Joodse organisaties willen Anne Frank-boek uit de schappen
Het recent verschenen boek over het onderzoek naar het verraad van Anne Frank zou wat betreft het Centraal Joods Overleg (CJO) uit de schappen moeten worden gehaald. Volgens voorzitter Ronny Naftaniel is de theorie dat de familie Frank zou zijn verraden door de Joodse notaris Arnold van den Bergh „buitengewoon speculatief”. Ook het Europees Joods Congres (EJC) roept op het boek uit de handel te halen.
In Het verraad van Anne Frank stellen onderzoekers dat de Amsterdamse notaris zijn eigen gezin wilde beschermen door onderduikadressen te delen met de Duitse bezetter. Volgens de onderzoekers had Van den Bergh contacten bij de Duitsers en werkte hij met hen samen. Op die manier probeerde hij de deportatie van hemzelf en zijn gezin te voorkomen. Meerdere deskundigen en organisaties trekken die theorie echter in twijfel.
Naftaniel stelt dat het onderzoeksteam met de bewering over Van den Bergh „broddelwerk” heeft geleverd. „Een smoking gun ontbreekt hier volkomen”, aldus de CJO-voorzitter, die ook vindt dat media de bevindingen in het boek onvoldoende hebben geverifieerd alvorens erover te publiceren. „Het is een commerciële show geworden.”
Een van de bewijzen die worden aangedragen in het boek is een anoniem briefje dat vader Otto Frank kort na de oorlog zou hebben gehad. Daarin stond dat Van den Bergh de schuilplaats van Frank had gedeeld met de Duitsers en dat er meer adressen door hem werden gedeeld. „Dit kan nooit voldoende bewijs zijn”, zegt Naftaniel daarover. „Voor een rechter zou dit absoluut falen.” Volgens hem had Van den Bergh ook geen motief om onderduikers te verraden.
Ambo Anthos, dat het boek in Nederland uitgeeft, kondigde onlangs in een brief aan zijn auteurs aan dat er voorlopig geen nieuwe exemplaren van het boek gedrukt worden. Het bedrijf stelt dat „een kritischer houding hier mogelijk was geweest” en biedt zijn excuses aan „aan eenieder die zich door het boek gegriefd acht”. De uitgeverij zou voor publicatie geen invloed hebben gehad op de inhoud, doordat de internationale rechten bij het Amerikaanse HarperCollins liggen.
De uitgeverij weigert verder commentaar te geven op de kwestie. Het onderzoeksteam onder leiding van de Nederlander Pieter van Twisk zei in een verklaring „volledig verrast” te zijn door de brief en zegt binnenkort met een verklaring te komen.
Het EJC, een koepelorganisatie van Joodse gemeenschappen in Europa, spreekt in een brief aan HarperCollins ook zijn onvrede uit over de centrale claim in het boek over de Joodse Van den Bergh. Volgens het EJC is de theorie onvoldoende onderbouwd en geeft die ten onrechte het beeld dat Frank door „een van haar eigen mensen” is verraden. Kantor roept de uitgeverij op het boek terug te halen en afstand te nemen van de „controversiële historische beweringen”.