Een dagje naar Amsterdam of wandelen met alpaca’s. In Eemdijk worden diverse activiteiten voor vluchtelingen uit Oekraïne georganiseerd. In de kerken in het dorp spreken de predikanten op zondag de zegen uit in het Oekraïens. Recent kwam er ook nieuwe christelijke lectuur in die taal beschikbaar.
Eemdijk Helpt
In Eemdijk, gemeente Bunschoten, worden sinds 18 maart Oekraïners opgevangen. De drie kerkelijke gemeenten in het dorp werken daarvoor samen in de commissie Eemdijk Helpt. Deze wordt gesteund door de lokale diaconieën van de christelijke gereformeerde kerk (cgk), de gereformeerde kerk (Protestantse Kerk) en de vrijgemaakt gereformeerd kerk. In alle drie de kerken is de afgelopen maanden geregeld voor de opvang van de Oekraïners gecollecteerd.
Het initiatief ontstond na een interkerkelijke gebedssamenkomst kort na de Russische inval in Oekraïne, vertelt coördinator Guido Hop. „Mensen zeiden: Kunnen we niet meer doen dan bidden? We hoorden dat in Moldavië een groep gevluchte Oekraïners uit onder meer Mykolajiv en Odessa zat die dringend onderdak nodig had. Die mensen sliepen tussen rotsen en hadden geen eten. We hebben toen met een bus zo’n vijftig vluchtelingen vanuit Moldavië opgehaald.”
De vluchtelingen werden ondergebracht bij gastadressen in Eemdijk. „Sommigen zitten bij mensen in huis, anderen hebben bijvoorbeeld aparte woonruimte op een erf”, zegt Hop, die met zijn vrouw een moeder en dochter een plek bood op zolder. „Intussen zijn sommige Oekraïners doorgereisd naar Duitsland of België. Dat had onder meer te maken met een betere kans op het vinden van werk.”
Er verblijven nu nog ruim dertig Oekraïners in Eemdijk. Overdag kunnen ze terecht in een dagopvang in de cgk. Tal van dorpelingen zetten zich in voor uiteenlopende activiteiten, zoals recent een wandeling met alpaca’s en een dagje Amsterdam. „Vrijwilligers geven ook lessen Nederlands en Engels. Vanuit de gemeente Bunschoten worden kaarten voor het zwembad en mogelijkheden voor sportlessen aangeboden. Sommige Oekraïners doen vrijwilligerswerk in een zorgcentrum.”
In alle drie de kerken in het dorp komen op zondag vluchtelingen met gastgezinnen mee naar de dienst. „Ze krijgen de vertaalde preek op papier, zodat ze kunnen meelezen. En de predikant spreekt de zegen in het Oekraïens uit”, zegt Hop, die is aangesloten bij de cgk.
Intussen bezint Eemdijk Helpt zich op de langere termijn. Recent ontstond het idee om de Oekraïners die bij gastgezinnen in huis zijn een plek in stacaravans aan te bieden, zodat ze meer privacy hebben en zelfstandiger kunnen wonen en leven. „Het is nog niet zeker dat dit doorgaat. Sommige vluchtelingen geven aan dat ze zo snel mogelijk naar huis willen, dus het is de vraag of een investering in stacaravans echt nodig is.”
Opvang Nieuw-Lekkerland
Stichting Roechama uit Nieuw-Lekkerland vangt sinds enkele maanden gevluchte Oekraïners op in Nederland. De christelijke hulporganisatie is sinds 2003 actief onder het Joodse volk in Oekraïne. Zo worden er vanuit Nederland en Belgïe ruim 400 Joodse gezinnen in het westen van dat land financieel ondersteund, zegt bestuurslid Wim Verwoerd.
„Op de dag dat de oorlog begon, kregen we meteen de vraag van de directeur van een Joodse organisatie in Oekraïne of we mensen wilden opvangen. Binnen vier dagen zijn we met een midibus naar Oekraïne gereden om de eersten op te halen. Later hebben we meer mensen naar Nederland gebracht. We hebben ruim dertig Oekraïners opgevangen bij gezinnen in Nieuw-Lekkerland en omgeving. Het gaat om Messiaanse gelovigen uit Oekraïne.”
Stichting Roechama organiseerde ook diverse transporten met hulpgoederen, zoals medische materialen en voedsel. Het laatste transport had eind mei plaats. Daarbij keerden ook elf personen vanuit Nederland terug naar hun land. Zij kwamen uit Lviv, Kiev en Rivne, zegt Verwoerd, die zelf twee Oekraïense vluchtelingen in huis heeft.
Zaterdag 2 juli om 20.00 uur houdt de stichting in de Maranathakerk in Nieuw-Lekkerland een informatiebijeenkomst over de noodhulp die ze biedt en over de actuele situatie in Oekraïne. Spreker is Genna Freyerman, voormalig directeur van de Joodse organisatie Chesed Osher en voorzitter van de Joodse gemeenschap in Rivne, West-Oekraïne. Ook leveren Nederlandse en Oekraïense muzikanten een bijdrage aan de avond.
Oekraïense lectuur
In zijn werk onder zeevarenden komt ds. H. van der Ham, christelijk gereformeerd predikant, zowel Russen als Oekraïners tegen. Geregeld deelt hij in onder meer de havens van Rotterdam evangeliën in het Russisch of Oekraïens aan hen uit, evenals christelijke lectuur. „In Rotterdam komen per jaar zo’n 400.000 zeevarenden. Ongeveer een derde van hen komt uit Rusland of Oekraïne. Vaak zitten Russen en Oekraïners op hetzelfde schip. In veel gevallen gaat dat goed, maar soms leidt de oorlog in Oekraïne tot grote onderlinge spanningen.”
Vanuit de christelijke gereformeerde kerk (cgk) in Vianen, die contact heeft met Oekraïense vluchtelingen, kreeg ds. Van der Ham de vraag naar christelijke lectuur. Dat heeft ertoe geleid dat de boeken ”Gebedsgestalten” van ds. F. Bakker en ”Bijbelse Leer, eenvoudig verklaard” van ds. B. A. Ramsbottom, die al in het Russisch beschikbaar waren, recent ook in het Oekraïens zijn vertaald, door een christelijke drukker in Odessa. Ds. M. van der Sluys uit Werkendam, die pastoraal werk doet in de cgk in Vianen, en ds. Van der Ham kregen de rechten om deze in Nederland te laten drukken. Beide uitgaven kunnen, in het Russisch en Oekraïens, via de website formulieropmaat.nl/oekraiene gratis worden besteld om uit te delen aan vluchtelingen. Een bijdrage in de (verzend)kosten wordt op prijs gesteld.