Bloedbad Boetsja zal geen keerpunt in de oorlog zijn
De vreugde over de aftocht van de Russische troepen uit de omgeving van Kiev was van korte duur. Zondag gingen schokkende beelden de wereld rond van de stad Boetsja, waar de straten met dode lichamen bezaaid lagen. Zeven vragen.
Wat is er in Boetsja gebeurd?
Russische militairen trokken zich eind vorige week terug uit de omgeving van Kiev. Ook in Boetsja hielden de Russen het voor gezien. Toen het Oekraïense leger en internationale journalisten zaterdag de stad binnenreden, lagen op straat tientallen doden.
Waren het burgerdoden of omgekomen militairen?
De slachtoffers lagen in burgerkleding op hun buik, de handen op de rug gebonden. Ogenschijnlijk waren ze in koelen bloede doodgeschoten. De Amerikaanse firma Maxar gaf satellietbeelden vrij met daarop te zien een 14 meter lang massagraf bij een kerk. Er zouden honderden dode burgers liggen.
Hoe is op de beelden gereageerd?
Premier Mark Rutte zei op Twitter „geschokt” te zijn. Hij en andere leiders riepen op tot een „onderzoek naar oorlogsmisdaden.” Rusland stelde dat de beelden door Oekraïne in scene waren gezet.
Is dat zo?
De mensenrechtenorganisatie Human Right Watch houdt Rusland verantwoordelijk. De organisatie baseert zich daarbij op gesprekken met Oekraïners uit Boetsja en omgeving: getuigen en slachtoffers.
Welke juridische middelen kunnen worden ingezet?
Dat hangt er in de eerste plaats vanaf wie verantwoordelijk voor de gruwelen in Boetsja en andere plaatsen kan worden gesteld. Het Internationaal Gerechtshof (IGH) in Den Haag kan een zaak tegen de Russische staat in behandeling nemen, maar dan alleen op grond van een verdrag waarbij Moskou én de aanklager partij zijn.
Op dit moment loopt een zaak voor het IGH op grond van het genocideverdrag
Individuen kunnen voor het Internationaal Strafhof, eveneens in Den Haag, worden gedaagd. Zo zouden bijvoorbeeld de Russische president Poetin of mensen uit de legertop kunnen worden aangeklaagd als aannemelijk is dat zij persoonlijk opdracht voor de massamoorden in Oekraïne hebben gegeven. Probleem is echter dat Rusland de rechtsmacht van dit hof ook niet heeft erkend.
Wat kunnen of moeten Europa en de VS intussen wel doen?
Verscherping van de economische sancties is mogelijk. Maar ook meer en vooral zwaardere wapens aan Oekraïne leveren.
Is dit een keerpunt in de oorlog?
Dat is zeer de vraag. Het lijkt erop dat Rusland zijn troepen rond Kiev terugtrekt om zich te concentreren op de strijd in het zuidoosten. Mogelijk wil Moskou de hele Donbass bezetten. Wat dat voor de bevolking kan betekenen, is nu helder.
