Voor het eerst sinds de coronacrisis uitbrak, ging de Belgische vorst weer op staatsbezoek. Met zijn vrouw Mathilde was hij drie dagen te gast bij de Griekse president Katerina Sakellaropoulou. Ze bedeelden elkaar met hoge onderscheidingen: de koning en de koningin ontvingen de onderscheiding van de Orde van de Verlosser. Die wordt toegekend aan vooraanstaande Griekse burgers die de belangen van Griekenland hebben verdedigd in oorlogstijd of die zeer uitzonderlijke sociale diensten hebben verleend, maar ook aan vooraanstaande persoonlijkheden die geen Grieks staatsburger zijn. Buitenlandse staatshoofden komen ervoor in aanmerking vanwege hun functie, niet omdat ze iets bijzonders voor Griekenland hebben betekend.

Koning Filip liet zich ook niet onbetuigd: hij bedeelde president Sakellaropoulou met het grootlint in de Leopoldsorde, de hoogste Belgische decoratie. Die wordt alleen verleend aan buitenlandse staatshoofden of de hoogste autoriteiten. De echtgenoot van de president, Pavlos Kotsonis, kreeg het grootkruis in de Kroonorde toegekend, de op één na hoogste Belgische onderscheiding.

Daarmee was het nog niet klaar: toen de koning werd ontvangen door de burgemeester van Athene, Kostas Bakoyannis, gaf die hem de gouden medaille van de Griekse hoofdstad.

Kindertekeningen

Op de eerste dag van het staatsbezoek werd de koning ook ontvangen door premier Kyriakos Mitsotakis. Intussen ging koningin Mathilde naar een opvangtehuis van The Smile of the Child, een organisatie die zich inzet voor kinderen, ook van de vele vluchtelingen die in Griekenland arriveren. Enkele kinderen overhandigden de vorstin een tekening.

Het bezoek aan Griekenland begon met een kranslegging bij het graf van de onbekende soldaat op het Syntagmaplein in Athene. Het koningspaar reisde niet alleen: vicepremier De Sutter was erbij en ook de minister-presidenten van Vlaanderen, Wallonië, Brussel en de Duitstalige gemeenschap in België.

Uitstel

Het was nog maar de tweede keer dat een Belgisch koningspaar op staatsbezoek was in Griekenland. In 2001 waren koning Albert en koningin Paola er op visite.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hadden voor afgelopen december ook een staatsbezoek aan Griekenland op de planning staan. Dat werd echter twee keer uitgesteld, één keer vanwege de coronacrisis en één keer vanwege de situatie in Oekraïne. Om dezelfde redenen is een bezoek van het Belgische paar aan de vroegere kolonie Congo sinds 2020 al drie keer doorgeschoven. Dat is nu gepland voor 7 tot 13 juni. Naar verluidt gaat het Nederlandse koningspaar in november naar Griekenland.

Zilvermijnen

Energie en archeologie waren ditmaal de thema’s van het Belgische bezoek aan de regio Athene. Koning Filip en koningin Mathilde gingen onder meer naar Thorikos. Daar leidt de universiteit van het Belgische Gent al sinds de jaren 60 een groot onderzoek naar het oudste stenen theater ter wereld. Ook onderzoekers uit andere landen zijn daarbij betrokken.

Franse archeologen gaan er diep de vroegere zilvermijnen in. Het Belgische koningspaar kwam niet verder dan het eerste gedeelte, waar het nog net rechtop kon staan. Dieper de aarde in zijn er doorgangen van nauwelijks 40 centimeter hoog, waar de mijnwerkers doorheen moesten kruipen.

Het koningspaar bezocht ook het Akropolismuseum. Aansluitend boden de Belgen de Griekse president een concert van het Belgian National Orchestra aan.

Democratie en vrede

Tijdens het staatsdiner in het presidentieel paleis in Athene noemde koning Filip de waarden van de oude Grieken essentieel voor de wereld van vandaag. De koning heeft een passie voor de Griekse oudheid en filosofen. Hij sprak er zijn bezorgdheid over uit dat de democratische waarden geweld wordt aangedaan. Volgens hem verliezen ze terrein. „We bevinden ons hier niet ver van de Akropolis en dat raakt de koningin en mezelf”, aldus koning Filip. „Op die plek zagen 2500 jaar geleden onze democratische ideeën het levenslicht en onderwezen mannen zoals Perikles de Atheners de kracht en de hoop die ze konden halen uit hun democratie en uit een leven dat in het teken van die principes staat.

De oude Grieken, uw voorouders, hebben ons zo veel dingen geleerd die eens te meer essentieel blijven voor de wereld van vandaag. Dat rechtvaardigheid de belangrijkste persoonlijke en politieke waarde blijft. Dat de wereld die we opbouwen op mensenmaat moet blijven. Dat de mens de „maat van alle dingen” moet zijn, zoals Protagoras het zei. Dat we in een wereld waarin emoties almachtig en soms de oorzaak van geweld zijn een onwrikbaar vertrouwen in de rede dienen te houden, zoals ook de grondleggers van de Europese filosofie –Plato en Aristoteles– het juist in tijden van politieke crises hebben gedaan.”

Zo’n crisis is er nu aan de Europese oostgrens. „België en Griekenland zetten samen hun schouders onder het gemeenschappelijke project van een sterk en verenigd Europa, dat een voorspoedige en openhartige samenleving voorstaat en dat op de principes van vrijheid, democratie en vrede is gebouwd”, zei de koning.

Russisch gas

De tweede dag van het staatsbezoek kreeg het koningspaar meer te horen over de socio-economische integratie van vluchtelingen in Griekenland. De laatste dag stond in het teken van energie. Het paar bezocht woensdagochtend de LNG Terminal van vloeibaar aardgas in Revithoussa, ten westen van Athene. Filip en Mathilde spraken daar onder meer over de samenwerking tussen Europese landen nu de afhankelijkheid van Russisch gas wordt verminderd na de inval in Oekraïne.

Na een rondleiding kregen de koninklijke gasten een boottocht rond het eiland. Tijdens een werklunch ging de koning in gesprek met Belgische en Griekse directeuren over de energiesector. De koningin schoof aan bij een overleg over duurzame ontwikkeling.