Spreken met God over het levenseinde”. Voorin staat een persoonlijk woord van de schrijver. Van der Laan-de Boer: „Ik heb het werk voor dr. Velema ruim vijftig jaar met liefde gedaan. Dat is nu voorbij.”